Categorieën
Natuurkunde

Nobelprijswinnaar legt fysica uit op straathoek

De filmpjes stammen al uit 2008, maar ik zag ze van de week pas voor het eerst: deeltjesfysicus Nobelprijswinnaar Leon Lederman die in een soort limonadekraampje aan de kant van de weg natuurkundige vragen van voorbijgangers beantwoordt.

Leuk: deeltjesfysicus en Nobelprijswinnaar Leon Lederman die in een soort limonadekraampje aan de kant van de weg natuurkundige vragen van voorbijgangers beantwoordt.

Deel twee:

De filmpjes stammen overigens alweer uit 2008, maar ik zag ze van de week voor het eerst toen er veelvuldig over werd getwitterd; vandaar.

Als achtergrond: Leon Lederman ontdekte met Mel Schwartz en Jack Steinberger begin jaren zestig dat er verschil is tussen elektronneutrino’s en muonneutrino’s, wat het drietal in 1988 de Nobelprijs voor de natuurkunde opleverde. (Inmiddels weten we dat er nog een derde ‘smaak’ neutrino is: het tauneutrino.) Later, in 1977, vond de groep van Lederman ook de vijfde van de zes quarks, de bottomquark (door het upsilondeeltje waar te nemen, dat uit een bottom- en een antibottomquark bestaat). Iets waar de meeste natuurkundigen minder blij mee zijn, is dat Lederman het higgsdeeltje van zijn gehate bijnaam ‘the God particle’ voorzag. (En ja, dat laatste zou dan zijn geweest omdat de uitgever van Ledermans boek niet ‘The Goddamn Particle’ op de cover wilde zetten, zoals vaak wordt benadrukt, maar Lederman rechtvaardigt de naam ‘the God particle’ zelf in zijn boek door te stellen dat het higgsdeeltje “zo centraal is voor de toestand van natuurkunde vandaag de dag, zo cruciaal voor ons definitieve begrip van de structuur van materie, en tegelijk zo ongrijpbaar”. Het is dus niet alsof de uitgever zonder zijn medeweten de titel heeft ‘gekuist’ of iets dergelijks. En ik kan me zelfs voorstellen dat het hele ‘de uitgever wilde er niet aan’-verhaal niet meer dan een grap van Lederman was, en hij nooit serieus een boek in de schappen heeft willen leggen dat ‘The Goddamn Particle’ heette.)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *