Categorieën
Overig

De eerste serieuze zoektocht naar dyonen

Zelfs onder deeltjesfysici zal het woord dyon vooral associaties oproepen met de Franse stad Dijon. Toch is het wel degelijk ook de naam van een deeltje. Althans, van een hypothetisch deeltje. Oftewel: een deeltje dat volgens theoretisch natuurkundigen best zou kunnen bestaan, maar waarvan hun experimentele collega’s nog nooit een overtuigend teken hebben gezien. Nu gaat het bij het dyon om een zo obscuur deeltje dat daar ook nooit serieus naar is gezocht. Tot nu dan, want de wetenschappers achter het niet veel minder obscure experiment MoEDAL hebben er onlangs een uitgebreide speurtocht naar afgerond.

Lees deze afleveringen uit mijn reeks ‘Far out’ op de KIJK-site! Links naar eerdere afleveringen vind je hier.

De opmerking in het intro dat het dyon ‘geen theoretisch probleem op zou lossen’ is overigens niet van mij – maar ik kan me er op zich in vinden. Er bestaan wel degelijk theorieën die dyonen voorspellen, maar de case voor dit deeltje is een stuk minder overtuigend dan voor, zeg, supersymmetrische deeltjes of axionen. (En ook die deeltjes zouden heel goed níét kunnen bestaan.)

Meer weten over magnetische monopolen, waar de dyonen een variant op vormen? Lees hoofdstuk zes van mijn boek De deeltjessafari!

Categorieën
Overig

Jaarlijstje: mijn favoriete boeken van 2019

Best wat goede boeken gelezen in 2019, zij het dat het gros daarvan niet dit jaar is verschenen. Een overzichtje.

Categorieën
Overig

Crew Dragon teruggekeerd van ISS

Gisteren maakte de Crew Dragon van SpaceX een succesvolle splashdown in de Atlantische Oceaan. De landing vormt het spectaculaire slotstuk van de eerste testmissie – nog zonder bemanning – van de capsule. Over een tijdje moet het in opdracht van NASA ontwikkelde ruimtevaartuig op regelmatige basis astronauten naar het internationale ruimtestation ISS gaan brengen.

Lees mijn hele bericht op de site van De Ingenieur

Categorieën
Overig

Wat als onze planeet zwaarder of lichter was geweest?

“Is het theoretisch mogelijk dat de aarde 20 of 30 procent groter of kleiner was geweest? En zo ja, wat zouden dan de gevolgen zijn geweest voor het leven op aarde?”

Lees mijn antwoord op deze lezersvraag op de KIJK-site. (Oké, eigenlijk beantwoord ik niet de vraag wat de gevolgen zouden zijn van een grotere of kleinere aarde, maar van een zwaardere of lichtere; dat is het relevantere verschil.)

Categorieën
Overig

Blijf je even oud op de rand van een zwart gat?

“Volgens de algemene relativiteitstheorie staat de tijd stil op de rand van een zwart gat”, schreef KIJK-lezer Ferdinand. “Betekent dit dan ook dat je daar niet ouder wordt?” Mijn eerder in het blad gepubliceerde antwoord op deze vraag lees je nu op de KIJK-site

Categorieën
Overig

Wat we wel en niet van ITER mogen verwachten

In het net verschenen januarinummer van KIJK: mijn reportage over de experimentele kernfusiereactor ITER, die ik in oktober bezocht.

Kernfusie is de grote hoop voor de toekomst: een schone manier van energie opwekken, zonder veel van de nadelen van de huidige kerncentrales. Nu de bouw van de experimentele reactor ITER over de helft is, lijkt die toekomst eindelijk binnen bereik te komen. Jean-Paul Keulen rapporteert vanaf de bouwplaats.

Gelukkig had ik acht pagina’s voor mijn artikel, wat ook wel nodig was om én voldoende achtergrondinformatie in het verhaal te kunnen verwerken, én een aantal reportage-elementen, én de mitsen en maren, waaronder de belangrijkste boodschap: zelfs als alles volgens plan verloopt, gaat het nog wel een jaar of vijftig (!) duren voordat fusiekerncentrales een merkbare bijdrage aan onze energievoorziening leveren.

KIJK 1/2019Verder in dit nummer: mijn antwoord op de vraag: ‘Kunnen manen ook manen hebben?’ en een aflevering in de serie Far Out waarin ik twee vrij bizarre theorieën behandel over ‘Oumuamua, het object dat onlangs met hoge snelheid door ons zonnestelsel vloog. (Lees hier de webversie.)

Mooi trouwens om te horen dat het verst bekende object in ons zonnestelsel is vernoemd naar mijn rubriek; een beetje erkenning voor je werk is altijd fijn.

Koop de nieuwe KIJK in de winkel voor 5,99 euro of bestel hem hier online.

 

 

Categorieën
Overig

Jaarlijstje: mijn favoriete boeken van 2018

Dit jaar wat minder kunnen lezen dan anders (want baby), maar toch aardig om met mijn Goodreads-account bij de hand terug te blikken op de beste boeken die ik in 2018 heb gelezen.

Categorieën
Overig

Gepasseerde ontdekker pulsars krijgt alsnog miljoenenprijs

Yuri Milner heeft én geld over én een overduidelijke fascinatie voor bètawetenschap. En dus riep hij in 2012 de Breakthrough Prizes in het leven. Win je er daar een van, dan ontvang je maar liefst 3 miljoen dollar. Afgelopen week werd een van die prijzen ingezet om een gemiste kans van het Nobelcomité te corrigeren: sterrenkundige Jocelyn Bell Burnell kreeg een Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics.

Categorieën
Overig

Is de octopus een alien?

Wie weleens een octopus heeft gezien, al is het maar op ijs bij de visboer, weet: dit is een heel vreemd beest. Dat grote, zakachtige lijf, die papegaaiachtige snavel, die acht armen vol zuignappen… En dan kunnen ze ook nog allemaal gekke dingen, zoals inkt spuiten en van kleur veranderen.

Niet zo gek dus dat biologen het dier af en toe bewonderend omschrijven als een ‘alien op aarde’. Dat bedoelen ze dan alleen niet letterlijk. De octopus is immers net zozeer het product van aardse evolutie als elke andere soort die hier rondloopt, -vliegt, -kruipt of -zwemt.

Of… toch niet? Onlangs betoogde een groep wetenschappers dat octopussen letterlijk buitenaardse wezens zijn. Volgens hen is het aannemelijk dat er ooit octopuseitjes uit de ruimte op aarde zijn beland. Dat zou al die gekke eigenschappen van het dier verklaren.

Lees de nieuwste aflevering van mijn rubriek Far Out op de KIJK-site.

Categorieën
Overig

NASA wil dit weekend afreizen naar zon

Als alles goed gaat, wordt NASA’s Parker Solar Probe op 11 augustus met een Delta IV Heavy-raket gelanceerd vanaf Cape Canaveral in Florida. Het reisdoel van dit onbemande ruimtescheepje: de corona van de zon. Een interessante plek, want in deze miljoenen kilometers dikke zone rond de zon heersen temperaturen van enkele miljoenen graden Celsius, terwijl het oppervlak van de zon ‘slechts’ 5500 graden is. Hoe dat kan, is een van de mysteries waar de sonde licht op moet gaan werpen.

Lees het hele artikel op de site van De Ingenieur. (Inmiddels is de lancering uitgesteld naar zondag 12 augustus.)