Tag: De Ingenieur

Categorieën
Overig

‘Ook niet-ingenieurs mogen zich met technologie bemoeien’

Marietje Schaake
Marietje Schaake. Foto: Allard Faas

Bedrijven hebben de afgelopen jaren steeds meer taken op zich genomen die normaal gesproken door overheden worden vervuld, constateert Marietje Schaake in haar afgelopen zomer verschenen boek De tech coup. Neem Pegasus, in 2021 groot in het nieuws, een spywareprogramma van het Israëlische cyberbedrijf NSO Group, waarmee onder meer overheden inlichtingen verzamelen. Ook bijvoorbeeld het beheer van cruciale IT-systemen en soms zelfs het regelen van complete verkiezingen zijn de afgelopen jaren neergelegd bij externe partijen.

Al vijftien jaar zet Schaake zich in om de macht van de bedrijven achter dit soort toepassingen aan banden te leggen. Eerst als Europarlementariër voor D66, sinds 2019 als directeur van het Cyber Policy Center van de Stanford-universiteit. Maar hoe reguleer je een machtige bedrijfstak die daar geen oren naar heeft?

Lees verder “‘Ook niet-ingenieurs mogen zich met technologie bemoeien’”
Categorieën
Overige wetenschap

‘Tech-miljardairs zijn zich totaal niet bewust van hun religieuze toon’

Wie leest over de werkomstandigheden bij Jeff Bezos’ Amazon of Elon Musks bizarre pogingen om ‘X, voorheen Twitter’ naar zijn hand te zetten, zou het niet zeggen, maar deze twee miljardairs zijn vast van plan de mensheid redden. Niet door de problemen hier op aarde aan te pakken, maar door uit te wijken naar de ruimte. Tot nu toe bleef het bij raketten en satellieten uit de keukens van Musks SpaceX en Bezos’ Blue Origin. Maar die vormen niet meer dan de opmaat naar permanente bases in de ruimte en op Mars.

Je kunt je dan natuurlijk afvragen in hoeverre die grootse plannen technisch haalbaar zijn. Maar in haar recente boek Astrotopia kijkt Mary-Jane Rubenstein aan de Wesleyan-universiteit in Connecticut er met een heel andere blik naar.

Beetje laat, maar in het decembernummer van De Ingenieur vind je mijn interview met de Amerikaanse hoogleraar religiewetenschappen en wetenschap in de samenleving Mary-Jane Rubenstein over de religieuze ondertoon in en de wenselijkheid van de plannen van Elon Musk, Jeff Bezos en consorten.

Erg leuk om Rubenstein hierover te spreken. En, zoals zo vaak, lang niet alles wat interessant was, paste in het aantal woorden dat ik mocht aanleveren. Hopelijk kom ik er ooit aan toe om het volledige gesprek op deze site te posten. Voor nu: het nummer van De Ingenieur met het interview is hier digitaal te koop.

Mary-Jane Rubenstein
Mary-Jane Rubenstein. Foto: Kristin Miller Photography
Categorieën
Overig

‘We willen de klimaatverandering niet bagatelliseren met Daybreak’

Daybreak artwork

Zijn bordspellen puur escapisme? Als je een blik op de rekken van een spellenwinkel werpt, zou je denken van wel. Veel sciencefiction, veel fantasy – en als een spel eens in de echte wereld speelt, dan vaak honderden, zo niet duizenden jaren geleden.

Samen tegen de pandemie

Nu zijn sciencefiction- of fantasyboeken wat mij betreft vaak helemaal geen escapisme. De betere titels in het genre (en daar moet je naar kijken) zeggen wel degelijk iets over onze wereld – alleen op een andere manier dan reguliere literatuur. Maar of dat ook voor bord- en kaartspellen met vergelijkbare thema’s geldt? Voor mijn gevoel niet.

Een uitzondering zou je Pandemic (2008) kunnen noemen, bedacht door de Amerikaan Matt Leacock. Hierin strijd je samen tegen een pandemie – door patiënten te behandelen, vaccins te ontwikkelen en nieuwe uitbraken te voorkomen.

