Afgelopen dinsdag om 10.08 uur onze tijd was het zover: India lanceerde zijn Mars Orbiter Mission. Deze sonde moet gedurende de komende driehonderd dagen afreizen naar de rode planeet, om daar de atmosfeer te onderzoeken.
Categorie: Sterrenkunde
Ruimtetelescoop Planck is afgedankt
4,5 jaar heeft hij de zogenoemde kosmische achtergrondstraling bestudeerd: de Europese ruimtetelescoop Planck. En nu is het einde oefening voor de kijker. Afgelopen woensdag werd zijn zendapparatuur uitgezet, waarna we nooit meer van hem zullen horen.
Sitestukje over het opdoeken van de ruimtetelescoop Planck. Lees het hele bericht op de KIJK-site!
Zwarte gaten en firewalls
Te vinden in KIJK 12/2013: mijn artikel over de firewalls die zich al dan niet rond zwarte gaten bevinden, en het natuurkundige debat dat daarachter schuilgaat. Lees hier vast een voorproefje.
Een lastig artikel om te schrijven, doordat aan het onderwerp een hele waslijst aan geavanceerde natuurkundige concepten is verbonden, van singulariteit tot unitariteit, en van holografisch principe tot verstrengeling. Uiteindelijk denk ik dat ik er heel aardig uitgekomen ben, al zeg ik het zelf, door een aantal aspecten van het onderwerp te laten liggen (waaronder entropie en wormgaten) of ze alleen maar kort te noemen (zoals de AdS/CFT-correspondentie).
Maar goed, er valt dus nog veel meer over dit controversiële type firewall te zeggen. Wie na lezing van het artikel dieper wil, kan terecht bij de links onder de teaser waar ik hierboven naar link, en het goed leesbare (maar helaas inmiddels wat achterhaalde) boek The Black Hole War van Leonard Susskind.
KIJK 12/2013 ligt in de winkel vanaf 18 oktober.
Planeet zonder ster gevonden
Een planeet is per definitie een hemellichaam in een baan rond een ster – zou je denken. Maar volgens recente schattingen zou ons sterrenstelsel, de Melkweg, weleens talloze zwerf- of weesplaneten kunnen bevatten: planeten die niet via de zwaartekracht aan een ster zijn gebonden, maar vrij door het heelal bewegen. Astronomen op Hawaii hebben nu zo’n ‘Lonely Planet’ gevonden en onderzocht.
Curiosity: geen methaan op Mars
Methaan kan een teken van leven zijn. Het molecuul zou bijvoorbeeld kunnen worden uitgestoten door bepaalde bacteriën – maar kan ook op andere manieren worden geproduceerd. Eerdere metingen die aangaven dat er op Mars methaan te vinden was, waren daarom erg intrigerend. Helaas heeft NASA-rover Curiosity, die sinds zomer 2012 rondrijdt over onze buurplaneet, tot nu toe helemaal geen methaan weten te vinden.
Ook zonder de spaceshuttle moet het internationale ruimtestation ISS natuurlijk worden bevoorraad. Een van de partijen die deze klus op zich neemt, is het Amerikaanse bedrijf Orbital. Morgen hoort dat voor het eerst zijn onbemande, cilindervormige ruimtevaartuigje Cygnus (‘zwaan’) te lanceren richting ISS.
Filmpje: gekidnapte asteroïde onderzocht
Ik schreef er al eerder over op de KIJK-site: het voornemen van de NASA om met een onbemand ruimteschip een kleine near-Earth asteroïd in een soort zak te verpakken en in een baan rond de maan te brengen. Vervolgens zou een bemande missie naar de asteroïde afreizen. Deze animatie toont – begeleid door muziek die niet zou misstaan in een Batman-film – wat precies de bedoeling is als de asteroïde eenmaal in zijn nieuwe baan zit:
Scott en Mark Kelly heten ze: de tweelingbroers die in 1996, na een carrière als testpiloot bij de Amerikaanse marine, allebei als astronaut werden geselecteerd. Inmiddels hebben ze er bij elkaar opgeteld zeven missies op zitten. In 2015 mag Scott naar het internationale ruimtestation ISS, voor een verblijf van een jaar. Mark (niet te verwarren met) blijft op aarde. Beiden worden tijdens die periode genetisch in de gaten gehouden, om te zien wat voor verschillen er in hun DNA ontstaan.
Curiosity één jaar op Mars
Gisteren precies één jaar geleden landde de NASA-rover Curiosity op Mars. Lees mijn stukje op de KIJK-site hierover, met filmpje en een kaartje waarop de 1,6 kilometer lange route is aangegeven die het karretje in dat jaar aflegde.
Hubble vindt nieuw maantje van Neptunus
Hubble strikes again. Op foto’s gemaakt met de beroemde ruimtetelescoop heeft sterrenkundige Mark Showalter (SETI Institute) een nieuw maantje gevonden dat rond de blauwgroene gasplaneet Neptunus cirkelt.