Het 5300 jaar oude lichaam van Ötzi de IJsman, dat in 1991 werd gevonden nabij het Oostenrijkse Ötztal, zal ongetwijfeld een van de meest onderzochte lijken ooit zijn. Een dikke maand geleden meldden we nog dat zijn DNA in kaart was gebracht. Nu is er een nieuwe mijlpaal: onderzoeker Albert Zink en twee collega’s hebben van cellen uit wonden in Ötzi’s lichaam weten vast te stellen dat het rode bloedcellen zijn. Die zouden dan het oudst bekende bloed zijn dat tot nu toe is gevonden.
“There is a common misconception when it comes to writing that is professional in nature that a person must write in a verbose manner to come across as intelligent.”
I am sorry. Let me do that again.
“People often make a mistake in thinking that writing long-winded sentences with big words makes them appear smart.”
Actually, let me try this one more time.
“You don’t need to write a lot or use big words to sound smart.”
Now, that’s better.
Danny Rubin op Lifehacker over het hoe en waarom van kort en duidelijk schrijven.
Categorieën
Ongedwongen quantumgrootheden
In een van de boeken die ik momenteel aan het raadplegen ben voor mijn eigen boek over deeltjesfysica, las ik dat er filmbeelden bestaan van de Solvayconferentie van 1927, een legendarische bijeenkomst van topnatuurkundingen waaronder Albert Einstein, Niels Bohr, Marie Curie, Paul Dirac, Werner Heisenberg, Erwin Schrödinger en Wolfgang Pauli. En jawel hoor, ze staan online:
Erg bijzonder, om van die grote namen waar je honderd keer over gelezen hebt op bewegende beelden te zien – en dan ook nog op zo’n ongedwongen manier. (Ik kende alleen deze foto van de bijeenkomst, waar de heren en dame allemaal toch wat minder gemakkelijk op staan…)
Categorieën
ESA plant trip naar Jupitermanen
Deze week maakte de Europese ruimtevaartorganisatie ESA bekend in 2022 een onbemand ruimtescheepje te willen lanceren. De bestemming: Jupiter en drie van zijn manen, te weten Europa, Ganymedes en Callisto.
De hoeveelheid grondstoffen hier op aarde is eindig – en stoffen waar we op zich niet weinig van hebben, zoals water, zijn peperduur om naar de ruimte te vervoeren. Maar door ons zonnestelsel bewegen miljoenen asteroïden, die dit soort stoffen óók bevatten. Het bedrijf Planetary Resources maakte afgelopen week een boud plan bekend om wat van die materialen te pakken te krijgen.
Categorieën
Tekenfilmpje: het Higgsboson uitlegd
Mooi uitlegtekenfilmpje over deeltjesfysica, Higgs en de LHC (met dank aan Joris én Zite):
The Higgs Boson Explained from PHD Comics on Vimeo.
Zo’n vier vijfde van de massa in ons heelal zou bestaan uit donkere materie: materie die we niet zien, maar die met zijn zwaartekracht wel invloed uitoefent op het reilen en zeilen van het heelal. Een nieuwe zoektocht, gedaan door astronoom Christian Moni Bidin (Universiteit van Concepción, Chili) en collega’s, heeft echter geen tekenen van dit spul kunnen vinden in de buurt van ons zonnestelsel.
Lees het volledige bericht op de KIJK-site, sinds zojuist inclusief reactie van de Leidse sterrenkundige Koen Kuijken.
Categorieën
De aanloop naar Majorana-avond
Interessant leesvoer: TU Delft-voorlichter Michel van Baal schreef een flinke blogpost over zijn beleving van de aanloop naar ‘Majorana-avond’, toen het werk van Leo Kouwenhoven groot de journaals en de praatprogramma’s haalde. Ik word ook nog even genoemd:
Op Twitter stelt wetenschapsjournalist @jeanpaulkeulen meteen dat zijns inziens het door de NOS gestelde verband tussen de Majorana’s en die van de eventuele donkere materie niet klopt. Daar heeft hij gelijk in, de ontdekking van het een zegt niets over het andere. Journalist Peter van de Ploeg (@pvdp) reageert naar mij: “Ja, maar jullie suggeren het zelf.” Ik kijk nog eens naar het persbericht. Dat verband staat er strikt genomen niet, maar ik snap wel wat ze bedoelen: je kunt het inderdaad wel zo begrijpen. We hebben wellicht iets te veel geanticipeerd op de waarom-vraag: die alinea is bedoeld om uit te leggen waarom onderzoek aan Majorana’s zo interessant is. Leerpuntje voor de volgende keer.
Mijn vier tweets over de kwestie – schijnbaar zelfs voor mede-wetenschapsjournalisten nogal onbegrijpelijk – werkte ik later uit tot dit uit de kluiten gewassen blogje (overigens naar aanleiding van RTL Nieuws, niet het NOS-journaal – maar blijkbaar maakte dat dezelfde fout).
Terzijde: ik schreef zelf eind februari al over Kouwenhovens Majorana-deeltjes, maar verwijt mezelf nu dat ik dat bericht niet heb aangevuld op basis van de daadwerkelijke Science-paper en het, toen het embargo verliep, opnieuw heb gepost op de KIJK-site. Ik had simpelweg niet verwacht dat het nieuws nog zoveel aandacht zou krijgen, aangezien het een toch wel erg complex onderwerp betrof én er enkele maanden eerder al aardig wat over was geschreven. Maar blijkbaar was de combinatie van een grote Science-publicatie, kreten als “nieuw deeltje”, “donkere materie” en “quantumcomputer”, en, laten we eerlijk zijn, een flinke scheut chauvinisme, desondanks onweerstaanbaar voor de media. Dat is dan mijn leerpuntje voor de volgende keer…
Neutrino’s: sneller dan het licht gaan ze waarschijnlijk niet, maar dat weerhoudt deze vederlichte deeltjes er niet van nog steeds geregeld het wetenschappelijke nieuws te halen. Deze week doen ze dat door te laten zien dat een belangrijke verklaring voor de herkomst van kosmische stralen met enorm hoge energieën niet klopt.
Keizerpinguïns tellen is een lastige bezigheid. Onder andere komt dat doordat de vogels zich nogal eens ophouden in moeilijk bereikbare gebieden waar temperaturen van -50 graden Celsius kunnen heersen. Gelukkig is goed ingepakt met pen en kladblok alle kolonies aflopen niet de enige manier om pinguïnpopulaties in kaart te brengen; je kunt ook gebruikmaken van satellietbeelden.