Categorieën
Overige wetenschap

Hoeveel honing produceert een bij tijdens haar hele leven?

Zelf ben ik vooral coördinator en eindredacteur van de site NEMO100jaar.nl, maar zeker in vakantietijd pak ik zelf wat meer vragen op. Ook als die niet over natuur- en sterrenkunde gaan, zoals de vraag boven deze post. Met info aangeleverd door de Nederlandse Bijenhouders Vereniging (dank!) kon ik uitrekenen hoeveel honing een enkele bij tijdens haar leven produceert. En dat is… niet bijster veel. Iets om over na te denken, de volgende keer dat je zo’n plastic pakje leegknijpt in je muntthee.

Ook een leuke vraag, beantwoord door teamlid Yannick: hoeveel stijgt de zeespiegel als iedereen tegelijk gaat zwemmen?

Categorieën
Sterrenkunde

Waar is het centrum van het heelal?

Je zou misschien denken: het heelal begon met de oerknal. Dat zal een explosie van materie zijn geweest die op een bepaalde plek plaatsvond. Sindsdien beweegt alle materie dan daarvandaan. En dus zou je de plek van de oerknal kunnen zien als het centrum van het heelal.

Maar zo zit het niet. Het heelal begon niet als een lege ruimte met ergens een oerknal. Zoals je hier kunt lezen, wás er – voor zover we weten – voor de oerknal nog geen ruimte of tijd. Die ontstonden mét de oerknal. En dat gebeurde overal tegelijk. Het hele heelal was één hete, dichte soep, die vervolgens afkoelde en ijler werd. Daarin was er dus geen bijzondere plek die je nu als het centrum van het heelal kunt aanwijzen.

Lees het volledige antwoord op deze vraag op de site NEMO100jaar.nl.

Zelf een vraag indienen kan ook nog steeds, over sterrenkunde of iets totaal anders. We wijzen er in de praktijk maar heel weinig af. Ook vragen die in eerste instantie vergezocht of niet zo boeiend lijken, blijken vaak een fascinerend antwoord te hebben.

Categorieën
Natuurkunde

Hoe maakt een kernreactor energie?

Energie kun je halen uit kolen, gas, zon, wind… en, in een kerncentrale, uit atoomkernen. Maar hoe werkt dat eigenlijk?

Om een kerncentrale te laten werken, heb je allereerst het zwaarste scheikundige element op aarde nodig: uranium. Zo’n uraniumatoom heeft in zijn binnenste een kern: een klont van deeltjes die we protonen en neutronen noemen.

In een kerncentrale laat je op zo’n uraniumkern een los neutron botsen. Daardoor valt die kern uit elkaar. Zo krijg je niet alleen twee kleinere atoomkernen, ook komt er energie bij vrij.

Lees de rest van mijn antwoord op deze vraag op nemo100jaar.nl.

Categorieën
Sterrenkunde

Wanneer vinden we buitenaards leven?

Al tijden zoeken wetenschappers naar buitenaards leven. Tot nu toe zonder resultaat. Hoe lang moeten we wachten voor ze eindelijk een keer beet hebben?

Lees mijn antwoord op deze vraag op nemo100jaar.nl.

De activiteiten rond het honderdjarig jubileum van NEMO Science Museum zijn trouwens inmiddels achter de rug. Alle activiteiten? Nee! Met een afgeslankt team mogen we in 2024 doorgaan met het beantwoorden van vragen die binnenkomen op nemo100jaar.nl. Dus mocht jij, je kind of je kleinkind nog wat willen weten: schroom niet en stel je vraag!

Categorieën
Sterrenkunde

Hoeveel sterren kun je maximaal zien?

Als je ’s nachts naar buiten kijkt, zijn er soms maar een paar sterren, soms een heleboel. Hoeveel zou je er in het ideale geval kunnen zien met het blote oog? Die vraag stelde Kai (4) aan de jubileumsite van NEMO Science Museum. Mijn antwoord lees je hier.