Echte-wereld-onderwerp

Niet dat we de corona-pandemie aan de beste Pandemic-spelers hadden moeten overlaten natuurlijk. Wel heeft het spel niet alleen een duidelijk ‘echte-wereld-onderwerp’, het laat ook zien dat je alle koppen bij elkaar moet steken om zo’n bedreiging het hoofd te kunnen bieden. En, zo bedachten Leacock en collega-spelontwerper Matteo Menapace tijdens de coronacrisis onafhankelijk van elkaar: datzelfde geldt voor de klimaatverandering.

Samen besloten ze daarom ook die laatste uitdaging voor de mensheid te tackelen. En dat leverde Daybreak op, een nieuw coöperatief bordspel. Afgelopen zomer sprak ik daar met Leacock over, via videoverbinding.

Lees verder “‘We willen de klimaatverandering niet bagatelliseren met Daybreak’”
Categorieën
Overig

GigaWatt: bordspel over de energietransitie

Nu in het nieuwe nummer en op de website van De Ingenieur: mijn stuk van twee pagina’s over GigaWatt, een bordspel van Nederlandse bodem over de energietransitie. Las over het spel toen het zich nog in de crowdfundingfase bevond, inmiddels is het te koop voor 54 euro.

Soort-van-recensie

Erg interessant om een keer een spel te spelen met een soort-van-recensie in het achterhoofd. Oké, ik ben wel zo’n type dat zich altijd afvraagt: hoe goed vind ik dit spel? Wil ik dit vaker spelen? Verschilt het genoeg van vergelijkbare spellen? Wat is er uniek aan? Wat zijn de sterke en de zwakke punten? En er een score aan geeft op BoardGameGeek.

Maar dat is toch wat anders dan er een artikel over fabriceren – dat dan ook nog goed te volgen moet zijn voor mensen die sinds Monopoly of Catan geen bordspel meer geprobeerd hebben. (Ja, die mensen bestaan. Schijnt.)

Het speelbord van GigaWatt, met daarop de doos.
Zelf zet ik de doos altijd naast het bord neer.

Coöperatief klimaatverandering te lijf

Ondertussen kijk ik uit naar Daybreak, een coöperatief spel over de klimaatverandering uit de koker van Matt Leacock – de bedenker van de wereldwijde hit Pandemic – en Matteo Menapace. Wie weet kan ik daar te zijner tijd óók op de een of andere manier iets over schrijven. Voor de bucketlist hoeft het niet meer, maar het blijven leuke uitstapjes tussen de harde wetenschap door.

Categorieën
Natuurkunde

Reactor fusiebedrijf haalt 100 miljoen graden

Een compacte kernfusiereactor bij Oxford heeft een plasma weten te verhitten tot een temperatuur van 100 miljoen graden Celsius. Daarmee is het de eerste voornamelijk met privaat geld gefinancierde reactor die deze mijlpaal haalt.

De reactor in kwestie is de ST-40 van het bedrijf Tokamak Energy. Eerder haalde deze zogenoemde spherical tokamak temperaturen van ‘maar’ zo’n 15 miljoen graden – veel te laag om daadwerkelijk energie te kunnen halen uit het samensmelten van atoomkernen. Nu meldt het bedrijf de 100 miljoen graden Celsius te hebben aangetikt, een record voor dit type reactor.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Meer weten over Tokamak Energy? Eerder schreef ik een coververhaal voor De Ingenieur over dit fusiebedrijf en drie andere. De digitale versie van het betreffende nummer is hier te koop.

Tokamak Energy staat dan weer niet in mijn boekje De fusiedroom; ik heb het bedrijf destijds wel benaderd, maar nooit een reactie gehad. Maar laat dat je er vooral niet van weerhouden het boekje aan te schaffen.

Categorieën
Natuurkunde

Kernfusie in 2030?

Verschenen: het januarinummer van technologietijdschrift De Ingenieur. Ik schreef het negen pagina’s tellende coververhaal over bedrijven die claimen al rond 2030 een commercieel levensvatbare kernfusiereactor af te kunnen leveren. Bijzonder, want via de geijkte route (waar reactor ITER deel van uitmaakt) zal dat nog vele decennia gaan duren.

