Tag: natuurkunde

Categorieën
Natuurkunde

Nee, het higgsdeeltje heeft niet de oerknal veroorzaakt

Een hoofdschuddenswaardige higgsuitleg van CBS News, via Sean M. Carroll:

The Higgs boson is often called “the God particle” because it’s said to be what caused the “Big Bang” that created our universe many years ago. The nickname caught on so quickly (even though scientists and clergy alike do not care for it) partly because it’s a great explanation of what it’s supposed to do — the Higgs boson is what joins everything and gives it matter.

Nee, het higgsdeeltje heeft niet de oerknal veroorzaakt, en ‘verbindt niet alles met elkaar’ (?) en geeft ook niet alles ‘materie’ (???), zoals Carroll al zegt. Pijnlijk is vooral dat een deel van het misverstand afkomstig lijkt van snaartheoreet, presentator en schrijver Michio Kaku, die ik ooit hoog had zitten (Hyperspace was een geweldig boek), maar die steeds vaker rare dingen roept en steeds minder bij zijn leest blijft.

Lees verder “Nee, het higgsdeeltje heeft niet de oerknal veroorzaakt”
Categorieën
Natuurkunde

CERN noemt higgsachtig deeltje higgs

Op 4 juli 2012 werd met de deeltjesversneller LHC een nieuw deeltje gevonden. Het higgsdeeltje? Dat was met afstand de meest waarschijnlijke mogelijkheid, maar destijds had CERN, de organisatie die de LHC bedrijft, het nog voorzichtig over “een deeltje consistent met het lang gezochte higgsboson”. De afgelopen twee weken werden er op een jaarlijkse conferentie nieuwe LHC-resultaten bekendgemaakt, gebaseerd op 2,5 keer zoveel gegevens als afgelopen zomer beschikbaar waren. En die hebben ervoor gezorgd dat CERN het nu wél (zij het in ietwat omslachtige bewoordingen) aandurft om te stellen dat het om het higgsdeeltje gaat. Of beter gezegd: een higgsdeeltje.

Stukje op de KIJK-site over het laatste higgsnieuws, gepresenteerd op de Moriond-conferentie.

Categorieën
Natuurkunde

KIJK 4/2013: kan er écht niets sneller dan het licht?

Nu in de winkel: KIJK 4/2013. Met als tien pagina’s tellend coverartikel mijn verhaal over de vraag of er echt nooit iets sneller kan zijn dan het licht.

Lees verder “KIJK 4/2013: kan er écht niets sneller dan het licht?”
Categorieën
Natuurkunde

Einstein, Bohr, Bell en Aspect

Even een leestip: Wouter van Joolingen heeft een flinke blogpost geschreven over de quantummechanica. Voor de kenners: specifiek heeft Van Joolingen het over Einsteins onvrede met de theorie, het EPR-gedachte-experiment, de ongelijkheden van Bell en de experimenten van Alain Aspect. (Ik interviewde Aspect een tijd geleden voor KIJK, waarbij dit traject ook uitvoerig aan bod kwam.) Een fascinerend, maar complex stukje natuurkunde waarbij ook bij mij nog lang niet alle kwartjes zijn gevallen; goed dus om het in nieuwe bewoordingen nog eens te lezen. Extra leuk: richting het eind van de blogpost heeft Van Joolingen een simulatie geplaatst die je kunt runnen om het verschil te zien tussen de te verwachten uitkomst van een experiment wanneer de quantummechanica geldt en wanneer er een klassieke verborgen-variabelen-theorie van toepassing zou zijn, zoals Einstein betoogde. Gaat dat lezen en uitproberen!

Categorieën
Natuurkunde

Waar komt ‘De deeltjesdierentuin’ vandaan?

De titel van mijn boek over deeltjesfysica, ‘De deeltjesdierentuin’, heb ik niet zelf bedacht. Sterker nog, ik was aanvankelijk niet eens van plan het zo te noemen. Er moest iets boven de pitch staan die ik naar uitgeverijen stuurde en dit was simpelweg het eerste wat me te binnen schoot. Vervolgens was de uitgeverij waar ik mee in zee ging er gelijk zo enthousiast over dat het er nooit van is gekomen iets anders te verzinnen. Achteraf ben ik daar erg blij mee; ik heb alleen maar positieve reacties gehoord op de titel, hij zal het boek zeker minder intimiderend hebben doen lijken dan een boel alternatieven, en de bijbehorende metafoor (ik als gids die de lezer van kooi naar kooi leidt) is in veel recensies opgepikt.

