Tag: KIJK-site

Categorieën
Natuurkunde

Ant-Man and the Wasp: hoe krijg je ze klein?

Ter gelegenheid van de Marvelfilm The Avengers: Infinity War schreef ik voor KIJK een groot artikel over de science achter superhelden. Een van de onderdelen ging over de krimpende helden Ant-Man en The Wasp – die uiteindelijk niet in de hele film bleken voor te komen… Gelukkig zitten ze, niet geheel onverwacht, wél in Ant-Man and The Wasp, die vorige week in première ging. Daarom nu op de KIJK-site: het fragment over dit tweetal, met als kernvraag: hoe zou je een mens kunnen laten krimpen tot een grootte naar keuze? Met mooie input van deeltjesfysicus Marcel Merk, die met veel plezier meedacht over deze intrigerende vraag.

Ant-Man and The Wasp. Foto: Marvel Studios
Foto: Marvel Studios
Categorieën
Sterrenkunde

Fermi-paradox: twee nieuwe antwoorden

Op het moment het bestgelezen stuk op de KIJK-site: mijn artikeltje over een nieuw antwoord op de Fermi-paradox.

“Ja maar, waar zíjn ze dan?” Dat riep Nobelprijswinnaar Enrico Fermi in 1950 uit tijdens een discussie over buitenaards leven. Wat hij daarmee bedoelde: als het heelal vergeven is van de intelligente aliens, zoals sommige sterrenkundigen en veel sciencefictionliefhebbers veronderstellen, waarom hebben we dan nog nooit bezoek gehad van buitenaardse soorten die de Melkweg aan het koloniseren zijn?

Die prangende vraag is de Fermi-paradox gedoopt. En om de zoveel tijd steekt hij weer de kop op – want bijna zeventig jaar nadat hij voor het eerst werd uitgesproken, is er nog steeds geen antwoord gevonden waar iedereen vrede mee kan hebben.

Een Russische theoretisch natuurkundige, Aleksandr Berezin, doet nu een nieuwe duit in het zakje. Volgens hem gaat een beschaving die zich over het heelal verspreidt als een olifant door de galactische porseleinkast – en roeit hij daarbij al het andere leven uit. Maar wat betekent dat dan voor ons?

Lees het hele artikel hier.

Lees verder “Fermi-paradox: twee nieuwe antwoorden”
Categorieën
Sterrenkunde

Zijn er gebieden in zwarte gaten waar de toekomst niet is te voorspellen?

Het is misschien wat deprimerend voor mensen die menen dat ze hun leven helemaal in eigen hand hebben, maar: als je het verleden en het heden kent, ligt daarmee ook de toekomst vast. Tenminste, binnen de natuurkunde, of nog preciezer: binnen Albert Einsteins relativiteitstheorie. Volgens een nieuw wetenschappelijk artikel zouden er echter gebiedjes in zwarte gaten kunnen zijn waar Einsteins theorie wel geldig is, maar waar de toekomst toch niet te voorspellen is. Letterlijk alles kan gebeuren in deze vreemde uithoeken van ons heelal.

Lees het hele artikel op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Buitenaards leven zeldzaam door fosforgebrek? Nou…

Buitenaards leven is zeldzaam, stellen wetenschappers van Cardiff University. Hoe ze dat weten? Nou, ze hebben delen van de Krabnevel bestudeerd en die bevatten minder fosfor dan je zou verwachten. En aangezien dit soort nevels de overblijfselen zijn van supernova’s die verantwoordelijk zijn voor de productie van fosfor en fosfor een essentieel onderdeel vormt van leven, is dat slecht nieuws voor de kansen van aliens.

Lees verder “Buitenaards leven zeldzaam door fosforgebrek? Nou…”
Categorieën
Sterrenkunde

Kunnen buitenaardse boodschappen gevaarlijk zijn?

Al decennialang doen we ons best om boodschappen van buitenaardse beschavingen op te vangen. Toegegeven, een tijdlang stond de search for extraterrestrial intelligence (SETI) op een laag pitje, maar de afgelopen jaren is daar verandering in gekomen. Ten eerste besloot de Russische internetmiljardair Yuri Milner 100 miljoen dollar te steken in het zoeken naar tekenen van aliens. Ten tweede voltooiden de Chinezen onlangs de enorme radiotelescoop FAST, die deels wordt ingezet voor SETI-onderzoek.

Stel nu dat we door die hernieuwde inspanningen een keer beet hebben. En dan niet in de vorm van een gek piepje uit de ruimte dat geen natuurlijke oorsprong lijkt te hebben, maar echt een volwaardige boodschap. Wat mogen we daar dan verwachten? Een vriendelijke groet, vergezeld van wat informatie over de planeet van herkomst? Wetenschappelijke en technologische kennis die de mensheid eeuwen vooruithelpt? Of… kan zo’n boodschap ook het middel zijn waarmee een paranoïde beschaving concurrenten uit de weg ruimt?

