Blijkbaar had het Amerikaanse National Reconnaissance Office nét wat veel spionagemateriaal laten bouwen. De organisatie nam namelijk anderhalf jaar geleden contact op met de NASA, om te vragen of men daar interesse had in twee overtollige ruimtetelescopen, bedoeld om de aarde vanuit de ruimte in de gaten te houden. Begin deze week maakte de ruimtevaartorganisatie eindelijk een plan bekend om een van beide gluurders daadwerkelijk te benutten. Het idee: het apparaat kan in plaats van op de aarde, ook op het heelal worden gericht. En dan zou het uitermate geschikt zijn om ons meer te vertellen over het verschijnsel donkere energie, dat, zo weten we sinds 1998, het heelal steeds sneller laat uitdijen.
Categorie: Sterrenkunde
Nu in de winkel: KIJK 7/2012. Een extra dik nummer voor de reguliere prijs, met in het hart een 32 pagina’s tellende special waarin we de ruimtevaart van de komende duizend jaar (!) behandelen.
Filmpje: waarom Pluto geen planeet is
Rap en leuk animatiefilmpje legt uit waarom Pluto geen planeet (meer) is:
Meer informatie over het filmpje (o.a. twee correcties) op de site van maker C.G.P. Grey.
Leuk nieuws: de astronoom die op de Universiteit Leiden mijn onderzoek begeleidde, Jane Luu, heeft samen met háár vroegere begeleider David Jewitt en Caltech-collega Mike Brown de Kavliprijs gewonnen! Die houdt onder meer in dat ze met zijn drieën een miljoen dollar mogen delen. (Hm, tijd voor mij om de banden met Luu weer eens aan te halen?)
Andromeda in het ultraviolet
Mooi nieuw beeld van het sterrenstelsel Andromeda, de grote buurman van onze Melkweg:
De foto is een combinatie van twee beelden geschoten in het ultraviolet, oftewel: elektromagnetische straling met een golflengte iets korter dan die van het licht dat mensenogen kunnen zien.
Interessant is verder dat de foto werd gemaakt met de satelliet GALEX, kort voor Galaxy Evolution Explorer, die alweer bijna tien jaar geleden door NASA is gelanceerd. Onlangs werd GALEX ‘uitgeleend’ aan Caltech voor minstens drie jaar, wat klinkt als een goede move om het apparaat nog wat langer wetenschappelijk werk te laten doen zonder dat het drukt op het NASA-budget.
Meer informatie over de foto en GALEX op het onvolprezen Bad Astronomy-weblog van Phil Plait. Wallpaperjagers kunnen de plaat bij NASA in diverse resoluties downloaden.
ESA plant trip naar Jupitermanen
Deze week maakte de Europese ruimtevaartorganisatie ESA bekend in 2022 een onbemand ruimtescheepje te willen lanceren. De bestemming: Jupiter en drie van zijn manen, te weten Europa, Ganymedes en Callisto.
De hoeveelheid grondstoffen hier op aarde is eindig – en stoffen waar we op zich niet weinig van hebben, zoals water, zijn peperduur om naar de ruimte te vervoeren. Maar door ons zonnestelsel bewegen miljoenen asteroïden, die dit soort stoffen óók bevatten. Het bedrijf Planetary Resources maakte afgelopen week een boud plan bekend om wat van die materialen te pakken te krijgen.
Zo’n vier vijfde van de massa in ons heelal zou bestaan uit donkere materie: materie die we niet zien, maar die met zijn zwaartekracht wel invloed uitoefent op het reilen en zeilen van het heelal. Een nieuwe zoektocht, gedaan door astronoom Christian Moni Bidin (Universiteit van Concepción, Chili) en collega’s, heeft echter geen tekenen van dit spul kunnen vinden in de buurt van ons zonnestelsel.
Lees het volledige bericht op de KIJK-site, sinds zojuist inclusief reactie van de Leidse sterrenkundige Koen Kuijken.
Neutrino’s: sneller dan het licht gaan ze waarschijnlijk niet, maar dat weerhoudt deze vederlichte deeltjes er niet van nog steeds geregeld het wetenschappelijke nieuws te halen. Deze week doen ze dat door te laten zien dat een belangrijke verklaring voor de herkomst van kosmische stralen met enorm hoge energieën niet klopt.
In banen rond zogenoemde rode dwergsterren zouden zich bijna 100 miljard potentieel bewoonbare planeten bevinden, zo schreven we enkele weken geleden. Hierbij wilde ‘potentieel bewoonbaar’ zeggen dat we het hebben over zogenoemde superaardes die tussen de één en tien keer zo zwaar zijn als de aarde en waar bovendien de afstand tot de ster waar ze een baan omheen beschrijven zodanig is, dat er een temperatuur zou kunnen heersen waarbij water vloeibaar is. Helaas lijkt nieuw onderzoek erop te wijzen dat er flink gesneden moet worden in het aantal rode-dwerg-planeten dat daadwerkelijk leven kan herbergen. De reden: een deel ervan zou al zijn eventuele water in de loop der tijd zijn kwijtgeraakt.