Categorieën
Sterrenkunde

‘Zouden bewoners van Mercurius slimmer zijn dan wij?’

Waar gaat Cosmotheoros over?

‘Christiaan Huygens vraagt zich in dit boek af: hoe bijzonder zijn wij hier op aarde nou eigenlijk? Andere sterren zijn ook gewoon zonnen, schrijft hij – iets wat in zijn tijd nog een groot discussiepunt was – en daar zullen dus ook planeten omheen bewegen. Waarom zou daar dan niet ook leven zijn? En als er leven is, hoe waarschijnlijk is het dan dat het om intelligent leven gaat?

Ook denkt hij na over leven elders in ons eigen zonnestelsel. Hij schrijft bijvoorbeeld dat eventuele bewoners van Mercurius het heel warm zouden hebben. Vervolgens speculeert hij of die dan ook slimmer zouden zijn dan wij, omdat hun hersenen door die warmte sneller kunnen werken.’

Inmiddels hebben we duizenden exoplaneten ontdekt en weten we dat er geen hyperintelligente wezens op Mercurius zijn. Hoe interessant is Cosmotheoros dan nog?

‘Alles wat Huygens schrijft, leidt hij af uit wat hij weet. Hij blijft heel dicht bij de realiteit en denkt heel helder en logisch over de natuurkunde. Daardoor staat er vrij weinig in zijn boek dat echt niet klopt. Wel denkt hij bijvoorbeeld dat Saturnus van rots is gemaakt, terwijl we nu weten dat het een gasplaneet is. Maar hij realiseert zich ook dat het op Saturnus te koud is voor vloeibaar water, waardoor er, wil er leven voorkomen, ‘water van een andere soort’ zal moeten zijn. Alles bij elkaar komt Huygens in dit boek over als iemand met wie je een heel interessant gesprek zou kunnen voeren.’

Lees het hele interview met Daphne Stam over haar vertaling van Cosmotheoros op de site van New Scientist of in het nieuwe nummer. (Editie 125 alweer. Kan me herinneren dat ik me bij het maken van nummer 75 – toen ik nog eindredacteur van het blad was – afvroeg of we de 100 ooit zouden halen…)

Meer info over het boek op de site van uitgeverij Boom.

Omslag Cosmotheoros van Christiaan Huygens, vertaald door Daphne Stam

Categorieën
Natuurkunde Overige wetenschap Sterrenkunde

Van kernklokken tot kransslagaders

Soms lijkt het even alsof ik nauwelijks meer schrijf en ga ik aan mezelf twijfelen. Doe ik wel genoeg? En dan ploffen er ineens drie bladen tegelijk in de brievenbus met bijdragen van mij erin.

Categorieën
Natuurkunde

Nieuwe soort waterijs ontdekt

Waterijs is waterijs, zou je zeggen. Oké, je hebt raketjes, perenijsjes enzovoort. Maar als je niets dan puur water bevriest – oftewel moleculen die bestaan uit één zuurstofatoom en twee waterstofatomen – krijg je simpelweg ijs – toch? 

Nou nee. Inmiddels zijn er negentien ‘hoofdsoorten’ ijs bekend, genummerd met Romeinse getallen: van ijs I (het ijs dat wij kennen) tot en met het vorig jaar bevestigde ijs XIX. Door water tussen twee diamanten op elkaar te drukken, hebben natuurkundige Zach Grande van de Universiteit van Nevada Las Vegas en zijn team nu een nieuwe soort ijs weten te maken: niet ijs XX, maar ijs VIIt.

Lees het hele bericht bij Scientias.

Categorieën
Sterrenkunde

Cirkelen er twee superaardes rond Proxima Centauri?

