In de beroemde gamereeks Civilization is het de meest tot de verbeelding sprekende manier om het spel te winnen: een raket lanceren richting het groepje sterren dat zich het dichtst bij ons zonnestelsel bevindt, Alpha Centauri, om daar een ruimtekolonie te beginnen. Die fantasie is nu wat dichter bij de werkelijkheid gekomen. Een van de drie Alpha Centauri-sterren, Alpha Centauri B, blijkt namelijk te beschikken over een planeet die mogelijk ongeveer net zo zwaar is als de aarde.
Tag: sterrenkunde
Drie kwart van de massa-energie in het heelal bestaat uit de zogenoemde donkere energie, die ervoor zorgt dat sterrenstelsels steeds sneller uit elkaar bewegen. Een high tech camera die afgelopen week zijn eerste testwaarnemingen deed, moet dit verschijnsel beter in kaart gaan brengen. Zijn voor de hand liggende naam: de Dark Energy Camera, afgekort DECam.
Schrijf je naam met sterrenstelsels
Onlangs vierde het zijn vijfde verjaardag: het project Galaxy Zoo, waarbij vrijwilligers foto’s van sterrenstelsels classificeren. Daarbij draait het met name om de vraag of het om een elliptisch of spiraalvormig stelsel gaat, maar af en toe komt er ook een stelsel voorbij dat – soms met wat fantasie – lijkt op een letter. Het Galaxy Zoo-team heeft daar nu een compleet alfabet uit samengesteld, waarmee je op deze pagina een boodschap naar keuze kunt schrijven. Oké, het resultaat is niet altijd even leesbaar, maar het idee van letters die tien- of zelfs honderdduizenden lichtjaren groot zijn, is ook wat waard.
Sterrenstelsels kun je grofweg verdelen in twee soorten: elliptische stelsels en spiraalstelsels, zoals onze eigen Melkweg. Deze nieuwe foto van de Hubble Space Telescope toont van elk van beide typen een schoolvoorbeeld, gebroederlijk naast elkaar.
Lees het hele bericht op de KIJK-site. Meer informatie en grotere versies van onderstaande foto op de ESA/Hubble-site.
Rover Curiosity rijdt nog maar net rond over het oppervlak van de rode planeet, maar deze week maakte de NASA alvast een volgende Marsmissie bekend: InSight. Deze lander gaat, gewapend met een aantal verschillende instrumenten, bepalen hoe het kleine broertje van de aarde er van binnen uitziet.
Zon blijkt verrassend bolvormig
Een hemellichaam dat ronddraait, krijgt vanzelf een soort pompoenvorm: het is dikker bij de evenaar dan bij de polen. Vooral de grote gasplaneten in ons zonnestelsel hebben daar ‘last’ van, met Saturnus als extreemste voorbeeld, maar ook onze aarde is een beetje afgeplat. Geldt dat dan eveneens voor de zon? Dat zou je wel verwachten, maar nee. De zon is, ondanks het feit dat hij in 28 dagen om zijn as draait, bijna een perfecte bol.
2299 planeten rond één ster
Wat zou je zien als alle door ruimtetelescoop Kepler ontdekte kandidaat-exoplaneten rond één en dezelfde ster zouden bewegen? Dat toont astronoom en data-visualisatie-enthousiasteling Alex Parker in dit filmpje, voorzien van Nine Inch Nails-muziek:
Worlds: The Kepler Planet Candidates from Alex Parker on Vimeo.
(Iets) meer informatie op de KIJK-site; zie ook deze Bad Astronomy-post.
De Big Rip heet het: het moment in de verre toekomst waarop alles in ons heelal uit elkaar getrokken zal zijn, van sterrenstelsels tot atomen. De reden voor dit niet erg aanlokkelijke einde van alles wat er maar is: de zogenoemde donkere energie, die, zo weten we sinds 1998, het heelal steeds sneller doet uitdijen.
Of dit ook daadwerkelijk de manier is waarop ons universum zal eindigen, is onzeker. Maar stel dat het ooit gebeurt… Hoe lang hebben we dan nog in het ergste geval? Die vraag hebben de Chinese natuurkundige Li XiaoDong en vier collega’s proberen te beantwoorden in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Science China.
Voor het worst-case-scenario komen XiaoDong en zijn team uit op 16,7 miljard jaar tussen nu en de Big Rip. Aangezien het heelal momenteel rond de 13,8 miljard jaar oud is, betekent dit dat we in elk geval nog meer toekomst voor ons hebben liggen dan er verleden achter ons ligt. Gaan de Chinezen uit van het meest waarschijnlijke scenario, dan ligt er zelfs nog ruim 100 miljard jaar in het verschiet.
Op de KIJK-site postte ik al eerder een aantal time-lapsefilmpjes geschoten vanuit het ISS. Maar laten we eerlijk zijn: genoeg krijgen we er toch nooit van. Hier dus nog eentje. Een compilatie deze keer, voorzien van dramatische orkestrale muziek.
View from the ISS at Night from Knate Myers on Vimeo.
Het is astronomen al decennialang een doorn in het oog: het probleem dat het heelal, naast de materie die we kunnen zien, nog veel meer onzichtbare materie lijkt te bevatten. De grote vraag is dan natuurlijk: waar bestaat die zogenoemde donkere materie uit? Het populairste antwoord daarop is op het moment: uit nog niet ontdekte elementaire deeltjes. Maar die deeltjes, genaamd WIMPs (weakly interacting massive particles), zou je dan wel hier op aarde moeten kunnen observeren. En dat laatste is het experiment Xenon100, opgesteld onder de Italiaanse Gran Sasso-berg, de afgelopen twee jaar niet gelukt.