Vanaf onze aardbol gezien, lijkt de maan even groot als de zon. Maar de zon is natuurlijk vele malen groter. Dus hoe kan dat?
Tag: sterrenkunde
Begin 2016 werd LIGO wereldnieuws, toen bekend werd gemaakt dat de twee detectoren waar het experiment uit bestaat enkele maanden daarvoor een zwaartekrachtsgolf hadden gemeten. Virgo, een vergelijkbare installatie bij het Italiaanse Pisa, had helaas geen deel aan die ontdekking. De reden: de Europeanen waren op dat moment nog druk bezig hun detector van een grote upgrade te voorzien. Die upgrade is nu eindelijk voltooid, waardoor Virgo zich vandaag bij de zoektocht naar zwaartekrachtsgolven heeft kunnen voegen. En dat is goed nieuws, want drie detectoren zien meer dan twee.
Lees het hele (alweer wat oudere, sorry!) bericht op de site van De Ingenieur.
Is er leven op verre planeten? SRON-onderzoeker Pieter de Visser kreeg een beurs van 250.000 euro om een instrument te ontwikkelen dat kan helpen deze vraag te beantwoorden.
Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.
Waarom lijken zon en maan even groot?
Vanaf onze aardbol gezien lijkt de maan even groot als de zon. Maar de zon is natuurlijk vele malen groter. Dus hoe kan dat?
Gisteren was ik aanwezig bij een presentatie in de Nieuwspoort over de Einstein Telescope (ET) tegenover politici, wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven. De boodschap: deze enorme detector voor zwaartekrachtsgolven moet in Zuid-Limburg gebouwd worden. Lees mijn verslag op de site van De Ingenieur.
Van krimpregio naar hotspot
Al voordat de eerste detectie van een zwaartekrachtsgolf bekend was gemaakt, schreef ik in KIJK over de mogelijkheid om ET naar hier te halen. Maar nu we zeker weten dat deze golven niet alleen bestaan, maar ook waargenomen kunnen worden, is het enthousiasme voor nieuwe detectors die nog veel gevoeliger zijn dan de huidige generatie natuurlijk flink toegenomen. Zie ook de in 2034 te lanceren ruimtemissie LISA, die steeds concreter wordt.
En moet die Einstein Telescope dan in Limburg komen? Geologisch schijnt het dus allemaal prima te kunnen; daarnaast zit je in goed bereikbaar gebied met veel relevante bedrijven en universiteiten op niet al te grote afstand. En de provincie zelf zou het voorstel naar mijn idee met alle macht moeten ondersteunen. Drieduizend extra banen zijn natuurlijk nooit weg, maar ook zou een gebied dat toch vaak een krimpregio wordt genoemd erdoor veranderen in een technologische hotspot.
Big science
Ook landelijk zou ik zeggen: als het plan ook maar enige kans van slagen heeft, zet er dan groot op in. Qua wetenschap zijn we zeker niet de minste, maar alle big-science-projecten staan ergens anders: kernfusiereactor ITER in Frankrijk, deeltjesversneller LHC in Zwitserland, zwaartekrachtsgolvendetector Virgo in Italië… Hier hebben we eindelijk eens een groots voorstel beet dat blijkbaar bij uitstek geschikt is om binnen onze landsgrenzen gerealiseerd te worden. Lijkt me de moeite waard om daar een serieuze gooi naar te doen.
Op de hoogte blijven van het nieuws rond de zoektocht naar buitenaards leven én van de vorderingen van mijn nieuwe boek? Like de Facebook-pagina ‘Verstoppertje spelen met aliens’!
Op detailniveau kan er nog een en ander veranderen, maar dit wordt in grote lijnen het omslag van mijn derde boek, Verstoppertje spelen met aliens, dat ik gisteren aankondigde:
Ontwerp: Stef van Zimmeren van Riesenkind.