Lees verder “Kernfusie in 2030?”
Categorieën
Sterrenkunde

Gaat NASA over vijf jaar weer naar de maan?

De Ingenieur juli 2019Vandaag vijftig jaar geleden werd de Apollo 11-missie gelanceerd – en over vijf jaar hoopt NASA weer zoiets voor elkaar te krijgen. Moet kunnen, zou je zeggen; we zijn inmiddels zoveel verder qua techniek dan in de jaren zestig…

Maar dat valt tegen. Hoewel NASA de afgelopen maanden serieus de mouwen lijkt op te stropen om het Artemis-programma letterlijk en figuurlijk van de grond te krijgen, moet er in de praktijk nog zóveel gebeuren dat het zeer de vraag is of 2024 wel haalbaar is. Zeker als die maanlanding geen vlaggenplantmissie moet worden, maar het opstapje naar een bemande reis naar Mars.

Ik schreef er het coververhaal over voor het huidige nummer van De Ingenieur. De digitale versie van het tijdschrift is hier te koop voor 7,50 euro. Een bewerkt fragment kun je lezen op de site van het tijdschrift.

Categorieën
Overige wetenschap

AI bedenkt namen voor AI

In de Culture-romancyclus van sf-schrijver Iain M. Banks bepalen kunstmatig intelligente ruimteschepen zélf hoe ze heten – wat dan namen oplevert als ‘Zero Credibility’ en ‘So Much for Subtlety’. Optica-onderzoeker Janelle Shane besloot een neuraal netwerk een lijst met zulke scheepsnamen te voeren en het te vragen om nieuwe namen voor zelfbewust geworden algoritmes te verzinnen. En dat bleek het neurale netwerk heel aardig te kunnen. Door het algoritme bedachte namen als ‘Not Disquieting At All’, ‘I Told You So’, ‘Collateral Damage’, ‘Surprise Surprise’ of  ‘Sobering Reality Check’ hadden zomaar echt in boeken als die van Banks kunnen voorkomen.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur. (Geen wereldschokkend nieuws, uiteraard; gewoon een gebbetje tussendoor.) 

Overigens ben ik (nog) geen groot fan van de Culture-boeken. Heb ooit het eerste deel geprobeerd, Consider Phlebas, maar ben ergens halverwege gestrand; had het gevoel dat het hoofdverhaal compleet op de achtergrond was geraakt en ik alleen maar van de ene (niet altijd even goed te volgen) spectaculaire gebeurtenis naar de andere ging. Maar het schijnt dat de volgende delen dat probleem minder hebben, dus wie weet probeer ik het ooit nog eens. Als ik klaar ben met het tiendelige Malazan Book of the Fallen en de negen delen van The Expanse, that is.

Categorieën
Sterrenkunde

Titan krijgt bezoek van drone Dragonfly

Waar onze maan een kaal, bekraterd oppervlak en nauwelijks een atmosfeer heeft, is Titan bezaaid met zeeën van vloeibaar methaan en omhuld door een dichte dampkring. NASA wil deze intrigerende wereld nu van dichtbij bekijken met de drone Dragonfly.

Lees er meer over op de site van De Ingenieur.

Cool project; zelf wel blij dat het deze missie is geworden en niet CAESAR, waarbij een sample van komeet 67P – eerder bezocht door de Europese Rosetta-missie – naar de aarde zou worden gebracht. Ongetwijfeld superwaardevol, maar voelt toch wat meer als been there, done that. 

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Nederland in de race voor hardware detector zwaartekrachtgolven

Als alles goed gaat, wordt in 2034 LISA gelanceerd, een ruimte-observatorium bestaand uit drie onbemande ruimtescheepjes die in formatie achter de aarde aan vliegen. Door hun onderlinge afstanden van 2,5 miljoen kilometer nauwlettend in de gaten te houden, moeten deze scheepjes in staat zijn om zwaartekrachtgolven te detecteren. Op twee punten hopen Nederlandse instituten en partijen bij te dragen aan de hardware van deze missie, geleid door de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.