Maar waar komt die kreet ‘de deeltjesdierentuin’ dan vandaan? Eerlijk gezegd wist ik dat niet eens, dus ben ik maar eens op zoek gegaan.

Lees verder “Waar komt ‘De deeltjesdierentuin’ vandaan?”
Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Alastair Reynolds on FTL and STL travel in science fiction

At the moment I am working on a ten page feature article on the speed of light for the Dutch popular science magazine KIJK. Being an avid fan of SF writer Alastair Reynolds (perhaps best known for his Revelation Space series), I thought it would be a nice idea to ask him how he handles the speed of light in his novels. The reason being, Mr. Reynolds, who used to work as an astrophysicist for the European Space Agency, is known for respecting the speed of light as a speed limit in his novels, whereas a lot of his colleagues use all kinds of speculative faster-than-light means of transportation to, well, speed things up.

Lees verder “Alastair Reynolds on FTL and STL travel in science fiction”
Categorieën
Natuurkunde

‘De deeltjesdierentuin’ in NWT Magazine

Van de week zag ik pas dat mijn boek ook wordt besproken in het januarinummer van NWT Magazine. Veel lovende woorden gelukkig, maar ook een kanttekening:

Knap is hoe Keulen ook de ingewikkeldste onderwerpen – antimaterie, supersymmetrie en de rol van bosonen in het standaardmodel – ogenschijnlijk moeiteloos uitlegt. Alleen wanneer de achterliggende natuurkunde écht mateloos ingewikkeld wordt, zoals het geval is bij de ontdekking van het higgsboson, moet Keulen noodgedwongen concessies doen. Het gevolg is dat lezers hier en daar een vakterm of principe moeten slikken zonder dat die écht bevredigend wordt uitgelegd.

Hier kan ik het alleen maar mee eens zijn. Ik heb lang op het higgshoofdstuk zitten broeden en ben uiteindelijk uitgekomen bij een tekst waar ik vrede mee heb, maar ik zie ook in dat hij veel van de lezer vraagt en op punten onbevredigend is. Moet absoluut beter kunnen.

Lees verder “‘De deeltjesdierentuin’ in NWT Magazine”
Categorieën
Natuurkunde

Proton kleiner dan gedacht?

Het proton is bepaald geen onbelangrijk deeltje: het maakt deel uit van elk atoom. Maar hoe groot is het nu precies? Kleiner dan we dachten, lijkt nieuw onderzoek uit te wijzen. Tenminste, als je de protongrootte op een heel bepaalde manier meet.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Hoop dat het een beetje te volgen is; vond het een erg lastig nieuwtje om over te brengen. Zag trouwens achteraf pas dat ik over de vorige meting van de protonstraal met muonisch waterstof in 2010 ook een berichtje heb geschreven. Daarin heel wat minder details, wat misschien verstandiger was. Maar ja, dat idee van een elektron dat een kans heeft om zich ín het proton te bevinden vond ik nu te intrigerend om weg te laten, met alle gevolgen van dien. Nu ja, bij het volgende natuurkundige nieuwtje weer een kans om het wél helemaal goed te doen.

Categorieën
Natuurkunde

‘De deeltjesdierentuin’ krijgt derde druk!

Deze week mailde mijn redacteur bij Unieboek | Het Spectrum me dat de op 7 januari uitgeleverde tweede druk van mijn boek De deeltjesdierentuin in no time bijna op was, waardoor alweer is besloten tot de derde druk! Die zou dan vanaf 24 januari beschikbaar moeten zijn.

Omdat er dit keer geen tijd was om eventuele extra tekstcorrecties door te voeren, zal de derde druk trouwens exact gelijk zijn aan de tweede. Behalve, natuurlijk, dat ene, best wel stoere toegevoegde regeltje in het colofon: “Derde druk januari 2013.”

Ondertussen begin ik me al eens voorzichtig te beraden op een ‘vervolg’…

Categorieën
Natuurkunde

Minder dan 0 Kelvin? Hoe zit dat?

Ik was er enorm door geïntrigeerd, maar kwam er niet aan toe er écht in te duiken: het nieuws dat onderzoekers erin waren geslaagd een temperatuur te bereiken die onder het absolute nulpunt ligt. Gelukkig zie ik dat Wouter van Joolingen, nu ‘professor of teacher training and science education’ aan de UTwente maar natuurkundige van opleiding, er een mooie blogpost over heeft geschreven. Gaat dat lezen! En Wouter, meer van dit soort posts graag!