Mooi nieuws: Nederland wordt officieel een van de twaalf lidstaten van de SKA-samenwerking, met een toezegging van 30 miljoen euro van minister Ingrid Van Engelshoven (OCW). Lees mijn bericht op de site van De Ingenieur.
Eerder schreef ik over SKA in mijn coververhaal over big science in De Ingenieur en in KIJK.
“Volgens de algemene relativiteitstheorie staat de tijd stil op de rand van een zwart gat”, schreef KIJK-lezer Ferdinand. “Betekent dit dan ook dat je daar niet ouder wordt?” Mijn eerder in het blad gepubliceerde antwoord op deze vraag lees je nu op de KIJK-site.
Mijn eerste boek, De deeltjesdierentuin, loopt blijkbaar nog steeds goed genoeg voor een nieuwe druk, de tiende inmiddels! Toegegeven, daarbij gaat het niet om een megagrote hoeveelheid exemplaren, maar toch: niet slecht, voor een boek dat alweer ruim zes jaar in de winkel ligt.
Niet dat die zes jaar het boek achterhaald maken, overigens. Ik had graag gezegd dat er sinds het higgsdeeltje nog een hele rits nieuwe ontdekkingen zijn gedaan, maar vooralsnog valt de opbrengst van het post-higgs-tijdperk tegen.
Overigens denk ik niet dat mijn andere twee boeken, De deeltjessafari en Verstoppertje spelen met aliens, nog nieuwe drukken gaan krijgen – dus als ze nog op je verlanglijstje staan, koop ze dan maar gewoon even snel. Wie weet is er over een tijdje niet meer aan te komen…
Om een al te grote temperatuurstijging op aarde te voorkomen, denken wetenschappers af en toe na over geo-engineering: grootschalig ingrijpen in de natuurlijke systemen van de aarde, bijvoorbeeld om de temperatuurstijging in te perken. Het bekendste voorbeeld is deeltjes die zonlicht weerkaatsen in de stratosfeer pompen, maar ook nog wildere voorstellen passeren geregeld de revue. Stel dat we inderdaad geo-engineering serieus als optie willen verkennen, hoe pakken we dat dan aan? Daarover laten ingenieur Douglas MacMartin en aardwetenschapper Ben Kravitz hun licht schijnen in een artikel dat deze week verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur. (En verwacht meer webstukjes over het onderwerp komende maanden, als voorbereiding op een groot artikel over geo-engineering ergens in het najaar.)
Op nieuwjaarsdag maakt het NASA-ruimtescheepje New Horizons een scheervlucht langs Ultima Thule, het verste object dat ooit door een menselijke sonde is bezocht. Lees mijn artikel op de site van De Ingenieur.
In het net verschenen januarinummer van KIJK: mijn reportage over de experimentele kernfusiereactor ITER, die ik in oktober bezocht.
Kernfusie is de grote hoop voor de toekomst: een schone manier van energie opwekken, zonder veel van de nadelen van de huidige kerncentrales. Nu de bouw van de experimentele reactor ITER over de helft is, lijkt die toekomst eindelijk binnen bereik te komen. Jean-Paul Keulen rapporteert vanaf de bouwplaats.
Gelukkig had ik acht pagina’s voor mijn artikel, wat ook wel nodig was om én voldoende achtergrondinformatie in het verhaal te kunnen verwerken, én een aantal reportage-elementen, én de mitsen en maren, waaronder de belangrijkste boodschap: zelfs als alles volgens plan verloopt, gaat het nog wel een jaar of vijftig (!) duren voordat fusiekerncentrales een merkbare bijdrage aan onze energievoorziening leveren.
Verder in dit nummer: mijn antwoord op de vraag: ‘Kunnen manen ook manen hebben?’ en een aflevering in de serie Far Out waarin ik twee vrij bizarre theorieën behandel over ‘Oumuamua, het object dat onlangs met hoge snelheid door ons zonnestelsel vloog. (Lees hier de webversie.)
Mooi trouwens om te horen dat het verst bekende object in ons zonnestelsel is vernoemd naar mijn rubriek; een beetje erkenning voor je werk is altijd fijn.
Koop de nieuwe KIJK in de winkel voor 5,99 euro of bestel hem hier online.
Dit jaar wat minder kunnen lezen dan anders (want baby), maar toch aardig om met mijn Goodreads-account bij de hand terug te blikken op de beste boeken die ik in 2018 heb gelezen.
Nu in de winkel (oké, alweer twee weken): de KIJK van december 2018!
Met daarin van mijn hand het artikel ‘Deeltjes in de ziepzee’, over neutrinotelescoop KM3NeT (voorproefje). Plus een aflevering in de serie ‘Far Out’ over hoe een geavanceerde beschaving zich kan wapenen tegen de versnelde uitdijing van het heelal (siteversie), een beeldreportage over de altijd spectaculaire winnaars van de Insight Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd, en het antwoord op de vraag ‘Hoe snel na de oerknal kon leven ontstaan?’
Nummer is hier te bestellen voor 5,99 euro.
De sigaarvormige ruimterots ‘Oumuamua, die najaar 2017 door ons zonnestelsel schoot, heeft de sterrenkundige gemoederen flink bezig weten te houden. Niet zo gek ook: nooit eerder kregen we bezoek uit een ander zonnestelsel. Helaas was het object alweer weg voordat we het echt goed konden bestuderen. Dat weerhield een aantal sterrenkundigen er niet van om nogal speculatieve ideeën te publiceren over deze reiziger van verre. Twee intrigerende voorbeelden.
Lees het hele artikel op de KIJK-site!
“Naar aanleiding van verschillende Star Wars-films waarin regelmatig een complete planeet wordt opgeblazen, zit ik met de volgende vraag”, mailt Gerben van Vliet. “De banen van planeten rond een ster worden volgens mij geheel bepaald door de zwaartekracht die de planeten en de ster op elkaar uitoefenen. Als één planeet wordt weggehaald, veranderen dan daardoor de banen van de andere planeten in dat planetenstelsel?”
Mijn antwoord op deze lezersvraag is nu te lezen op de KIJK-site.