Licht reist altijd met een snelheid van 300.000 kilometer per seconde, zo lees je geregeld. Maar hoe zijn we eigenlijk achter die waarde gekomen? Lees het in dit stukje van mijn hand op de KIJK-site (eerder gepubliceerd in het septembernummer van vorig jaar).
“Waarschijnlijk zijn er miljoenen aardachtige planeten en stikt het van het leven in het heelal. Hoe komt het dan dat we nog geen signaal uit de ruimte hebben ontvangen?”, vraagt André Hummel zich af. “Is het dan toch zoeken naar een naald in een hooiberg?”
Het is grappig dat André de uitdrukking ‘zoeken naar een naald in een hooiberg’ gebruikt, want die staat ook centraal in het wetenschappelijke artikel dat het antwoord op zijn vraag bevat. In deze lap tekst van maar liefst twintig pagina’s schatten de astronomen Jason Wright, Shubham Kanodia en Emily Lubar hoe groot het deel van de ‘kosmische hooiberg’ is dat astronomen tot nu toe op naalden hebben doorzocht.
Lees het hele antwoord op deze lezersvraag op de KIJK-site.
Overigens doet Yannick Fritschy voortaan de natuur- en sterrekundevragen voor KIJK. Vanwege mijn nieuwe baan bij New Scientist heb ik mijn freelancewerk tot een minimum beperkt en doe ik voorlopig alleen nog de rubriek Far Out. Maar er zullen komende tijd vast nog wel wat oude antwoorden van mijn hand op de KIJK-site verschijnen.
“Is het theoretisch mogelijk dat de aarde 20 of 30 procent groter of kleiner was geweest? En zo ja, wat zouden dan de gevolgen zijn geweest voor het leven op aarde?”
Lees mijn antwoord op deze lezersvraag op de KIJK-site. (Oké, eigenlijk beantwoord ik niet de vraag wat de gevolgen zouden zijn van een grotere of kleinere aarde, maar van een zwaardere of lichtere; dat is het relevantere verschil.)
“Volgens de algemene relativiteitstheorie staat de tijd stil op de rand van een zwart gat”, schreef KIJK-lezer Ferdinand. “Betekent dit dan ook dat je daar niet ouder wordt?” Mijn eerder in het blad gepubliceerde antwoord op deze vraag lees je nu op de KIJK-site.
“Naar aanleiding van verschillende Star Wars-films waarin regelmatig een complete planeet wordt opgeblazen, zit ik met de volgende vraag”, mailt Gerben van Vliet. “De banen van planeten rond een ster worden volgens mij geheel bepaald door de zwaartekracht die de planeten en de ster op elkaar uitoefenen. Als één planeet wordt weggehaald, veranderen dan daardoor de banen van de andere planeten in dat planetenstelsel?”
Mijn antwoord op deze lezersvraag is nu te lezen op de KIJK-site.
Hoe weten we hoeveel de andere planeten in ons zonnestelsel wegen? En planeten buiten ons zonnestelsel? Ik leg het uit op de KIJK-site, naar aanleiding van een lezersvraag. Op dezelfde site: mijn antwoorden op de vragen ‘Hoeveel deeltjes bevat ons heelal?’ en ‘Zijn er ook witte gaten?’
En: voorproefjes van mijn achtergrondartikel over de Square Kilometre Array (SKA), die wordt gebouwd in Australië en Zuid-Afrika, en mijn aflevering in serie Complot! over de fantoomtijd: het idee dat drie eeuwen in de vroege middeleeuwen in werkelijkheid nooit hebben plaatsgevonden.
Hoe oud is het oudste voorwerp op aarde? Dat is een vraag waar je veel kanten mee op kunt. Voor KIJK deed ik mijn best er een bevredigend antwoord op te geven. Met dank aan Luc Amkreutz van het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden en Mariëtte Wolthers van de Universiteit Utrecht.
Vanaf onze aardbol gezien, lijkt de maan even groot als de zon. Maar de zon is natuurlijk vele malen groter. Dus hoe kan dat?
Waar dijt het heelal in uit? Nergens in, probeer ik hier uit te leggen, in reactie op twee vragen van KIJK-lezers.
Wij mensen sturen onbedoeld onze radio- en tv-programma’s de lucht in. Kunnen eventuele aliens ‘meegenieten’ van onze nieuwsuitzendingen, soaps enzovoort?
Stukje voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’, eerder gepubliceerd in KIJK 6/2014, nu op de KIJK-site te lezen. (Vond het vooral ontluisterend te constateren dat Friends alweer twintig jaar oud is…)