Heel andere stijl dan De deeltjesdierentuin en De deeltjessafari, maar dat is bewust: die boeken moesten vooral uitstralen ‘don’t panic! Niet zo ingewikkeld als je zou denken!’ Bij een onderwerp als buitenaards leven zullen mensen zich op voorhand een stuk minder laten afschrikken, dus dan mag de cover ook wat minder speels ogen.
Geen UFO
Vervolgens hebben we het over een UFO gehad als hoofdbeeld, maar dat leek mij minder handig; ik zal in het boek op zijn best een paar zinnen wijden aan de mogelijkheid dat aliens hier op aarde geregeld een kijkje komen nemen in vliegende schotels of iets dergelijks. Zoeken naar beschavingen op minstens een aantal lichtjaar afstand, daar gaat het om. Bovendien wil je niet dat het boek in de winkel belandt in de categorie ‘pseudowetenschap’ of ‘complottheorieën’ of iets dergelijks.
Deze cover kan dan wel weer aangezien worden voor die van een sciencefictionboek, maar dat lijkt me dan weer niet zo heel erg: wie SF leuk vindt, zal zeker iets met dit boek kunnen.
Andere gedachten over de cover hoor ik uiteraard graag!
Verstoppertje spelen met aliens verschijnt als alles goed gaat in november. Lees er hier meer over.
Het staat in de net verspreide najaarscatalogus van uitgeverij Unieboek | Het Spectrum, dus het is officieel: als alles goed gaat, verschijnt in november mijn nieuwe boek!
Ik laat de deeltjes even achter me om me te storten op nieuwe, originele manieren om te zoeken naar intelligente buitenaardse wezens. De semi-definitieve titel luidt Verstoppertje spelen met aliens, maar als iemand nog een briljante vondst heeft, hoor ik het uiteraard graag. (Alles met E.T. erin blijkt alleen niet te mogen. Damn you, Steven Spielberg.)
Lees hier meer over het boek, en houd deze site in de gaten voor updates!
Nu in de winkel: de nieuwe KIJK. Met op pagina 32 mijn rubriekje Far Out, deze keer over hoe je foutjes in de ruimtetijd – een mogelijke oplossing van het donkere-materie-probleem – zou kunnen opsporen met GPS.
Ook van mij: de recensie van de theatrale tour De Lorentz Formule van Teylers Museum (langere versie hier) en het antwoord op de vraag ‘Kunnen we met raketten de zeespiegelstijging tegengaan?’ (Met dank aan Erik Laan.)
Verder gaat het coververhaal van sterrenkundige Lucas Ellerbroek over de verschillende plannen om mensen naar Mars te sturen, en schreef Marysa van den Berg een interessant artikel over donororganen uit varkens, een onderwerp dat ik zelf ook nog had willen aandragen. Maar ja: you snooze, you lose!
KIJK 7/2017 kost 5,99 in de winkel en is hier online te bestellen (geen verzendkosten).
Nu in de winkel: het juninummer van de Nederlandse editie van New Scientist. Waarom vertel je ons dat, Jean-Paul? Nou, omdat ik er voor het eerst ooit in sta: ik interviewde sterrenkundige Simon Portegies Zwart over zijn zelfgebouwde mini-supercomputer (ja, dat is een ding) Little Green Machine II. Koop het blad in de winkel of lees het artikel via Blendle. Enneh… ik mag voortaan elk nummer zo’n opinie-interview verzorgen, dus als je nog een wetenschapper met een stevige mening in de aanbieding hebt, laat het me weten!
Ook verschenen: de nieuwe KIJK! Ik schreef zoals altijd de rubriek Far Out (deze keer over leven dat in het TRAPPIST-1-stelsel van planeet naar planeet zou kunnen hoppen), beantwoordde een lezersvraag (‘Word je minder snel oud op een hooggelegen plek?’), recenseerde het boek Echt zwaar en de tentoonstelling Cool Japan, en schreef het tekstje bij de openingsfoto (‘ARM in de knel’). Nummer is te koop in de betere tijdschrifthandel (want je bent natuurlijk maar een crappy tijdschrifthandel als je de KIJK niet op voorraad hebt) of online te bestellen.