Categorieën
Sterrenkunde

Heeft James Webb onze kosmologie onderuitgehaald?

‘De eerste glimp die de James Webb-ruimtetelescoop opving van vroege sterrenstelsels zou de kosmologie stuk kunnen maken.’ Een nogal clickbait-achtige kop, maar hij verscheen afgelopen september toch echt op de site van het respectabele tijdschrift Scientific American.

Dat zou toch wat zijn, zeg. Onze nieuwste sterrenkijker is pas net serieus met zijn werk begonnen of, hop, hij zet al een streep door ons hele idee van hoe het heelal in elkaar steekt. Maar is dat ook echt zo? Dat bekeek sterrenkundige Maxime Trebitsch van de Rijksuniversiteit Groningen samen met drie collega’s.

Lees deze aflevering van mijn rubriek Far Out, eerder verschenen in het aprilnummer van KIJK, nu op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

James Webb-telescoop kijkt niet meer scheel

Herinner je je hem nog, die ‘mislukte’ foto van de James Webb Space Telescope? Die ziet er inmiddels een stuk beter uit. Verwacht alleen nog steeds geen plaatje zoals je dat gewend bent van de Hubble-ruimtetelescoop.

Lees het hele artikel op Scientias. Grappig hoeveel reacties er al onder staan; blijkbaar leeft de James Webb nog steeds enorm en zijn mensen geïnteresseerd in elk klein stapje richting een werkende kijker.

Eerder schreef ik voor KIJK trouwens dit bericht over de allereerste beelden gemaakt door de James Webb Space Telescope.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Enkel neutrino herleid tot ver zwart gat

Sinds een aantal jaar detecteert IceCube af en toe neutrino’s met een opvallend hoge energie die afkomstig moeten zijn uit het heelal – maar waar ze precies vandaan kwamen, was onduidelijk. Nu lijkt het eindelijk gelukt om de bron van zo’n neutrino te achterhalen: hij komt uit een blazar, oftewel: een superzwaar zwart gat in het hart van een sterrenstelsel dat een straal materie uitstoot in onze richting. 

Lees het hele artikel op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Sterrenkunde

Ruimtetelescoop van 30 meter in kleine modules te lanceren?

Op aarde wordt hard gewerkt aan telescopen met spiegeldiameters tot 39 m. Maar in de ruimte moeten we het vooralsnog met veel minder doen. Zelfs de in 2020 te lanceren James Webb Space Telescope komt niet verder dan 6,5 m. Willen we meer, dan zullen we dat anders aan moeten pakken, zegt luchtvaart- en ruimtevaarttechnicus Dmitry Savransky (Cornell University). Hij stelt een telescoop van 30 m voor die zichzelf in de ruimte in elkaar kan zetten.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Sterrenkunde

Ruimtetelescoop Kepler even in de problemen

Hij heeft meer dan duizend planeten en bijna vijfduizend kandidaatplaneten ontdekt buiten ons zonnestelsel: ruimtetelescoop Kepler. En eigenlijk zou hij nu net begonnen moeten zijn met een nieuwe zoektocht die ons nóg een handjevol planeten moest opleveren. Maar helaas: er ging iets mis met de zes jaar oude ruimtekijker.

Lees het hele bericht op de KIJK-site. (Geen zorgen, het heeft een happy end.)

Categorieën
Sterrenkunde

Hubble richt zijn blik op Jupiter

Zo door je oogharen bekeken zien Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus er op foto’s altijd hetzelfde uit. Toch vinden er allerlei veranderingen plaats in de dikke gaslagen die deze vier megaplaneten omhullen. De Hubble-telescoop heeft nu als opdracht om elk van deze planeten elk jaar helemaal in beeld te brengen, zodat deze veranderingen bestudeerd kunnen worden. De Amerikaanse astronomen Amy Simon, Michael Wong en Glenn Orton hebben nu de resultaten gepubliceerd van de eerste keer dat Jupiter op deze manier is doorgelicht.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Jupiter door Hubble (OPAL 2015)
Beeld: NASA, ESA, A. Simon (GSFC), M. Wong (UC Berkeley), and G. Orton (JPL-Caltech)

Categorieën
Sterrenkunde

‘Tijd om met megaruimtetelescoop te starten’

Het valt niet te ontkennen: de sterrenkunde heeft ontzettend veel te danken aan ruimtetelescoop Hubble. En hoewel die nog steeds werkt, zit het er niet meer in dat hij ooit nog zal worden gerepareerd of verbeterd. Natuurlijk is er de geplande ‘opvolger’, de James Webb Space Telescope (JWST), maar die zal voornamelijk naar infrarood licht kijken, terwijl Hubble zich concentreert op zichtbaar licht. Bovendien heeft de JWST een veel kortere geplande levensduur. Daarom is het nodig om serieuzer na te gaan denken over de vólgende grote ruimtetelescoop, zei Martin Barstow, de voorzitter van de Royal Astronomical Society, deze week op de grote, jaarlijkse bijeenkomst van die organisatie.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Ruimtetelescoop Planck is afgedankt

4,5 jaar heeft hij de zogenoemde kosmische achtergrondstraling bestudeerd: de Europese ruimtetelescoop Planck. En nu is het einde oefening voor de kijker. Afgelopen woensdag werd zijn zendapparatuur uitgezet, waarna we nooit meer van hem zullen horen.

Sitestukje over het opdoeken van de ruimtetelescoop Planck. Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Keplertelescoop begint aan tweede ronde

Eigenlijk zou de ruimtetelescoop Kepler, die speurt naar planeten buiten ons zonnestelsel, nu klaar zijn met zijn missie. In plaats daarvan mag de kijker nog een paar jaar langer doorgaan met zijn werk. Ondertussen gaat het minder goed met een andere exoplanetenzoeker: de Europese ruimtetelescoop CoRoT.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!