De ontdekking van planeet Proxima b was in de zomer van 2016 groot nieuws. Niet zo gek ook: deze wereld beschrijft een baan rond Proxima Centauri, een ster die zich maar 4,2 lichtjaar hiervandaan bevindt – een steenworp, naar Melkwegbegrippen. Bovendien staat hij zo dicht bij zijn ster, dat er vloeibaar water kan voorkomen. Nu lijkt een internationaal team van astronomen een tweede planeet bij onze buurster te hebben gevonden: Proxima c. Toegegeven, de kansen voor leven lijken hier miniem. De planeet staat namelijk zo ver van zijn ster af, dat het er naar schatting gemiddeld -233 graden Celsius is. Die grote afstand tussen ster en planeet maakt Proxima c echter op een andere manier juist interessant voor astronomen.

Lees het hele bericht op de site van New Scientist.

Categorieën
Sterrenkunde

Drie telescopen beginnen goedkope jacht op exoplaneten

Het Franse project ExTrA richt zich op planeten die vanaf de aarde gezien voor hun ster langs bewegen. Tijdens zo’n overgang of transit blokkeren deze planeten een klein deel van het sterrenlicht, waardoor de ster tijdelijk net iets minder helder is dan normaal. De ExTrA-telescopen moeten die afname in helderheid waarnemen vanaf het aardoppervlak. Dat doen ze met een vrij bescheiden spiegeldiameter van 60 cm, wat toch genoeg zou moeten zijn om planeten te ontdekken die ongeveer zo groot zijn als de aarde.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Foto: ESO/Petr Horálek
Foto: ESO/Petr Horálek

Categorieën
Sterrenkunde

Nederlands instrument moet tekenen van buitenaards leven spotten

Is er leven op verre planeten? SRON-onderzoeker Pieter de Visser kreeg een beurs van 250.000 euro om een instrument te ontwikkelen dat kan helpen deze vraag te beantwoorden.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Sterrenkunde

A capella exoplaneten

A Capella Science strikes again! Nieuwe video van muzikaal megatalent Tim Blais, deze keer over de zoektocht naar exoplaneten, met vocale hulp van Julien Neel, Sam Robson en Gia Mora.

Ongelofelijk weer; voel sterk de neiging om deze man via Patreon financieel te gaan steunen.

Kijk ook: Defining Gravity, Outbound Probe, Bohemian Gravity en Rolling in the Higgs.

Categorieën
Sterrenkunde

Hoe ‘bewoonbaar’ is planeet Proxima b?

Terecht was hij deze week groot in het nieuws: de vondst van een planeet bij Proxima Centauri, de ster die het dichtst bij onze zon staat. Vooral omdat hij niet zo heel veel zwaarder zou kunnen zijn dan de aarde (hoe zwaar hij echt is, weten we overigens nog niet) en zich ook nog eens in de bewoonbare zone van zijn ster bevindt. Er zou dus leven kunnen voorkomen. Maar daar zitten wel nog wat haken en ogen aan.

Lees mijn site-artikel met wat nuanceringen bij het (op zich heel coole!) nieuws over planeet Proxima b.

Proxima b
Artist’s impression van een vergezicht op Proxima b; erg concreet voor een planeet waar we nog bijna niets van weten. (Beeld: ESO/M. Kornmesser)

Categorieën
Sterrenkunde

Filmpje: planeten en sterren vergeleken

Zeven jaar geleden scoorde YouTuber morn1415 een enorme hit met zijn filmpje Star Size Comparison HD, dat liet zien hoe groot planeten en sterren in verhouding tot elkaar zijn. Vorige week postte hij een minstens zo spectaculair vervolg:

Uitgebreide toelichting op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

‘Richt SETI op aliens die de aarde kunnen zien’

Er wordt al meer dan vijftig jaar gezocht naar tekenen van intelligent buitenaards leven – tot nu toe zonder succes. Twee astronomen, de Duitser René Heller en de Canadees Ralph E. Pudritz, komen nu met een suggestie om deze zoektocht meer richting te geven. Zij stellen: laten we vooral zoeken naar aliens die ons óók kunnen zien.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.