Als research voor mijn eigen nieuwe boek, De deeltjessafari, ben ik me momenteel aan het verdiepen in donkere materie – een mysterie dat heeft geleid tot het voorstellen van heel wat nieuwe deeltjes. Een van de boeken die ik daarvoor heb gelezen, is The 4% Universe van Richard Panek, uit 2011. Wat gedachten hierover.
Ik ben meestal niet zo van de moppen, maar deze vijf fysische witzen voor insiders wilde ik jullie niet onthouden.
Uit een selectie van The Independent uit de Reddit-pagina ‘What’s the most intellectual joke you know?’
Zo’n 12.000 jaar geleden vond in het Midden-Oosten misschien wel de belangrijkste stap in de geschiedenis van de mensheid plaats. Toen ging men namelijk, in het gebied dat bekend staat als de Vruchtbare Halvemaan of de Vruchtbare Sikkel, over van jagen en verzamelen naar het verbouwen van gewassen en het houden van dieren. Maar werd deze nieuwe manier van voedsel produceren op één plek uitgevonden en verspreidde die zich daarna over de rest van het gebied en vervolgens over de rest van de wereld? Nee, zo wijst nieuw onderzoek uit. Waarschijnlijk ontdekte men de landbouw op meerdere plekken.
Vandaag precies één jaar geleden maakte CERN de ontdekking van een nieuw deeltje bekend, dat we inmiddels een higgsboson mogen noemen. Ter ere van die verjaardag: acht feiten over dit langverwachte deeltje op de KIJK-site. (En wie meer wil weten, kan natuurlijk terecht bij hoofdstuk zes van mijn boek De deeltjesdierentuin…)
In KIJK 8/2013, vanaf vandaag in de winkel, vind je mijn beeldreportage ‘Far out! Het zonnestelsel zoals je het nog nooit hebt gezien’, met opmerkelijke foto’s van de zon en de acht planeten. Op de KIJK-site is een voorproefje van dit artikel te bekijken, met beelden plus uitleg van Jupiter, Mercurius en Saturnus.
KIJK 8/2013 ligt in de winkel tot en met 25 juli. Je kunt het nummer hier online bestellen zonder verzendkosten.
Altijd leuk: onderzoekjes naar hoe ons idee van de smaak van voedsel wordt beïnvloed door allerlei onverwachte factoren. Zoals, in het geval van een nieuwe studie van Vanessa Harrar en Charles Spence: het gewicht, de kleur of de vorm van het gebruikte bestek.
Het oppervlak van de zon heeft een temperatuur van een kleine 6000 graden Celsius. Heet, zou je zeggen. Maar een eindje bij de zon vandaan, in de ijle corona, kan het (spreekwoordelijke) kwik oplopen tot meer dan een miljoen graden. Hoe kan dat? Dat is een van de vragen die de NASA hoopt te beantwoorden met de Interface Region Imaging Spectograph, kortweg IRIS.
Bij bijna vier op de tien vermoorde vrouwen is de partner de dader, zo blijkt uit een grote, internationale studie. Mannen worden daarentegen vrij zelden door hun vrouw of vriendin (of man of vriend, in het geval van een homoseksuele relatie) vermoord: in slechts 6,3 procent van de gevallen. Maar voor je als man opgelucht ademhaalt: mannen lopen in het algemeen juist een veel groter risico dan vrouwen om te worden vermoord.
Quarks zijn deeltjes die de bestanddelen vormen van andere deeltjes. Normaal gesproken zijn er bij het samenstellen van deeltjes uit quarks twee opties. Optie één is drie quarks op een hoopje vegen. Zo maak je bijvoorbeeld een proton of een neutron, de deeltjes die op hun beurt weer de bestanddelen zijn van atoomkernen. Optie twee is één quark en één antiquark combineren. Je krijgt dan een zogenoemd meson. Maar het Japanse experiment Belle en het Chinese experiment BESIII (zie foto) hebben nu mogelijk een derde optie gezien: een deeltje dat uit twee quarks en twee antiquarks bestaat.
Lees het hele bericht op de KIJK-site!
En mocht dat vragen onbeantwoord laten: het deeltje zal ongetwijfeld een stuk uitgebreider aan bod komen in mijn volgende boek, De deeltjessafari.
Als er meer koolstofdioxide in de lucht belandt, heeft dat niet alleen gevolgen voor de temperatuur op aarde. Ook wordt de zee er zuurder van. Hoe reageert koraal op die verzuring? Dat is wel al diverse keren in het lab onderzocht, maar nog nauwelijks in zee. Elizabeth Crook (Universiteit van Californië te Santa Cruz) en collega’s besloten daar verandering in te brengen. Zij concluderen: koraal kán groeien in zuurder water, maar minder goed – en het wordt er ook kwetsbaarder van.