Maar liefst 85 procent van het heelal bestaat uit donkere materie: een vorm van materie die zijn bestaan verraadt door middel van de zwaartekracht, maar die zich tot nu toe op geen enkele andere manier laat waarnemen. De meest geaccepteerde verklaring is dat het hier gaat om een nog onbekende soort deeltjes. Het internationale experiment XENON1T, dat zich in de laboratoria onder de Italiaanse berg Gran Sasso bevindt, is de nieuwste poging om die deeltjes waar te nemen.
Categorie: Natuurkunde
Categorieën
Jordaanse koning opent SESAME
Of hij het deed met de woorden ‘SESAME, open u’, weet ik niet. Maar gisteren heeft koning Abdullah II van Jordanië de Synchrotron-light for Experimental Science and Applications officieel geopend.
SESAME is een bijzonder project dat ik een warm hart toedraag. Niet alleen omdat het de eerste deeltjesversneller van dit type is in het Midden-Oosten, ook en vooral omdat het een gezamenlijk project is van landen die normaal niet altijd de beste vrienden zijn: Iran, Israël, de Palestijnse Autoriteit, Turkije, Cyprus, Egypte, Jordanië en Pakistan.
Vorig jaar mei zag ik kans langs te gaan bij de machine in aanbouw en ter plekke uitgebreid te spreken met wetenschappers uit allerlei landen. De reportage die dat opleverde, is nu in zijn geheel gratis te lezen op de KIJK-site.
Nu in de winkel: KIJK 4/2017! Met daarin van mijn hand het artikel ‘Demonisch deeltjeslab’ in de reeks ‘Complot!’, over de bizarre samenzweringen rond CERN. Ontzettend veel lol beleefd aan het researchen en schrijven; hopelijk ook leuk om te lezen. (Het stuk is los te koop via Blendle.)
Verder van mij: de SHOT ‘Sterren op dieet’ en de ‘Far out’-aflevering ‘Oerend hard’, over een mogelijke manier om te testen of theorieën die stellen dat de lichtsnelheid niet altijd hetzelfde was het bij het rechte eind hebben. (Lees hier de online versie.)
KIJK 4/2017 kost 5,95 euro en is hier online te bestellen; geen verzendkosten!
Nu in de winkel: KIJK 3/2017! Met van mijn hand het artikel(tje) ‘Echo’s van de firewall’, over een nieuwe bijdrage aan het al decennia durende debat over de informatieparadox: wat gebeurt er nu met informatie die in een zwart gat verdwijnt? Drie natuurkundigen denken dat zwaartekrachtsgolven ons daar meer over kunnen vertellen. Sterker nog: dat ze dat al hébben gedaan.
Ook onder meer in dit nummer (maar niet van mij): een groot verhaal over de spanningen in de Pacific, een artikel over het verschijnsel déjà vu, waarom peilingen er zo vaak naast zitten, hoe veilig auto’s die met vijf sterren uit botsproeven komen nu echt zijn, CSI met behulp van bacteriën, en een artikel over het verschijnsel déjà vu.
Koop het nummer in de winkel of bestel het hier online.
Categorieën
Filmpje: Kip Thorne over LIGO
Afgelopen zaterdag was het een jaar geleden dat het Amerikaanse experiment LIGO bekendmaakte als eerste zwaartekrachtsgolven te hebben waargenomen. Aanleiding voor Caltech om een filmpje te maken met een van de initiatiefnemers, Kip Thorne, in de hoofdrol:
Wat gebeurt er met je als je in een zwart gat valt? Die vraag speelt al jaren de hoofdrol in een van de grootste debatten binnen de wetenschap. Het antwoord bepaalt namelijk welke steunpilaar van onze huidige natuurkunde ongeschonden overeind blijft: Einsteins algemene relativiteitstheorie of de quantummechanica. Amerikaanse en Iraanse wetenschappers denken nu een tipje van de sluier op te kunnen lichten – met dank aan de zwaartekrachtsgolven die samensmeltende zwarte gaten het heelal in sturen. Anderen zetten echter grote vraagtekens bij hun werk.
Nieuwe Far Out-aflevering voor KIJK, nu al te lezen op de site.
Dit artikeltje van begin december nog vergeten te delen hier:
Het zou zomaar eens het belangrijkste stukje wetenschapsnieuws van 2016 kunnen blijken: de in februari bekendgemaakte waarneming van zwaartekrachtsgolven door het Amerikaanse LIGO. Sinds deze week speurt het experiment opnieuw naar deze door Einstein voorspelde ‘rimpelingen in de ruimte’na een flinke upgrade.
Categorieën
Filmpje: CERN blikt terug op 2016
In dit filmpje – dat wel een beetje op insiders gericht lijkt te zijn – blikt CERN terug op wat het Europese deeltjesinstituut in 2016 allemaal heeft klaargespeeld.
(Geen vermelding van het mogelijke deeltje bij 750 giga-elektronvolt dat toch niet bleek te bestaan…)
De wereld heeft er flinke tijd op moeten wachten, maar nu is het er dan toch: het artikel van natuurkundige Erik Verlinde waarin hij zijn nieuwe theorie van de zwaartekracht uiteenzet. Met zijn ideeën treedt hij in de voetsporen van Isaac Newton en Albert Einstein – als zijn indrukwekkende theoretische bouwwerk helemaal klopt én onze werkelijkheid blijkt te beschrijven. Is dat inderdaad zo, dan zijn we volgens Verlinde in één klap verlost van de vraagstukken rond donkere materie en donkere energie.
Beetje laat, maar toch: mijn stukje over de onlangs online geplaatste paper van Erik Verlinde op de KIJK-site. In KIJK 2/2016 een heel artikel over de theorie en de reacties daarop (niet door mij geschreven, overigens).
Categorieën
Canadezen maken kleinste vlag ooit
Het is een nogal bescheiden nationalistisch statement: onderzoekers van de Canadese Universiteit van Waterloo hebben de kleinste versie van hun vlag tot nu toe weten te fabriceren. Het vlaggetje is 1,178 duizendste millimeter breed en 0,592 duizendste millimeter hoog. Oftewel: ongeveer zo groot als een bacterie.
Lees het hele bericht op de KIJK-site!
