Tag: melkweg

Categorieën
Sterrenkunde

Ontstonden de eerste continenten dankzij de Melkweg?

Planeet gebombardeerd door kometen
Illustratie: NASA/JPL-Caltech/CC BY 2.0

Volgens de meeste wetenschappers is de vorming van de aardkorst – de tot 40 kilometer dikke laag gesteente die onze planeet omhult – een puur aardse aangelegenheid. Een internationaal team van geologen en astronomen denkt daar echter anders over: volgens hen heeft het heelal ook wat in de melk te brokkelen gehad. Als de jonge aarde in zijn baan rond het centrum van ons sterrenstelsel, de Melkweg, door een spiraalarm bewoog, zou dat de aardkorstvorming namelijk een flinke boost hebben gegeven. Dit verschijnsel, zo claimt een persbericht van de Geological Society of America over het onderzoek, zou zo zelfs “geholpen hebben met de vorming van de eerste continenten”. Hoe zit dat?

Lees het hele artikel op de KIJK-site, of in KIJK 1/2023.

Categorieën
Sterrenkunde

Kannibalistisch verleden Melkweg in kaart gebracht

Melkweg met sterstromen

De Melkweg is een kannibaal. Als een kleiner sterrenstelsel in de buurt van ons sterrenstelsel komt, wordt het gegrepen, uit elkaar getrokken en opgevreten. Sporen van die schranspartij zijn vervolgens honderden miljoenen jaren later nog steeds te zien – voor wie weet waar hij naar moet kijken. Rond de Melkweg, in de zogenoemde halo, bevinden zich namelijk slierten en groepjes sterren die te herleiden zijn tot sterrenstelsels die ooit door het onze zijn opgeslokt.

Sterrenkundige Khyati Malhan van het Max Planck-instituut voor astronomie heeft nu samen met collega’s uit dat soort restjes afgeleid dat onze Melkweg zich zes keer eerder te buiten is gegaan aan een ander stelsel. Vijf van die samensmeltingen of mergers kenden we al. Maar de zesde, de verorbering van een stelsel dat de onderzoekers Pontus noemen, is nieuw.

Lees het hele bericht op Scientias.

Categorieën
Sterrenkunde

Hoe snel kan een beschaving ons sterrenstelsel koloniseren?

In discussies over intelligent buitenaards leven steekt hij geregeld de kop op: de zogenoemde Fermi-paradox, voor het eerst geopperd in 1950. Die stelt: als er in ons sterrenstelsel, de Melkweg, beschavingen zijn van buitenaardse wezens die op een gegeven moment een manier vinden om naar de planeten bij andere sterren te reizen, waarom heeft zo’n beschaving zich dan nog nooit hier bij de aarde gemeld? Heel wat wetenschappers hebben geprobeerd die vraag te beantwoorden. Nu doet de Amerikaanse astronoom Jonathan Carroll-Nellenback samen met drie collega’s een nieuwe duit in het zakje. Zijn troef: een geavanceerde computersimulatie die laat zien hoe snel een beschaving een heel sterrenstelsel kan koloniseren, en wat er daarna gebeurt.

Lees de nieuwste aflevering van mijn serie Far Out, over speculatieve ideeën uit de natuur- en sterrenkunde, op de site van KIJK.

Ook te vinden in het juninummer van het blad, trouwens; hier te bestellen voor 6,25 euro. Verder van mijn hand in dezelfde editie: een zes pagina’s achtergrondartikel over het veelbesproken zwarte-gat-plaatje van de Event Horizon Telescope, waarover ik eerder dit nieuwsbericht schreef.

Categorieën
Sterrenkunde

Nee, ik denk niet dat de Melkweg wemelt van het leven

Op recensies hoor je eigenlijk niet te reageren; stilzitten en geschoren worden, is het devies. Jij moest zo nodig een boek schrijven, nu ligt het in de winkel en mag iedereen ervan vinden wat ie wil. Maar… reageren op een signalering mag wel, toch?

Lees verder “Nee, ik denk niet dat de Melkweg wemelt van het leven”
Categorieën
Overig

Superzwak satellietstelsel Melkweg gevonden

Onze Melkweg is omgeven door zogenoemde satellietstelsels: kleine sterrenstelsels die een baan beschrijven rond de honderden miljarden sterren tellende schijf waar onze zon deel van uitmaakt. Een Japanse student, Daisuke Homma, heeft nu samen met een internationaal team een nieuw satellietstelsel gevonden, Virgo I, dat een goede kans maakt het zwakste exemplaar tot nu toe te zijn. En waarschijnlijk wachten nog veel meer van dat soort stelsels op ontdekking.

Lees het hele bericht op de KIJK-site. En bekijk het filmpje:

Categorieën
Sterrenkunde

Hoe groot is de kans op een gevaarlijke gammaflits?

Gammaflitsen zijn de helderste explosies in het heelal die we kennen. Gevaarlijk zijn ze ook: een gammaflits in de buurt van de aarde kan onze ozonlaag vernietigen, met alle gevolgen voor het leven op onze planeet van dien. Hoe groot is de kans dat zoiets gebeurt? En hoe zit het met de rest van ons sterrenstelsel? Dat besloten de Israëlische astronoom Tsvi Piran en zijn Spaanse collega Raul Jimenez uit te zoeken. Deze week zetten ze hun bevindingen online.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Donkere materie redt mislukt sterrenstelsel

Een enorme wolk waterstof, de Smith Cloud, nadert momenteel de Melkweg met zo’n 240 kilometer per seconde. En dat is gek, want de hele wolk had eigenlijk miljoenen jaren geleden al uit elkaar moeten zijn getrokken, tijdens een vorige ontmoeting met ons sterrenstelsel. De reden dat dit niet is gebeurd, volgens astronoom Matthew Nichols (Sauverny-observatorium, Zwitserland) en collega’s: de wolk heeft een beschermende jas van donkere materie.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Het zuiderlicht boven de Zuidpool

Schitterende foto van het zuiderlicht boven het Zuidpoolstation Concordia, met daarachter de Melkweg:

Zuiderlicht boven Concordia, Zuidpool
ESA/IPEV/ENEAA/A. Kumar & E. Bondoux

Concordia is een van de drie permanent bemande onderzoeksstations op de Zuidpool, met een gemiddelde wintertemperatuur van -51 graden Celsius. Wetenschappers Alexander Kumar en Erick Bondoux zullen het dus wel frisjes hebben gehad toen ze gisteren dit kiekje schoten, één kilometer van het station verwijderd…

Meer informatie op de ESA-site en in deze blogpost.

Categorieën
Sterrenkunde

Geen donkere materie in buurt van zonnestelsel?

Zo’n vier vijfde van de massa in ons heelal zou bestaan uit donkere materie: materie die we niet zien, maar die met zijn zwaartekracht wel invloed uitoefent op het reilen en zeilen van het heelal. Een nieuwe zoektocht, gedaan door astronoom Christian Moni Bidin (Universiteit van Concepción, Chili) en collega’s, heeft echter geen tekenen van dit spul kunnen vinden in de buurt van ons zonnestelsel.

Lees het volledige bericht op de KIJK-site, sinds zojuist inclusief reactie van de Leidse sterrenkundige Koen Kuijken.