Hoewel er allerlei bovennatuurlijke elementen in zitten, lijken epische verhalen als Homeros’ Ilias toch deels geworteld te zijn in de geschiedenis. Twee natuurkundigen van Coventry University hebben dat idee nu verder onderzocht door de sociale netwerken van drie van dit soort verhalen in kaart te brengen, om die vervolgens te vergelijken met netwerken uit de echte wereld en netwerken van verhalen die overduidelijk fictie zijn, zoals Harry Potter. De conclusie: de Ilias en het Britse epos Beowulf zijn in dit opzicht realistisch. En zelfs een Iers epos dat tot nu toe als puur fictief werd gezien, heeft na wat gesleutel een geloofwaardig netwerk.
Maand: juli 2012
De Big Rip heet het: het moment in de verre toekomst waarop alles in ons heelal uit elkaar getrokken zal zijn, van sterrenstelsels tot atomen. De reden voor dit niet erg aanlokkelijke einde van alles wat er maar is: de zogenoemde donkere energie, die, zo weten we sinds 1998, het heelal steeds sneller doet uitdijen.
Of dit ook daadwerkelijk de manier is waarop ons universum zal eindigen, is onzeker. Maar stel dat het ooit gebeurt… Hoe lang hebben we dan nog in het ergste geval? Die vraag hebben de Chinese natuurkundige Li XiaoDong en vier collega’s proberen te beantwoorden in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Science China.
Voor het worst-case-scenario komen XiaoDong en zijn team uit op 16,7 miljard jaar tussen nu en de Big Rip. Aangezien het heelal momenteel rond de 13,8 miljard jaar oud is, betekent dit dat we in elk geval nog meer toekomst voor ons hebben liggen dan er verleden achter ons ligt. Gaan de Chinezen uit van het meest waarschijnlijke scenario, dan ligt er zelfs nog ruim 100 miljard jaar in het verschiet.
Op de KIJK-site postte ik al eerder een aantal time-lapsefilmpjes geschoten vanuit het ISS. Maar laten we eerlijk zijn: genoeg krijgen we er toch nooit van. Hier dus nog eentje. Een compilatie deze keer, voorzien van dramatische orkestrale muziek.
View from the ISS at Night from Knate Myers on Vimeo.
KIJK-lezer waardeert lange artikelen
Sinds eind 2008 bevat elk nummer van KIJK een coverartikel dat meestal tien pagina’s beslaat – soms acht, soms zelfs twaalf. Dat komt neer op gemiddeld 3500 woorden, een tekstlengte die je in maar weinig andere tijdschriften tegenkomt. Wat vinden onze lezers daar eigenlijk van? Dat onderzochten we via een poll op deze site. Precies 50 procent van de stemmers gaf aan absoluut geen moeite te hebben met dit soort artikelen; zij kozen voor het antwoord ‘Hoe langer de tekst, hoe meer ruimte voor diepgang.’ 18,4 procent ging voor: ‘Prima voor één artikel, maar de overige verhalen moeten dan wel korter zijn’. Neem je die twee antwoorden samen, dan kom je op bijna zeven op de tien lezers die zich prima kunnen vinden in de huidige formule van KIJK.
Het is astronomen al decennialang een doorn in het oog: het probleem dat het heelal, naast de materie die we kunnen zien, nog veel meer onzichtbare materie lijkt te bevatten. De grote vraag is dan natuurlijk: waar bestaat die zogenoemde donkere materie uit? Het populairste antwoord daarop is op het moment: uit nog niet ontdekte elementaire deeltjes. Maar die deeltjes, genaamd WIMPs (weakly interacting massive particles), zou je dan wel hier op aarde moeten kunnen observeren. En dat laatste is het experiment Xenon100, opgesteld onder de Italiaanse Gran Sasso-berg, de afgelopen twee jaar niet gelukt.
Het zuiderlicht boven de Zuidpool
Schitterende foto van het zuiderlicht boven het Zuidpoolstation Concordia, met daarachter de Melkweg:
Concordia is een van de drie permanent bemande onderzoeksstations op de Zuidpool, met een gemiddelde wintertemperatuur van -51 graden Celsius. Wetenschappers Alexander Kumar en Erick Bondoux zullen het dus wel frisjes hebben gehad toen ze gisteren dit kiekje schoten, één kilometer van het station verwijderd…
Meer informatie op de ESA-site en in deze blogpost.
Het stikt in ons leven van de onzekerheden. Misschien wordt het project waar je nu op je werk mee bezig bent wel een enorme flop. Misschien is je nu nog hartstochtelijke relatie over een halfjaar op de klippen gelopen. En misschien (héél misschien) win je wel een miljoen in de loterij. Maar hoe goed ben je in het inschatten van dat soort kansen? Of, met ander woorden, hoe hoog is je risico-intelligentie? Daarover gaat RQ.
Leuk: deeltjesfysicus en Nobelprijswinnaar Leon Lederman die in een soort limonadekraampje aan de kant van de weg natuurkundige vragen van voorbijgangers beantwoordt.
De deeltjesdierentuin: de ‘specs’
Zoals eerder aangekondigd, ben ik op het moment in mijn vrije tijd druk bezig met een boek over deeltjesfysica. Over de precieze invulling en de voortgang zal ik later nog wel het nodige bloggen; voor nu even de specificaties zoals die in de catalogus staan die onlangs naar boekhandelaren en redacteuren is gestuurd.
Ymke, Icke en ikke over het higgsdeeltje
Deze week is in Nieuwe Revu het minirubriekje ‘Vraag het aan een…’ gewijd aan het higgsdeeltje. Sterrenkundige prof. dr. Vincent Icke, tv-persoonlijkheid Ymke Wieringa en, jawel, ik mogen als nerds (en ja, ik wist dat ze dat erboven gingen zetten) vertellen wat de ontdekking van het deeltje voor ons betekende: