Categorieën
Sterrenkunde

Recordaantal elementen herkend in één ster

Hoe ontstaan de elementen waar alles om ons heen van gemaakt is? Voor de zwaardere atoomsoorten zijn we daarbij aangewezen op gewelddadige gebeurtenissen in het heelal: botsende neutronensterren of zware sterren die als supernova exploderen. Om dat proces beter te kunnen doorgronden, hebben astronoom Ian Roederer (Universiteit van Michigan) en collega’s zoveel mogelijk elementen geïdentificeerd in de ster HD 222925.

Onder andere blijkt deze ster in het sterrenbeeld Toekan een aantal metalen te bevatten waar de harten van ons aardbewoners altijd sneller van gaan kloppen: zilver, goud en platina. Maar ook de elementen wolfraam, molybdeen, osmium en iridium, om er maar vier te noemen, maken deel uit van de ster.

Lees het hele bericht bij Scientias.

Categorieën
Overige wetenschap Sterrenkunde

Loopt de computerchip tegen zijn grenzen aan?

Hoe lang is de Wet van Moore nog houdbaar, de vuistregel die stelt dat elke twee jaar het aantal transistors op een chip verdubbelt? Oftewel: hoe lang kunnen we onze computers nog krachtiger maken? Die vraag staat centraal in het acht pagina’s tellende coververhaal dat ik schreef voor het deze week verschenen nummer van KIJK.

Categorieën
Sterrenkunde

Nootjes verzamelen voor de kosmische winter

Ons heelal dijt uit. Sterker nog: het dijt steeds snéller uit, zo weten we sinds 1998: de zogenoemde donkere energie duwt de sterrenstelsels in ons heelal met een steeds groter tempo bij elkaar vandaan. Nus dat voor ons niet echt iets om van wakker te liggen – maar voor een beschaving in de verre toekomst zou het wel degelijk een probleem kunnen zijn, stelt de Amerikaanse deeltjesfysicus Dan Hooper in een nieuw artikel. Op de lange termijn zorgt dat versneld uitdijende heelal er namelijk voor dat steeds meer sterren buiten bereik komen te liggen – en daardoor niet meer te gebruiken zijn als energiebron. Misschien zou zo’n beschaving die ontwikkeling echter niet met lede ogen aanzien, maar in actie komen.

Lees de nieuwste aflevering van mijn rubriek ‘Far Out’ op de KIJK-site. 

(Onderwerp had overigens mooi gepast in mijn boek Verstoppertje spelen met aliens, maar ik vrees dat de kans op een aangevulde nieuwe editie erg klein is… Gelukkig heb ik andere plekken waar ik dit soort verhalen goed kwijt kan. Beleef zelf nog altijd erg veel lol aan het schrijven ervan.)

Categorieën
Sterrenkunde

Buitenaards leven zeldzaam door fosforgebrek? Nou…

Buitenaards leven is zeldzaam, stellen wetenschappers van Cardiff University. Hoe ze dat weten? Nou, ze hebben delen van de Krabnevel bestudeerd en die bevatten minder fosfor dan je zou verwachten. En aangezien dit soort nevels de overblijfselen zijn van supernova’s die verantwoordelijk zijn voor de productie van fosfor en fosfor een essentieel onderdeel vormt van leven, is dat slecht nieuws voor de kansen van aliens.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Complottheorieën rond CERN in KIJK

Nu in de winkel: KIJK 4/2017! Met daarin van mijn hand het artikel ‘Demonisch deeltjeslab’ in de reeks ‘Complot!’, over de bizarre samenzweringen rond CERN. Ontzettend veel lol beleefd aan het researchen en schrijven; hopelijk ook leuk om te lezen. (Het stuk is los te koop via Blendle.)

Verder van mij: de SHOT ‘Sterren op dieet’ en de ‘Far out’-aflevering ‘Oerend hard’, over een mogelijke manier om te testen of theorieën die stellen dat de lichtsnelheid niet altijd hetzelfde was het bij het rechte eind hebben. (Lees hier de online versie.)

KIJK 4/2017

KIJK 4/2017 kost 5,95 euro en is hier online te bestellen; geen verzendkosten!

Categorieën
Sterrenkunde

227 sterren krijgen officiële ‘bijnaam’

Sirius, Betelgeuze, Rigel… Allemaal algemeen geaccepteerde namen van sterren die prominent aan de hemel staan. Maar officieel heetten ze tot voor kort respectievelijk Alfa Canis Majoris, Alfa Orionis en Beta Orionis. Nu heeft de Internationale Astronomische Unie (IAU) daar eindelijk verandering in gebracht, door meer dan tweehonderd wat meer tot de verbeelding sprekende sterrennamen officieel te accepteren.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Buitenaards bouwwerk of stofschijf?

Hij houdt de sterrenkundige wereld al bijna een jaar bezig: Tabby’s Star. Deze ster wordt namelijk op een onregelmatige manier steeds een flink stuk minder helder. En het blijkt zó lastig om daar een natuurlijke verklaring voor te bedenken, dat sommige wetenschappers al speculeren over een enorm bouwwerk van aliens. Nu is er echter een andere ster gevonden die overeenkomsten vertoont met Tabby’s Star – en misschien wijst die wel de weg naar een wat minder exotische uitleg.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Hoe ‘bewoonbaar’ is planeet Proxima b?

Terecht was hij deze week groot in het nieuws: de vondst van een planeet bij Proxima Centauri, de ster die het dichtst bij onze zon staat. Vooral omdat hij niet zo heel veel zwaarder zou kunnen zijn dan de aarde (hoe zwaar hij echt is, weten we overigens nog niet) en zich ook nog eens in de bewoonbare zone van zijn ster bevindt. Er zou dus leven kunnen voorkomen. Maar daar zitten wel nog wat haken en ogen aan.

Lees mijn site-artikel met wat nuanceringen bij het (op zich heel coole!) nieuws over planeet Proxima b.

Proxima b
Artist’s impression van een vergezicht op Proxima b; erg concreet voor een planeet waar we nog bijna niets van weten. (Beeld: ESO/M. Kornmesser)

Categorieën
Sterrenkunde

Filmpje: planeten en sterren vergeleken

Zeven jaar geleden scoorde YouTuber morn1415 een enorme hit met zijn filmpje Star Size Comparison HD, dat liet zien hoe groot planeten en sterren in verhouding tot elkaar zijn. Vorige week postte hij een minstens zo spectaculair vervolg:

Uitgebreide toelichting op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Witte-dwerg-atmosfeer bevat 99,9 procent zuurstof

Als onze zon over een paar miljard jaar is ‘opgebrand’, wordt hij een witte dwerg: een overblijfsel ter grootte van de aarde, dat half zo zwaar is als de huidige zon. Van dit type ‘ster’ zijn er inmiddels tienduizenden bekend. Maar geen daarvan lijkt op het exemplaar waarover drie astronomen nu hebben gepubliceerd in Science.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!