Ik had het niet meer verwacht, maar afgelopen week kreeg ik van mijn uitgeverij te horen dat De deeltjesdierentuin een vijfde druk krijgt!
Maand: september 2013
Als het goed is, wordt een wetenschappelijk artikel eerst inhoudelijk flink door de mangel gehaald voordat het verschijnt. Maar niet elk tijdschrift heeft de lat even hoog liggen, zo hebben drie Servische wetenschappers laten zien. Zij dienden een ongelofelijk wazig verhaal in bij het Roemeense Metalurgia International – dat woord voor woord werd geplaatst.
Curiosity: geen methaan op Mars
Methaan kan een teken van leven zijn. Het molecuul zou bijvoorbeeld kunnen worden uitgestoten door bepaalde bacteriën – maar kan ook op andere manieren worden geproduceerd. Eerdere metingen die aangaven dat er op Mars methaan te vinden was, waren daarom erg intrigerend. Helaas heeft NASA-rover Curiosity, die sinds zomer 2012 rondrijdt over onze buurplaneet, tot nu toe helemaal geen methaan weten te vinden.
De eerste KIJK Live! – wat gedachten
Op 12 september was de eerste editie van ons no budget, onder de radar, kleinschalige evenement KIJK Live! Voor een publiek van maximaal een man of tachtig gaven deskundigen praatjes over hun vakgebied, waarna er geborreld kon worden.
Hoe liep dat? Fantastisch, naar mijn idee. De vier sprekers kweten zich stuk voor stuk prima van hun taak, het publiek was heel geboeid en kwam met meer vragen dan beantwoord konden worden, en speciale gast Ronald Giphart was een mooie humoristische opmaat naar de pauze. Ik denk dan ook dat het programma van de eerste keer een prima mal vormt voor volgende edities (waarvan er minstens drie gaan komen, yay!). Ook voor de rest hoeft er weinig te worden getweakt aan wat we van te voren heel voorzichtig een “eerste try-out” noemden.
Bohemian Gravity
Ge-wel-dig: een a capella-versie van Bohemian Rhapsody (wat natuurlijk op zich al bijzonder cool is) over snaartheorie.
Heerlijk hoe termen als renormaliseerbaarheid en weylsymmetrie naadloos in de oorspronkelijke songtekst ingepast blijken te kunnen worden. Brian May – zelf astronoom, paar jaar geleden gepromoveerd – gaat de dag van zijn leven hebben als hij dit ziet.
Bekijk ook vooral even de vorige productie van A Capella Science: Rolling in the Higgs.
Ook zonder de spaceshuttle moet het internationale ruimtestation ISS natuurlijk worden bevoorraad. Een van de partijen die deze klus op zich neemt, is het Amerikaanse bedrijf Orbital. Morgen hoort dat voor het eerst zijn onbemande, cilindervormige ruimtevaartuigje Cygnus (‘zwaan’) te lanceren richting ISS.
Het was ook eigenlijk een kwestie van tijd, voordat het higgsdeeltje gekaapt zou worden door figuren waarvoor het woord ‘pseudowetenschappelijk’ nog te goed is. En jawel hoor: je kunt nu op de site God Particle 4U voor 199 dollar een hanger bestellen met een metalen balletje dat uit de LHC zou komen en dat een helende werking zou hebben omdat het in de buurt is geweest van het higgsdeeltje. Mocht je beschikken over een iets minder dikke beurs, dan zijn er voor 149 dollar ook wat minder mooie stukjes LHC te koop.
KIJK 11/2013: in 5 minuten… bier!
20 september verschijnt alweer de volgende KIJK, met als coveronderwerp zelfsturende auto’s. Mijn belangrijkste geschreven bijdrage deze keer: de rubriek ‘In 5 minuten… bier’. (Hier vast één van de stukjes.) Omdat het niet altijd over parallelle universums en deeltjesversnellers kan gaan, zullen we maar zeggen. (Idee voor deze rubriek was trouwens van afkomstig van beeldredacteur Margriet, die ik volgens mij nog nooit een druppel alcohol heb zien drinken – en al zeker geen biertje.)
Virussen die leven in zoogdieren kunnen enorm veel problemen opleveren voor de mens. Denk aan HIV of ebola. Het lijkt daarom een goed idee om zoveel mogelijk ‘zoogdiervirussen’ onder de loep te nemen vóórdat ze naar ons overspringen en een pandemie veroorzaken. En volgens viroloog Simon Anthony en collega’s is dat nog best te doen, want het aantal te onderzoeken virussen valt relatief mee.
Machines uit het dagelijks leven kun je beter laten lopen met een smeermiddel, dat de wrijving tussen de bewegende delen verkleint. Maar op nanoschaal werkt die truc niet: dan gedraagt het smeermiddel zich niet meer als een vloeistof. Promovendus Matthijs Panman van de Universiteit van Amsterdam en collega’s hebben nu echter een alternatief gevonden: met een beetje water kun je nanomachines veel sneller laten werken.