Categorieën
Natuurkunde

Donkere-materie-experiment meet langste halfwaardetijd ooit

Strikt gesproken is xenon-124 radioactief. De kern van deze lichte variant op het edelgas xenon kán immers spontaan vervallen tot het element tellurium. Zo’n verval is echter zeldzamer dan zeldzaam: het duurt meer dan een biljoen keer zo lang als de levensduur van het universum voordat de helft van een hoeveelheid xenon-124-atoomkernen is vervallen tot telluriumkernen. Toch hebben onderzoekers dit verval weten te detecteren met het donkere-materie-experiment XENON1T.

Lees het hele artikel op de site van De Ingenieur. Heel cool nieuwtje, trouwens. Geen idee dat XENON1T zich leende voor dit soort onderzoek.

Categorieën
Natuurkunde

Hoe ik een deeltjesversneller spotgoedkoop maakte

Wie het onderwerp een beetje volgt online, weet dat er online flink wat afgemopperd is op de Future Circular Collider (FCC), een voorstel voor een deeltjesversneller met een omtrek van 100 kilometer. Het argument in een notendop: we hebben vanuit de theorie geen overtuigende voorspellingen die zeggen dat we iets zullen vinden met zo’n versneller, dus is het onverantwoord om er miljarden aan uit te geven. Voor het aprilnummer van KIJK schreef ik een artikel over de kwestie. Daarbij nog een fiks kader over de vraag of de FCC nog zin heeft als China zo’n versneller gaat bouwen. Lees hier de inleiding van het artikel.

Categorieën
Overige wetenschap

Hoogtevrees? There’s an app for that!

Tot twee keer toe liep ik in dezelfde val: aan het prille begin van een relatie stapte ik met mijn kersverse vriendin heel stoer in een reuzenrad – om ergens op drie kwart van de weg naar boven te constateren dat ik daar toch eigenlijk iets te veel hoogtevrees voor had.

Beide vriendinnen rekenden het me gelukkig niet aan – de eerste relatie overleefde het reuzenradincident met een jaar of vijf, de tweede duurt nog steeds voort – maar toch: als ik een keer van die hoogtevrees af zou kunnen komen, zou dat zeker welkom zijn.

Ik was daarom gelijk geboeid toen ik op PubMed een wetenschappelijk artikel tegenkwam over ZeroPhobia (toen nog 0Phobia), een smartphone-app van Nederlandse bodem die mensen van hun hoogtevrees af zou kunnen helpen. En waar je als gewone burger dan simpelweg denkt ‘dat zou best handig zijn’, denk je als journalist gelijk ‘daar zou weleens een artikel in kunnen zitten’. 

Categorieën
Sterrenkunde

Telescopennetwerk brengt zwart gat in beeld

Je zou het bijna vergeten met alle plaatjes van zwarte gaten in sterrenkundeboeken en op websites, maar het was sterrenkundigen nog nooit gelukt daadwerkelijk een zwart gat te fotograferen. Dat wil zeggen: tot gisteren het onderstaande beeld werd vrijgegeven tijdens zes simultane persconferenties. De foto is het werk van de Event Horizon Telescope. Niet één telescoop, zoals de naam doet vermoeden, maar een samenwerking van acht radiotelescopen. Door hun data te combineren, konden ze fungeren als een virtuele telescoop ter grootte van de aarde; groot genoeg om een zwart gat waar te nemen.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Zwart gat in beeld gebracht door EHT

Categorieën
Overige wetenschap

Wat zijn de langste rechte routes over land of over zee?

Wat is de langste rechte route die je op aarde kunt varen voordat je land tegenkomt? En, omgekeerd, wat is de langste rechte route die je over land kunt rijden voordat je op een meer of een zee stuit? Die vragen werden een tijdje geleden uitvoerig besproken op de discussiesite Reddit, in de toepasselijke categorie ‘map porn’. De Indiaas-Ierse informaticus Rohan Chabukswar en zijn Indiase collega Kushal Mukherjee besloten vervolgens een slim algoritme te programmeren dat het pleit binnen een uur wist te beslechten.

Lees het hele stukje – oorspronkelijk geschreven voor de rubriek KIJK Antwoordt – op de KIJK-site.