Categorieën
Overig

Jaarlijstje: mijn favoriete boeken van 2022

Het blijven drukke tijden, met twee kleine kinderen, maar toch: ook in 2022 las ik weer iets meer dan vijftig boeken uit. (Baby-, dreumes-, peuter- en kleuterboeken niet meegeteld.) Deze vond ik het meest de moeite waard.

Categorieën
Overig

‘Zoek donkere materie waar het spul nauwelijks voorkomt’

Elke maand stuur ik coördinerend redacteur Naomi een lijstje met mogelijke onderwerpen voor deze rubriek – en elke maand zit daar wel een studie tussen die op de een of andere manier te maken heeft met de zoektocht naar donkere materie. ‘Alwéér?’, hoor ik Naomi in gedachten al uitroepen als ik op ‘verzenden’ klik. Maar ja, het spul vormt nu eenmaal een van de grote hete hangijzers binnen de natuur- en sterrenkunde.

Vreemd is dat allerminst. Vijf zesde van het heelal lijkt te bestaan uit donkere materie, oftewel: deeltjes die we niet kunnen zien, maar die met hun zwaartekracht wel hun omgeving beïnvloeden. En tja, als het je werk is om het universum te doorgronden, is het feit dat de deeltjes die daar het meest in voorkomen je voor een compleet raadsel stellen toch wel een beetje… gênant.

Tussen de recente pogingen om deze pijnlijke kwestie de wereld uit te helpen, viel mijn oog op een studie waarin de auteurs suggereren op zoek te gaan naar donkere materie in de grote stukken lege ruimte tussen sterrenstelsels. Apart, dacht ik: daar is niet alleen weinig gewone materie te vinden, maar ook weinig van de donkere variant. Hoezo zou je daar juist op die plekken naar gaan zoeken? Gelukkig mocht ik er van Naomi een stukje over tikken, waardoor ik een excuus had er wat dieper in te duiken.

Lees het hele artikel, eerder gepubliceerd in KIJK 11/2022, op de KIJK-site.

Categorieën
Overig

GigaWatt: bordspel over de energietransitie

Nu in het nieuwe nummer en op de website van De Ingenieur: mijn stuk van twee pagina’s over GigaWatt, een bordspel van Nederlandse bodem over de energietransitie. Las over het spel toen het zich nog in de crowdfundingfase bevond, inmiddels is het te koop voor 54 euro.

Soort-van-recensie

Erg interessant om een keer een spel te spelen met een soort-van-recensie in het achterhoofd. Oké, ik ben wel zo’n type dat zich altijd afvraagt: hoe goed vind ik dit spel? Wil ik dit vaker spelen? Verschilt het genoeg van vergelijkbare spellen? Wat is er uniek aan? Wat zijn de sterke en de zwakke punten? En er een score aan geeft op BoardGameGeek.

Maar dat is toch wat anders dan er een artikel over fabriceren – dat dan ook nog goed te volgen moet zijn voor mensen die sinds Monopoly of Catan geen bordspel meer geprobeerd hebben. (Ja, die mensen bestaan. Schijnt.)

Het speelbord van GigaWatt, met daarop de doos.
Zelf zet ik de doos altijd naast het bord neer.

Coöperatief klimaatverandering te lijf

Ondertussen kijk ik uit naar Daybreak, een coöperatief spel over de klimaatverandering uit de koker van Matt Leacock – de bedenker van de wereldwijde hit Pandemic – en Matteo Menapace. Wie weet kan ik daar te zijner tijd óók op de een of andere manier iets over schrijven. Voor de bucketlist hoeft het niet meer, maar het blijven leuke uitstapjes tussen de harde wetenschap door.

Categorieën
Overig

Verschenen: New Scientist 101

Hoewel ik alweer een tijdje geen eindredacteur meer ben van New Scientist, draag ik toch nog geregeld een steentje bij aan het blad. Voor de honderd-en-een-ste editie coördineerde ik de recensierubriek Culturelab, waarvoor ik ook het boek De dieetmythe besprak (hier te lezen) en de signaleringen en ‘strooigoedjes’ schreef.

Bijzonderder is dat ik ook het opiniestuk van dit nummer voor mijn rekening nam: ‘Wetenschapsjournalisten zijn niet simpelweg een bron van ruis.’ Aanleidingen waren een column van theoreticus Marcel Vonk en een uitspraak van quantumfysicus Leo Kouwenhoven, die om verschillende redenen de (wetenschaps)journalisten vooral lijken te zien als een sta-in-de-weg bij de communicatie met het grote publiek. Vind ik niet (uiteraard). Waarom precies, lees je op pagina 84 van de nieuwe New Scientist of online, achter de betaalmuur.

