Als de mensheid straks bases op de maan heeft, is het natuurlijk niet handig als we continu spul vanaf de aarde moeten aanvoeren om de boel daar draaiende te houden. Liever maken we ter plekke de zuurstof die je astronauten inademen en de brandstof die de apparatuur nodig heeft. En dat kan ook, stellen materiaalwetenschapper Yingfang Yao van de Nanjing-universiteit in China en collega’s. Met dank aan de zon én de maan.
Waterijs is waterijs, zou je zeggen. Oké, je hebt raketjes, perenijsjes enzovoort. Maar als je niets dan puur water bevriest – oftewel moleculen die bestaan uit één zuurstofatoom en twee waterstofatomen – krijg je simpelweg ijs – toch?
Nou nee. Inmiddels zijn er negentien ‘hoofdsoorten’ ijs bekend, genummerd met Romeinse getallen: van ijs I (het ijs dat wij kennen) tot en met het vorig jaar bevestigde ijs XIX. Door water tussen twee diamanten op elkaar te drukken, hebben natuurkundige Zach Grande van de Universiteit van Nevada Las Vegas en zijn team nu een nieuwe soort ijs weten te maken: niet ijs XX, maar ijs VIIt.
Lees het hele bericht bij Scientias.
Als het over soorten ijs gaat, zullen de meeste mensen denken aan vanille, aardbei of pistache. Maar ook binnen de wetenschap is er een breed scala aan ‘ijzen’. Wat er in je vriezer zit, heet ice I, maar er zijn inmiddels heel wat meer varianten bekend. Eén zo’n variant hebben fysisch chemicus Tobias Gasser van de Universiteit van Innsbruck in Oostenrijk en collega’s nu in detail bestudeerd. Op basis daarvan hebben ze het kunnen hernoemen naar ice XIX: de negentiende ‘officiële’ ijssoort.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist. (Alweer wat ouder, maar vergeten hier te posten.)
De suikers in ons lichaam zijn altijd rechtshandig. Hetzelfde geldt voor de bouwstenen van ons DNA – die suikers bevatten – en voor onze DNA-moleculen in zijn geheel. De aminozuren waar het aardse leven gebruik van maakt, zijn dan weer linkshandig. Waar dat door komt, is niet duidelijk; er circuleren allerlei mogelijke verklaringen. Astrofysici Noemie Globus van de New York-universiteit en Roger Blandford van de Stanford-universiteit richten hun pijlen op een buitenaardse dader. Volgens hen zou het heel goed zo kunnen zijn dat kosmische straling het aardse leven zijn voorkeur voor bepaalde moleculen meegaf.
Nu in de winkel: de KIJK van juli 2018. Met van mijn hand een groot artikel over het onderzoek naar de eigenschappen van superzware elementen als berkelium, flerovium en oganesson.
Australische wetenschappers hebben een nieuwe manier ontwikkeld om aan waterstof te komen: een verf die de gewilde moleculen vrijmaakt uit waterdamp in de lucht.
Afgelopen week verschenen: het meinummer van De Ingenieur, alweer het vijfde nummer waar ik (deels) de eindredactie van heb gedaan.
Coveronderwerp is: hoe is het broeikasgas koolstofdioxide in te zetten als nuttige grondstof? Freelancer Timo Können brengt op acht pagina’s de mogelijkheden in kaart. Ook onder meer in deze editie: een artikel over minisatellieten van collega Marc en de 36 pagina’s tellende carrièrespecial.
De pagina ‘To do’ heb ik deze keer niet geschreven, wel een spread over het neutrino-observatorium SNO+. Altijd leuk, als er een excuus is om iets over deeltjesfysica te vertellen.
Oké, ze bekken niet zo lekker als ‘ijzer’, ‘tin’ of ‘goud’, maar het zijn toch echt ook scheikundige elementen: nihonium, moscovium, tennessine en oganesson. Onlangs maakte de International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) bekend dat de elementen met atoomgetal 113, 115, 117 en 118 voortaan officieel zo mogen worden genoemd. De eerdere, fantasieloze namen ununtrium, ununpentium, ununseptium en ununoctium kunnen daarmee definitief op de schroothoop.
Deze zomer hebben we weer een aantal keer flink te maken gehad met de hitte van de zon. Natuurlijk gevolg daarvan is dat dingen nogal heet kunnen worden. Denk maar aan de glijbaan in het speeltuintje om de hoek. De Amerikaanse materiaalkundige Jason Benkoski heeft daar iets op gevonden: een verf die al het zonlicht reflecteert dat erop valt. Die zorgt ervoor dat het materiaal eronder koel blijft.
Koolstof nanobuisjes kennen we inmiddels wel: kleine buisjes van koolstofatomen met tal van toepassingen. Maar wetenschappers van Penn State en andere Amerikaanse universiteiten zijn er nu in geslaagd een veelbelovende variant te produceren: een ‘diamanten’ nanodraad, die weleens heel sterk zou kunnen blijken.
Lees het hele bericht op de KIJK-site. (En inderdaad: ruimteliftpotentie.)