Vier is trouwens wel erg aan de jonge kant qua doelgroep van de site. Het antwoord is daarom ook niet helemaal op groep-1-niveau geschreven. Maar hopelijk kan de vader of moeder van Kai – die het stukje hoe dan ook zal moeten voorlezen – het hiermee wel behoorlijk uitleggen.

Meer beantwoorde NEMO-vragen vind je hier.

Categorieën
Overig

Willem I was niet de eerste koning van Nederland

Omdat er deze weken net wat meer vragen binnenkomen op nemo100jaar.nl dan mijn dream team van wetenschapsjournalisten aankan, pak ik af en toe zelf een vraagje op.

Vaak doe ik dat met de intentie om die even kort per mail te beantwoorden, maar meestal wordt dat dan toch weer een heel stukje en denk ik: ach, dan kan ik net zo goed even alle puntjes op de i zetten en het op de site publiceren. Hebben anderen er ook nog wat aan.

Zoals de vraag ‘Wie was de eerste koning van Nederland?’ (De lastigere vraag blijkt trouwens te zijn: wie was de twééde koning van Nederland?)

Je zou misschien zeggen: de eerste koning van Nederland was Willem I, de over-over-over-over-grootvader van Willem-Alexander. Maar dat klopt niet, want een of twee koningen gingen hem voor – afhankelijk van wie je het vraagt.

Lees het hele antwoord op de jubileumsite van NEMO.

Categorieën
Overige wetenschap

Heeft een mug een brein?

Oké, toen deze vraag binnenkwam, dacht ik eerst ‘ja natuurlijk, wat dacht je dan?’ Maar stiekem ben ik best tevreden met mijn antwoord voor de jubileumsite van NEMO:

Dat muggen hersenen hebben, is op zich niet zo gek. Ze gaan misschien niet naar school of werk, maar kunnen wel van alles. Zoals ’s nachts je kamer binnendringen. Zoemend langs je oor vliegen. Een minidrupje van je bloed drinken. En ontsnappen als je ze dood wilt slaan. Dat en nog meer kunnen ze doordat er in hun piepkleine kopje een nóg kleiner breintje huist.

Lees het hele stukje hier.

Categorieën
Overige wetenschap

Stel je vraag aan NEMO!

NEMO Science Museum viert zijn honderdste verjaardag! (Of, om preciezer te zijn, in 1923 werd het ‘Museum van den Arbeid’ opgericht, dat uiteindelijk zou muteren tot het huidige NEMO.) In het kader daarvan ben ik gevraagd een speciale website te coördineren en redigeren, NEMO 100 jaar, waar een team van wetenschapsjournalisten vragen van sitebezoekers beantwoordt.

Categorieën
Overige wetenschap

Quest 101: hoeveel weegt een wolk en andere vragen beantwoord

Quest 101/2018Verschenen: de jaarlijkse special Quest 101, met de 101 beste vragen van 2018.

Ik mocht er vier beantwoorden: 

  • Wat gebeurt er als de aarde ineens de andere kant op draait? (vraag 71)
  • Waarom is de prijs van benzine altijd drie cijfers achter de komma? (vraag 81)
  • Hoeveel water bevatten alle oceanen en zeeën op aarde? (vraag 88)
  • Hoeveel weegt een wolk? (vraag 95)

De special ligt in de winkel voor 6,99 euro en is hier online te bestellen.

Categorieën
Overige wetenschap

Kun je met raketten de zeespiegelstijging bestrijden?

Bij de Nederlandse Vereniging voor Ruimtevaart kwam onlangs een wel heel bijzondere oplossing binnen voor een van de gevolgen van de klimaatverandering. Namelijk: zouden we de zeespiegelstijging teniet kunnen doen door met raketten het overtollige water naar de ruimte af te voeren? Op aanwijzingen van ruimtevaartdeskundige Erik Laan voerden we een ruwe berekening uit.

Lees het hele stukje op de KIJK-site (eerder gepubliceerd in het blad).