New Scientist 101

New Scientist 101 is hier online te bestellen.

Categorieën
Overig

6 vragen over onderzeese vulkanen

Nu te lezen op de site van de Volkskrant, zaterdag in de wetenschapsbijlage: mijn artikel over onderzeese vulkanen.

Een paddestoelvormige wolk as die 20 tot 30 kilometer hoog reikte. Tsunami’s die niet alleen de naburige eilandstaat Tonga troffen, maar ook leidden tot evacuaties in Japan en twee verdrinkingen in Peru. Een knal die te horen was tot in Alaska en drukgolven die te meten waren met Nederlandse huis-tuin-en-keukenbarometers. Ja, de vulkaan Hunga Tonga-Hunga Ha’apai, 65 kilometer ten noorden van de Tongaanse hoofdstad Nuku’alofa, deed zich behoorlijk gelden met zijn uitbarsting van 15 januari.

Maar wie zich daar een klassieke vulkaan bij voorstelt – zo’n enorme berg waar lava uit stroomt – heeft het verkeerde beeld voor ogen. Van de 1.800 meter hoge kolos stak alleen het topje boven water uit – en zelfs dat is pas zo sinds 2009. Daarvoor bevond de volledige vulkaan zich onder water. Wat voor processen gaan er schuil achter dit soort verborgen reuzen? Hoe bijzonder was deze uitbarsting? En kunnen we ons in de toekomst beter voorbereiden op dit soort rampen?

Was hard werken; ik kreeg de klus maandag richting eind van de middag, dinsdag is mijn vaste dag met de kinderen thuis (0 en 3) dus toen gebeurde er niets, woensdag moest het artikel af zijn. Gelukkig bleken de drie benaderde deskundigen bereid om me respectievelijk gelijk toen ik belde, dinsdagavond om 20.30 uur en woensdagochtend om 8.30 uur te woord te staan, waardoor ik het stuk toch netjes op tijd kon aanleveren. Ook wel weer fijn, om weer eens met wat adrenaline in mijn lijf te tikken.

Categorieën
Overig

Mijn eerste vier maanden als freelance wetenschapsjournalist

Zo, dat waren de eerste vier maanden van mijn nieuwe carrière als fulltime freelancer. Een mooi moment, zo rond de jaarwisseling, om de balans op te maken.

Categorieën
Overig

Mijn muziekjaar 2021

Zonder dat ik echt verliefd ben geworden op een nieuw album, was 2021 voor mij een interessant muziekjaar. Deels omdat ik best wat platen heb gehoord die ik op zijn minst een 7,5 waard vond, deels omdat ik op mijn ouwe dag nog wat nieuwe paden ben ingeslagen.

Categorieën
Overig

Eindelijk fulltime freelancer!

Ik was er nog niet aan toegekomen om er een blogpost over te schrijven, maar sinds 1 september 2021 ben ik fulltime freelancer! Na jaren aan voornamelijk regel- en redigeerwerk vond ik het hoog tijd om me te gaan richten op dat wat ik het liefste doe: schrijven over wetenschap.

En oké, ik heb ook wat eindredactiewerk op me genomen, want dat zijn toch wel prettige vaste inkomsten waarvoor je gewoon een dagtarief kunt rekenen. Oh ja, en ik verzorgde begin september de openingsles van de cursus Wetenschapsjournalistiek van de Stichting Cursussen Wetenschapscorrespondentie, en afgelopen vrijdag een lezing voor de tweede European Fusion Teacher Day. Oké, dus eigenlijk is het meer een bonte mix van wetenschapsjournalistieke- en bladenmaaktaakjes, maar ik kan wel zelf de verhouding bepalen.

Mocht je me trouwens voor het een of ander willen inhuren – zie deze (zojuist bijgewerkte) pagina voor mijn contactgevens. Wees er snel bij, want mijn agenda vult zich rap! :)

Categorieën
Overig

Jaarlijstje: mijn favoriete albums van 2020

Muziekjaarlijstje! Ja, totaal offtopic voor deze site, maar ik heb wel tientallen albums voor moeten luisteren om tot deze selectie te komen, dus ik wil hem toch érgens parkeren. Doe er je voordeel mee.

Categorieën
Overig

Jaarlijstje: mijn favoriete boeken van 2020

Tijd voor een overzichtje van de beste boeken die ik afgelopen jaar heb gelezen; nieuw en niet per se nieuw.