Lees de volledige tekst op de KIJK-site! 

(En inderdaad: als dit artikel al was verschenen toen ik Verstoppertje spelen met aliens schreef, had ik er zeker wat mee gedaan in het laatste hoofdstuk, over de gevaren van contact met buitenaardse beschavingen.)

Categorieën
Sterrenkunde

Kunnen we ‘Oumuamua nog inhalen?

Ons zonnestelsel heeft bijzonder bezoek gehad: eind oktober ontdekten Hawaiiaanse onderzoekers ‘Oumuamua, het eerste object afkomstig uit een ander planetenstelsel dat we hebben waargenomen. Voor astronomen zou een droom uitkomen als ze deze unieke ruimterots van dichtbij zouden kunnen bestuderen. Want nooit eerder hebben we de kans gehad om een sample van buiten ons zonnestelsel onder de loep te nemen. Probleem is alleen dat ‘Oumuamua momenteel van ons zonnestelsel vandaan beweegt met een snelheid van tientallen kilometers per seconde. Als je dan vervolgens bedenkt dat het snelste door mensen gebouwde ruimteschip ‘maar’ rond de 17 kilometer per seconde gaat, zou je zeggen: kans gemist. Die halen we nooit meer in. Maar wat als we dat nu toch proberen?

Nu te lezen op de KIJK-site: de nieuwe aflevering van de serie ‘Far Out’!

Categorieën
Sterrenkunde

De zon als deeltjesversneller voor donkere materie

Donkere materie is een steeds grotere doorn in het oog van sterrenkundigen aan het worden. Sinds eind jaren zeventig, begin jaren tachtig accepteren wetenschappers dat het heelal voor maar liefst 85 procent bestaat uit een vorm van materie die we niet kunnen zien. Helaas lukt het maar niet om de deeltjes te vinden die dit verschijnsel zouden verklaren. Daarom beginnen wetenschappers allerlei nieuwe zoekstrategieën te verkennen. Zoals: kan de zon ons misschien helpen dit probleem op te lossen?

Lees het hele artikel op de KIJK-site!

Categorieën
Natuurkunde

Leven we in een computersimulatie?

Alles om ons heen is niet echt, maar een computersimulatie gerund door een of andere geavanceerde beschaving. Dat idee stond al aan de basis van de bijna twintig jaar oude sciencefictionfilm The Matrix, maar ook anno 2017 wordt er nog steeds driftig over gediscussieerd. Vooral in Silicon Valley raken ze er schijnbaar niet over uitgepraat. “Op een gegeven moment ging zo’n beetje élk gesprek dat ik voerde erover”, zei SpaceX- en Tesla-directeur Elon Musk onlangs nog in een interview.

Volgens Musk zelf is de kans trouwens ontzettend groot dat we in een simulatie leven. Zijn redenering: in ruim veertig jaar tijd zijn we van supersimpele computerspelletjes als Pong geëvolueerd naar fotorealistische, driedimensionale simulaties waar miljoenen mensen tegelijk in spelen. Trek je die ontwikkeling door naar de toekomst, dan hebben we over 10.000 jaar ‘games’ die op geen enkele manier van de werkelijkheid zijn te onderscheiden. “Die spellen kun je dan spelen op elke spelcomputer of pc, waarvan er waarschijnlijk miljarden zullen zijn”, vervolgt Musk. “Dan lijkt dus de kans dat we in de echte werkelijkheid leven, en niet in een van die games, één op een paar miljard.”

Toch verschenen er in september en oktober allerlei nieuwsberichten online die claimden dat wetenschappers hadden bewezen dat het heelal géén simulatie is. Kan iedereen die liever een mens van vlees en bloed is in plaats van een gamepersonage dus opgelucht ademhalen?

Lees mijn nieuwste aflevering in de reeks ‘Far out’ op de KIJK-site!

Categorieën
Overige wetenschap

Wat is het oudste ‘voorwerp’ ter wereld?

Hoe oud is het oudste voorwerp op aarde? Dat is een vraag waar je veel kanten mee op kunt. Voor KIJK deed ik mijn best er een bevredigend antwoord op te geven. Met dank aan Luc Amkreutz van het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden en Mariëtte Wolthers van de Universiteit Utrecht.

Categorieën
Sterrenkunde

Energie winnen op Titan

Terwijl er nog behoorlijk wat werk moet worden verzet voordat we astronauten naar Mars kunnen sturen, denken de Amerikaanse planeetwetenschappers Amanda Hendrix en Yuk Yung al een stap verder. Wat zou ervoor nodig zijn om te overleven op Titan, de grootste maan van Saturnus? In een recent wetenschappelijk artikel proberen ze uit te vogelen hoe je daar de energie zou kunnen opwekken om een flinke nederzetting draaiende te houden.

Lees het hele artikel op de KIJK-site.