At the moment I am working on a ten page feature article on the speed of light for the Dutch popular science magazine KIJK. Being an avid fan of SF writer Alastair Reynolds (perhaps best known for his Revelation Space series), I thought it would be a nice idea to ask him how he handles the speed of light in his novels. The reason being, Mr. Reynolds, who used to work as an astrophysicist for the European Space Agency, is known for respecting the speed of light as a speed limit in his novels, whereas a lot of his colleagues use all kinds of speculative faster-than-light means of transportation to, well, speed things up.
Maand: januari 2013
Categorieën
‘De deeltjesdierentuin’ in NWT Magazine
Van de week zag ik pas dat mijn boek ook wordt besproken in het januarinummer van NWT Magazine. Veel lovende woorden gelukkig, maar ook een kanttekening:
Knap is hoe Keulen ook de ingewikkeldste onderwerpen – antimaterie, supersymmetrie en de rol van bosonen in het standaardmodel – ogenschijnlijk moeiteloos uitlegt. Alleen wanneer de achterliggende natuurkunde écht mateloos ingewikkeld wordt, zoals het geval is bij de ontdekking van het higgsboson, moet Keulen noodgedwongen concessies doen. Het gevolg is dat lezers hier en daar een vakterm of principe moeten slikken zonder dat die écht bevredigend wordt uitgelegd.
Hier kan ik het alleen maar mee eens zijn. Ik heb lang op het higgshoofdstuk zitten broeden en ben uiteindelijk uitgekomen bij een tekst waar ik vrede mee heb, maar ik zie ook in dat hij veel van de lezer vraagt en op punten onbevredigend is. Moet absoluut beter kunnen.
Categorieën
Proton kleiner dan gedacht?
Het proton is bepaald geen onbelangrijk deeltje: het maakt deel uit van elk atoom. Maar hoe groot is het nu precies? Kleiner dan we dachten, lijkt nieuw onderzoek uit te wijzen. Tenminste, als je de protongrootte op een heel bepaalde manier meet.
Lees het hele bericht op de KIJK-site.
Hoop dat het een beetje te volgen is; vond het een erg lastig nieuwtje om over te brengen. Zag trouwens achteraf pas dat ik over de vorige meting van de protonstraal met muonisch waterstof in 2010 ook een berichtje heb geschreven. Daarin heel wat minder details, wat misschien verstandiger was. Maar ja, dat idee van een elektron dat een kans heeft om zich ín het proton te bevinden vond ik nu te intrigerend om weg te laten, met alle gevolgen van dien. Nu ja, bij het volgende natuurkundige nieuwtje weer een kans om het wél helemaal goed te doen.
Biologen maken zich er tegenwoordig geregeld druk om dat soorten sneller uitsterven dan de wetenschap ze kan ontdekken en beschrijven. De biologen Mark Costello, Robert May en Nigel Stork laten deze week in het wetenschappelijke tijdschrift Science echter een positiever geluid horen. Volgens hen heeft een soort “op het moment meer kans om te worden beschreven dan om uit te sterven”, en is het mogelijk om deze eeuw het merendeel van de soorten op aarde een naam te geven.
In het februarinummer van KIJK-concurrent Wetenschap in Beeld een fijne bespreking van De deeltjesdierentuin. Citaat:
Wat is er allemaal gebeurd tussen de ontdekking dat atomen uit stukjes bestaan en de vondst van het higgsdeeltje? Wetenschapsjournalist Jean-Paul Keulen zet dit in De deeltjesdierentuin op een zeer heldere manier op een rijtje.
Categorieën
Zombies in de LHC!
Nee, een briljante film is het niet, maar hij is dan ook voor zo goed als geen geld gemaakt door natuurkundige promovendi: de zombiefilm Decay, die speelt op CERN en in de LHC.
Bekijk hem hieronder in zijn geheel, of download hem via de officiële Decay-site.
Ook leuk: deze IMDb-recensie van de film:
“this movie will get you thinking about science gone astray,and mankind opening doors that should be left closed,AND locked !. The super colliders that those evil white-coats have been working on(atom smashers to us non-involved) are fairly known to most these days,yet little is known about the down-side of one that go,s wrong.It has been said that if one fails,it most likely will create an artificial black hole,or throw the planet of its gravitational poles.yes,that,s what i said,and i,m not joking. (…) Personally,i think atom-smashing is a HUGE waste of money,and time.Very dangerous,and what good is it anyway.”
Ik gok zelf dat dit niet de boodschap was die Decay had moeten overbrengen, gezien de achtergrond van de makers, maar ach: ‘t is net als met literatuur he? Iedereen mag er iets anders uit halen…
Koken en je huis verwarmen gebeurt op het platteland ten zuiden van de Sahara nog steeds voornamelijk door hout en houtskool te verbranden. Zelfs in gebieden waar elektriciteit voor handen is, wordt er nog veel op die manier gestookt en gekookt, omdat de stroom en fornuizen voor de plaatselijke bevolking erg duur blijken. Kan dat zo door blijven gaan? Nee, zeggen Zuid-Afrikaanse en Amerikaanse onderzoekers.
Categorieën
Wat is een goede blogfrequentie?
Ik ben er altijd een groot fan van als wetenschapsjournalisten aan het bloggen slaan. Twitter is leuk voor de losse flodders, de actuele linkjes en af en toe een fittie met een collega. Artikelen in kranten en tijdschriften zijn het opgepoetste eindproduct; de teksten die na lang researchen, puzzelen en schrijven een mooi rond geheel vormen. Maar daarnaast komen er geregeld gedachten, redeneringen of betogen in je op die niet in 140 tekens passen én die niet een, twee, drie op te waarderen zijn tot heusch, betaald artikel.
Enter het oude, vertrouwde blog, dat soms overkomt als een vorm van internetgebruik die door sociale media opzij is geduwd, maar dat wat mij betreft nog steeds een rol te spelen heeft. En dan niet zozeer als uitlaatklep voor de ‘man in de straat’ – die zijn ei doorgaans prima op Facebook kwijt kan – maar met name voor specialisten die echt iets te melden hebben over hun onderwerp. Zoals de eerdergenoemde wetenschapjournalisten, maar ook wetenschappers, mensen uit andere beroepsgroepen en fanatieke hobbyisten met veel verstand van zaken.
Deze week mailde mijn redacteur bij Unieboek | Het Spectrum me dat de op 7 januari uitgeleverde tweede druk van mijn boek De deeltjesdierentuin in no time bijna op was, waardoor alweer is besloten tot de derde druk! Die zou dan vanaf 24 januari beschikbaar moeten zijn.
Omdat er dit keer geen tijd was om eventuele extra tekstcorrecties door te voeren, zal de derde druk trouwens exact gelijk zijn aan de tweede. Behalve, natuurlijk, dat ene, best wel stoere toegevoegde regeltje in het colofon: “Derde druk januari 2013.”
Ondertussen begin ik me al eens voorzichtig te beraden op een ‘vervolg’…
Categorieën
Exomanen broedplaatsen voor leven?
Planeten buiten ons zonnestelsel worden tegenwoordig aan de lopende band ontdekt, en soms zit er daar eentje tussen waar, wie weet, leven voor kan komen. Maar we hoeven het niet te houden bij planeten als mogelijke locaties voor aliens. Ook manen die een baan beschrijven rond een exoplaneet, oftewel exomanen, kunnen bewoonbaar blijken. De Duitse astronoom René Heller en zijn Amerikaanse collega Rory Barnes hebben nu in het wetenschappelijke tijdschrift Astrobiology een eis uitgewerkt waar zo’n maan aan moet voldoen.