Categorieën
Overige wetenschap

Hersenen organiseren klopjacht tijdens zoeken

Stel, je bent bij een concert en je zoekt een bekende in de mensenmassa. Of je hebt je contactlens laten vallen en scant met je ogen de badkamervloer, op zoek naar het kleine fliepertje. Wat gebeurt er dan in je hersenen? Dat onderzochten neurowetenschapper Tolga Çukur en collega’s van de Universiteit van Californië te Berkeley. Hun conclusie: als je naar een bepaald iets op zoek bent, worden daar allerlei hersengebieden bij betrokken die zich de rest van de tijd met andere onderwerpen bezighouden.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Natuurkunde

Dáár komt ‘De deeltjesdierentuin’ vandaan!

Een tijdje geleden vroeg ik me op dit blog af: waar komt de kreet ‘De deeltjesdierentuin’ eigenlijk vandaan? Ik neusde wat rond op internet, maar kwam niet tot een bevredigend antwoord. Dankzij wetenschapsjournalist Claud Biemans heb ik dat antwoord nu wel. Met behulp van Google Books – daar moet ik echt meer mee gaan doen – ontdekte zij dat de titel van mijn eerste boek waarschijnlijk afkomstig is van J. Robert Oppenheimer, beter bekend als de ‘vader van de atoombom’.

Categorieën
Sterrenkunde

Twee bewoonbare planeten bij één ster gevonden?

Kepler heeft weer eens beet! Deze keer heeft de ruimtetelescoop rond één en dezelfde ster maar liefst vijf planeten gevonden die qua afmetingen vergelijkbaar zijn met de aarde. Op twee van die planeten zou bovendien vloeibaar water kunnen voorkomen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site! Binnenkort in KIJK maar eens de balans opmaken rond al die ’tweede aardes’ die afgelopen tijd zijn ontdekt…

Categorieën
Sterrenkunde

‘Naam exoplaneet kopen heeft geen zin’

Begin maart schreven we over Uwingu, een site waar je namen voor planeten buiten ons zonnestelsel kunt voorstellen of op andermans inzendingen kunt stemmen. Kosten: respectievelijk 4,99 en 0,99 dollar. Mocht je echter de hoop koesteren dat jouw naam daadwerkelijk aan een planeet wordt gegeven, dan moeten we je teleurstellen. De International Astronomical Union (IAU), die gaat over de naamgeving van hemellichamen, meldt namelijk dat via deze weg gesuggereerde namen “geen invloed zullen hebben op het officiële naamgevingsproces”.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

NASA wil asteroïde verslepen naar maan

Het klinkt als een plan in de categorie ‘neeever gonna happen’, of in elk geval niet de komende paar jaar: een asteroïde vangen en naar de maan slepen, om hem daar vervolgens een baan omheen te laten beschrijven. Toch heeft president Barack Obama in zijn budget request voor komend jaar een kleine 80 miljoen dollar vrijgemaakt voor een NASA-missie met precies dit doel.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Overige wetenschap

IVF-pionier Robert Edwards overleden

Miljoenen onvruchtbare koppels hebben hun kind aan hem te danken: Robert Edwards, de pionier op het gebied van in-vitrofertilisatie (ivf) die deze week overleed.

In memoriam op de KIJK-site.

Categorieën
Overige wetenschap

‘Sexy kin’ verschilt per gebied?

Mensen over de hele wereld vinden dezelfde gezichten aantrekkelijk, zo leek eerder onderzoek uit te wijzen. Als dan bovendien geldt dat aantrekkelijke mensen zich vaker voortplanten dan onaantrekkelijke en dus hun uiterlijke kenmerken doorgeven aan meer nakomelingen, zou dat moeten betekenen dat gezichten op bepaalde punten wereldwijd niet veel verschillen. Maar in elk geval voor kinnen gaat dat niet op; die variëren flink per regio.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Overige wetenschap

Waarom bier arsenicum bevat

Bier bevat vaak meer arsenicum dan het water, de hop en de gerst waar het van is gemaakt. Mehmet Coelhan en zijn team denken nu te hebben ontdekt waar die giftige stof vandaan komt: uit een materiaal dat, ironisch genoeg, wordt gebruikt om het bier te zuiveren van allerlei andere stoffen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

‘Energieleverancier’ Jupitermaan in kaart gebracht

Hoewel je bij buitenaards leven in ons zonnestelsel misschien in eerste instantie denkt aan Mars, is een eind verder van de zon een hemellichaam te vinden dat minstens zo interessant is: Europa. Deze maan van Jupiter herbergt namelijk vermoedelijk een oceaan van vloeibaar water onder een tientallen kilometers dikke laag ijs. En in dat water zou leven kunnen voorkomen. Tenminste, als dat eventuele leven de beschikking heeft over een bron van energie. Zo’n bron is er mogelijk in de vorm van waterstofperoxide. De verdeling van die stof hebben astronomen Kevin Hand en Mike Brown nu in kaart gebracht.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Natuurkunde

Mogelijk signaal donkere materie gevonden

Donkere materie heet het: de materie die we niet kunnen zien, maar die via zijn zwaartekracht wel invloed uitoefent op het heelal – en die bij elkaar meer dan vijf keer zoveel weegt als de materie die we wél kunnen zien. Waar donkere materie uit bestaat, is nog een mysterie. De eerste resultaten van het experiment AMS, die gisteren werden gepresenteerd, vormen misschien een hint richting de oplossing.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Voor mij is dit trouwens weer zo’n nieuwtje dat me eraan herinnert waarom ik destijds De deeltjesdierentuin ben gaan schrijven. Het is en blijft lastig om in zo’n nieuwsbericht alles te vertellen wat je wilt vertellen, en het tegelijk begrijpelijk voor de leek én kort te houden. In dit geval kreeg ik er niet meer in verwerkt dat AMS hiermee eerdere, controversiële resultaten van het satellietexperiment PAMELA en de ruimtetelescoop Fermi bevestigt. Het positronenoverschot kwam dus niet als een donderslag bij heldere hemel.

Ook heb ik achterwege gelaten dat de genoemde neutralino’s supersymmetrische deeltjes zijn, een hypothetisch type deeltjes waarvan tot nu toe in experimenten op aarde nog geen tekenen zijn gevonden, dat het specifiek gaat om het lichtste type neutralino (er zijn er vier, maar de overige drie zijn niet stabiel), en dat het hier een majoranadeeltje betreft: een deeltje dat zijn eigen antideeltje is en dankzij die eigenschap zijn soortgenoten kan vernietigen. Bij dat vernietigen zouden dan die positronen ontstaan die AMS heeft gemeten.

Daarnaast is het lastig om het nieuws zo te brengen dat het enerzijds ontdaan is van al te veel hype (veel deeltjesfysici vinden dat het AMS-team met deze aankondiging meer heeft geclaimd dan het waar kan maken), maar anderzijds niet zoveel laffe zou-kunnen-achtige woordjes bevat dat de lezer uiteindelijk zijn schouders erbij ophaalt.

Nu ja, hoe dan ook, via bovenstaande link mijn poging er iets van te maken. Hoor uiteraard graag hoe het overkomt!