Categorieën
Sterrenkunde

Telescopennetwerk brengt zwart gat in beeld

Je zou het bijna vergeten met alle plaatjes van zwarte gaten in sterrenkundeboeken en op websites, maar het was sterrenkundigen nog nooit gelukt daadwerkelijk een zwart gat te fotograferen. Dat wil zeggen: tot gisteren het onderstaande beeld werd vrijgegeven tijdens zes simultane persconferenties. De foto is het werk van de Event Horizon Telescope. Niet één telescoop, zoals de naam doet vermoeden, maar een samenwerking van acht radiotelescopen. Door hun data te combineren, konden ze fungeren als een virtuele telescoop ter grootte van de aarde; groot genoeg om een zwart gat waar te nemen.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Zwart gat in beeld gebracht door EHT

Categorieën
Overige wetenschap

Wat zijn de langste rechte routes over land of over zee?

Wat is de langste rechte route die je op aarde kunt varen voordat je land tegenkomt? En, omgekeerd, wat is de langste rechte route die je over land kunt rijden voordat je op een meer of een zee stuit? Die vragen werden een tijdje geleden uitvoerig besproken op de discussiesite Reddit, in de toepasselijke categorie ‘map porn’. De Indiaas-Ierse informaticus Rohan Chabukswar en zijn Indiase collega Kushal Mukherjee besloten vervolgens een slim algoritme te programmeren dat het pleit binnen een uur wist te beslechten.

Lees het hele stukje – oorspronkelijk geschreven voor de rubriek KIJK Antwoordt – op de KIJK-site.

Categorieën
Overige wetenschap

Hoogtevrees zelf aanpakken met een VR-app

Hoogtevrees op zich kan al behoorlijk vervelend zijn – en kan bovendien de kans op andere angststoornissen en depressie vergroten. Helaas voor wie van zo’n fobie af wil, vergoeden zorgverzekeraars de therapie die daarvoor moet zorgen niet meer sinds 2014. Nieuw Nederlands onderzoek lijkt echter uit te wijzen dat een virtual-reality-app (VR) voor smartphones ook uitkomst kan bieden.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur. Update: er staat nu ook een Engelstalige versie van het bericht online (vertaling niet van mij).

Screenshot van anti-hoogtevrees-app ZeroPhobia

Overigens ben ik afgelopen donderdag langs geweest bij psycholoog Tara Donker, een van de wetenschappers achter de anti-hoogtevrees-app ZeroPhobia, om haar te interviewen en de app zelf uit te proberen. In de komende editie van De Ingenieur – verschijningsdatum 9 april – een drie pagina’s tellend artikel hierover.

Categorieën
Overige wetenschap

Robot aan te sturen met augmented reality

Eten, even krabben als je jeuk hebt, scheren, zalf aanbrengen… Voor iemand die zich nauwelijks kan bewegen, kunnen de kleinste handelingen een groot probleem vormen. Wetenschappers van het Wallace H. Coulter Department of Biomedical Engineering hebben een robotinterface bedacht die zulke mensen kan helpen.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Ontstonden tijdens de oerknal ook een anti-heelal?

Wat was er voor de oerknal? Niets, zullen de meeste kosmologen zeggen. Toen ons heelal zo’n 13,8 miljard jaar geleden werd geboren, markeerde dat het begin van de tijd. En van iets wat gebeurde voordat de tijd begon te lopen, kun je niet spreken. Net zomin als je het kunt hebben over iets wat ten noorden van de Noordpool ligt. Toch zijn er wetenschappers die wel degelijk speculeren over een heelal voor het onze. De van origine Zuid-Afrikaanse natuurkundige Neil Turok bijvoorbeeld, die onlangs met zijn collega’s Latham Boyle en Keiran Finn een nieuwe variant op dat idee publiceerde. In dit artikel stelt het drietal dat er bij de oerknal twee heelallen ontstonden. Of eigenlijk: één gewoon heelal en één terug in de tijd reizend anti-heelal.

Lees de nieuwste aflevering van mijn rubriek Far Out op de KIJK-site.

Categorieën
Overig

Crew Dragon teruggekeerd van ISS

Gisteren maakte de Crew Dragon van SpaceX een succesvolle splashdown in de Atlantische Oceaan. De landing vormt het spectaculaire slotstuk van de eerste testmissie – nog zonder bemanning – van de capsule. Over een tijdje moet het in opdracht van NASA ontwikkelde ruimtevaartuig op regelmatige basis astronauten naar het internationale ruimtestation ISS gaan brengen.

Lees mijn hele bericht op de site van De Ingenieur

Categorieën
Natuurkunde

Japan neemt nog geen besluit over deeltjesversneller ILC

Gisteren zou Japan meer duidelijkheid geven met betrekking tot de International Linear Collider (ILC), zo hoopte de natuurkundige gemeenschap. Het land is namelijk de enige overgebleven kandidaat voor de locatie van deze deeltjesversneller met een lengte van 20 kilometer, waarmee het in 2012 ontdekte higgsdeeltje in detail is te bestuderen. Het Japanse ministerie van onderwijs, cultuur, sport en wetenschap heeft echter aangegeven nog steeds niet klaar te zijn om de knoop door te hakken, bleek op een bijeenkomst van het International Committee for Future Accelerators.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur. 

Meer deeltjesversnellerverhalen in de komende nummers van De Ingenieur (over of de Future Circular Collider ook zou kunnen profiteren van geavanceerdere technologie) en KIJK (over de kritiek op de Future Circular Collider en diens Chinese concurrent).

ILC

 

Categorieën
Sterrenkunde

Bemande capsule zonder bemanning gelanceerd

Vanochtend rond tien voor negen is voor het eerst de Crew Dragon gelanceerd, een variant op de Dragon-capsule van SpaceX die mensen naar het International Space Station moet gaan brengen. Aan boord van deze Crew Dragon, ook wel de Dragon 2 genoemd, bevinden zich nog geen astronauten. Wel bevat het ruimtescheepje een dummy, Ripley genaamd, die is volgehangen met sensoren. Zo kunnen NASA en SpaceX onderzoeken hoe de trip voor menselijke passagiers zou zijn uitgepakt.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Overig

Wat als onze planeet zwaarder of lichter was geweest?

“Is het theoretisch mogelijk dat de aarde 20 of 30 procent groter of kleiner was geweest? En zo ja, wat zouden dan de gevolgen zijn geweest voor het leven op aarde?”

Lees mijn antwoord op deze lezersvraag op de KIJK-site. (Oké, eigenlijk beantwoord ik niet de vraag wat de gevolgen zouden zijn van een grotere of kleinere aarde, maar van een zwaardere of lichtere; dat is het relevantere verschil.)

Categorieën
Sterrenkunde

Donkere materie in de spotlights bij KIJK

Gisteren verschenen: het maartnummer van KIJK, met een wel heel duistere cover:

Donkere materie in KIJK 3/2019

Op dit plaatje komt het effect nauwelijks over: de letters ‘DONKERE MATERIE’ zijn een extra matzwart laagje op de glanzende cover. Een gok – je weet pas echt hoe zoiets uitpakt als het nummer van de drukker komt, schrijft hoofdredacteur André in zijn editorial – maar de geluiden die ik tot nu toe om me heen hoor zijn positief.