Categorieën
Overig

Wat als onze planeet zwaarder of lichter was geweest?

“Is het theoretisch mogelijk dat de aarde 20 of 30 procent groter of kleiner was geweest? En zo ja, wat zouden dan de gevolgen zijn geweest voor het leven op aarde?”

Lees mijn antwoord op deze lezersvraag op de KIJK-site. (Oké, eigenlijk beantwoord ik niet de vraag wat de gevolgen zouden zijn van een grotere of kleinere aarde, maar van een zwaardere of lichtere; dat is het relevantere verschil.)

Categorieën
Sterrenkunde

Donkere materie in de spotlights bij KIJK

Gisteren verschenen: het maartnummer van KIJK, met een wel heel duistere cover:

Donkere materie in KIJK 3/2019

Op dit plaatje komt het effect nauwelijks over: de letters ‘DONKERE MATERIE’ zijn een extra matzwart laagje op de glanzende cover. Een gok – je weet pas echt hoe zoiets uitpakt als het nummer van de drukker komt, schrijft hoofdredacteur André in zijn editorial – maar de geluiden die ik tot nu toe om me heen hoor zijn positief.

Categorieën
Sterrenkunde

Netwerk van radiotelescopen bestudeert botsing neutronensterren

In oktober 2017 werd bekend dat een botsing tussen twee neutronensterren was waargenomen door de zwaartekrachtgolvendetectors LIGO en Virgo, én door meer dan zeventig telescopen verspreid over de wereld. Ruim tweehonderd dagen later werd de botsing ook nog eens onder de loep genomen door maar liefst 32 radiotelescopen. ‘Omdat dit zo’n bijzonder object is, hebben we alles in het werk gesteld om zo veel mogelijk antennes bij te schakelen en zo gevoelig mogelijk te meten’, mailt astronoom Huib Jan van Langevelde.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Natuurkunde

Tijdmachine werkt zonder exotische materie

We hebben allemaal weleens iets gezegd wat we achteraf veel liever voor ons hadden gehouden. Hoe geweldig zou het dan zijn als je even terug in de tijd kon gaan om jezelf net vóór het moment suprême vanachter een kamerplant toe te sissen: “Hou. Je. Mond!” Maar ja, gedane zaken nemen geen keer. We zullen moeten leren leven met alles wat we ooit hebben gezegd en gedaan. Of… is er toch nog een uitweg? Dat doet een recent artikel van drie Amerikaanse wetenschappers vermoeden, waarin ze een nieuw ontwerp voor een tijdmachine presenteren.

Lees het hele artikel op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Nederland investeert 30 miljoen in SKA

Mooi nieuws: Nederland wordt officieel een van de twaalf lidstaten van de SKA-samenwerking, met een toezegging van 30 miljoen euro van minister Ingrid Van Engelshoven (OCW). Lees mijn bericht op de site van De Ingenieur

Eerder schreef ik over SKA in mijn coververhaal over big science in De Ingenieur en in KIJK.

SKA

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Neutrino’s vangen en donkere energie te slim af zijn in KIJK

KIJK 12/2018Nu in de winkel (oké, alweer twee weken): de KIJK van december 2018!

Met daarin van mijn hand het artikel ‘Deeltjes in de ziepzee’, over neutrinotelescoop KM3NeT (voorproefje). Plus een aflevering in de serie ‘Far Out’ over hoe een geavanceerde beschaving zich kan wapenen tegen de versnelde uitdijing van het heelal (siteversie), een beeldreportage over de altijd spectaculaire winnaars van de Insight Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd, en het antwoord op de vraag ‘Hoe snel na de oerknal kon leven ontstaan?’

Nummer is hier te bestellen voor 5,99 euro.

 

Categorieën
Sterrenkunde

Bestaat ‘Oumuamua uit donkere materie? Of is het een lichtzeil?

De sigaarvormige ruimterots ‘Oumuamua, die najaar 2017 door ons zonnestelsel schoot, heeft de sterrenkundige gemoederen flink bezig weten te houden. Niet zo gek ook: nooit eerder kregen we bezoek uit een ander zonnestelsel. Helaas was het object alweer weg voordat we het echt goed konden bestuderen. Dat weerhield een aantal sterrenkundigen er niet van om nogal speculatieve ideeën te publiceren over deze reiziger van verre. Twee intrigerende voorbeelden.

Lees het hele artikel op de KIJK-site!

'Oumuamua
Illustratie: M. Kornmesser/ESO
Categorieën
Sterrenkunde

Hoeveel last hebben andere planeten van een Death Star-explosie?

“Naar aanleiding van verschillende Star Wars-films waarin regelmatig een complete planeet wordt opgeblazen, zit ik met de volgende vraag”, mailt Gerben van Vliet. “De banen van planeten rond een ster worden volgens mij geheel bepaald door de zwaartekracht die de planeten en de ster op elkaar uitoefenen. Als één planeet wordt weggehaald, veranderen dan daardoor de banen van de andere planeten in dat planetenstelsel?”

Mijn antwoord op deze lezersvraag is nu te lezen op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Fantoomtijd en SKA in KIJK

Het blijft gek: nu ik niet meer bij KIJK in dienst ben, vul ik veel meer pagina’s van het blad dan toen dat wel nog het geval was. Case in point: voor het novembernummer schreef ik een artikel van zes pagina’s over de Square Kilometre Array (a.k.a. SKA) en een even lange aflevering in de reeks Complot! over de fantoomtijd (het idee dat een deel van de vroege middeleeuwen nooit is gebeurd).

KIJK 11/2018Daarnaast behandel ik in ‘Far Out’ de nieuwste claims rond de conformal cyclic cosmology, een theorie van Roger Penrose waarin ons heelal wordt voorafgegaan en gevolgd door een ander heelallen, en beantwoord ik de lezersvraag of neutrino’s door een zwart gat kunnen vliegen.

In totaal bijna vijftien pagina’s! Niet om mezelf op de borst te slaan (oké, wel), maar best een aardige score, naast een vaste baan van drie dagen in de week, een baby en freelanceklussen voor allerlei andere media. (Wat wel de productiviteit op het gebied van artikelen enorm helpt: geen boek schrijven.)

Hoe dan ook, KIJK 11/2018 ligt in de winkel voor 5,99 euro en is hier online te bestellen.

Categorieën
Sterrenkunde

Zo weeg je een planeet

Hoe weten we hoeveel de andere planeten in ons zonnestelsel wegen? En planeten buiten ons zonnestelsel? Ik leg het uit op de KIJK-site, naar aanleiding van een lezersvraag. Op dezelfde site: mijn antwoorden op de vragen ‘Hoeveel deeltjes bevat ons heelal?’ en ‘Zijn er ook witte gaten?’

En: voorproefjes van mijn achtergrondartikel over de Square Kilometre Array (SKA), die wordt gebouwd in Australië en Zuid-Afrika, en mijn aflevering in serie Complot! over de fantoomtijd: het idee dat drie eeuwen in de vroege middeleeuwen in werkelijkheid nooit hebben plaatsgevonden.