Neutrino’s: sneller dan het licht gaan ze waarschijnlijk niet, maar dat weerhoudt deze vederlichte deeltjes er niet van nog steeds geregeld het wetenschappelijke nieuws te halen. Deze week doen ze dat door te laten zien dat een belangrijke verklaring voor de herkomst van kosmische stralen met enorm hoge energieën niet klopt.
Tag: sterrenkunde
In banen rond zogenoemde rode dwergsterren zouden zich bijna 100 miljard potentieel bewoonbare planeten bevinden, zo schreven we enkele weken geleden. Hierbij wilde ‘potentieel bewoonbaar’ zeggen dat we het hebben over zogenoemde superaardes die tussen de één en tien keer zo zwaar zijn als de aarde en waar bovendien de afstand tot de ster waar ze een baan omheen beschrijven zodanig is, dat er een temperatuur zou kunnen heersen waarbij water vloeibaar is. Helaas lijkt nieuw onderzoek erop te wijzen dat er flink gesneden moet worden in het aantal rode-dwerg-planeten dat daadwerkelijk leven kan herbergen. De reden: een deel ervan zou al zijn eventuele water in de loop der tijd zijn kwijtgeraakt.
Elke week krijg ik talloze astronomische onderzoekjes onder ogen, waarvan ik er op zijn best één à twee kan behandelen op de KIJK-site (want het mag daar natuurlijk niet één groot natuur- en sterrenkundefeestje worden). Een kort overzichtje van de intrigerendste resultaten waar ik niet aan toe ben gekomen…
Ze zijn zo klein en geven zo weinig licht dat je ze makkelijk over het hoofd ziet: rode dwergsterren. Toch mogen we ze niet vergeten, want maar liefst vier op de vijf sterren in onze Melkweg is er één van dit type. En volgens een nieuwe schatting beschikt meer dan 40 procent van dit soort sterren over een niet al te zware planeet waar vloeibaar water zou kunnen voorkomen – en dus mogelijk ook leven.
Ze blijven maar komen, die leuke exoplanetennieuwtjes… Lees het volledige bericht op de KIJK-site!
In het centrum van onze Melkweg huist een monster: een zwart gat dat miljoenen keren zoveel weegt als onze zon en dat zich voedt met alles wat het maar te pakken kan krijgen. Maar er zijn ook sterren die de dans ontspringen. In plaats van te worden opgeslokt, worden ze met snelheden van enkele miljoenen kilometers per uur het heelal in geslingerd, waarbij ze uiteindelijk ons sterrenstelsel uit vliegen. Nieuw onderzoek laat zien dat dit ook met planeten kan gebeuren – en dat die daarbij nog veel hogere snelheden kunnen bereiken.
Categorieën
Ruimtescheepje NASA licht Mercurius door
Een jaar geleden begon het onbemande ruimtescheepje MESSENGER met baantjes trekken rond Mercurius. Sindsdien heeft de NASA-sonde de hoogteverschillen en het zwaartekrachtsveld in kaart gebracht van het noordelijk halfrond van de binnenste planeet van ons zonnestelsel. Hierover rapporteren David Smith, Maria Zuber en collega’s deze week in twee artikelen in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Daarbij vestigen ze onder meer de aandacht op de enorme kern die Mercurius blijkt te hebben.
Je kunt het niet anders omschrijven dan een finaal uit de hand gelopen hobby, maar het resultaat is zonder meer indrukwekkend: het ongekend gedetailleerde 3D-model dat de Griek Nick Sotiriadis maakte van de Marsrover Spirit.
Lees het volledige bericht op de KIJK-site! Inclusief citaat van sterrenkundejaargenoot en KIJK-computerplaatjesmaker Cornell!
Zoals de naam al impliceert, moet de Square Kilometer Array (SKA) een indrukwekkende telescoop worden: een geheel van circa drieduizend schotels, elk met een middellijn van 15 meter. De vraag is alleen: waar gaat-ie gebouwd worden, in Zuid-Afrika of in Australië?
Nature meldt dat een wetenschappelijk comité nu heeft aangeraden voor de eerste locatie te gaan, maar naar verluidt was het een nek-aan-nek-race tussen beide kanshebbers. De knoop zal mogelijk begin april definitief worden doorgehakt, wanneer de SKA-raad mogelijk bij elkaar komt in Amsterdam. Daarbij is een compromis – Zuid-Afrika én Australië – ook nog een mogelijkheid.
Zelf was ik in de zomer van 2010 overigens één dag lang aanwezig bij het ruim een week durende International SKA Forum, dat werd gehouden in Assen. Dat leverde een aantal teksten op voor het Engelstalige boekje SKA – Beyond Astronomy (complete PDF hier). Van mijn hand zijn de artikelen A New Era for the Transient Universe (pagina 32) en In Search of the EoR: Lights! Camera! Action! (pagina 34). Daarnaast deed ik de mini-interviews met Jason Hessels over de eerste LOFAR-resultaten (pagina 33) en met Lincoln Greenhill over de Murchison Widefield Array (Pagina 35).
Categorieën
800 meter hoge zandhoos raast over Mars
Wéér een gaaf plaatje, gemaakt door de Mars Reconnaissance Orbiter-camera HiRISE: een zandhoos die over het Marsoppervlak raast. De dust devil in kwestie is maar liefst 800 meter hoog en 30 meter dik.
Grotere versies van de plaat en meer informatie op de HiRISE-site.
Op 14 april 1912 ging de RMS Titanic ten onder, na een ijsberg te hebben geramd. Maar hoe kwam het eigenlijk dat het betreffende stuk zee zoveel ijsbergen bevatte? Volgens Donald Olson en Russell Doescher van de Texas State University te San Marcos zou dat het gevolg kunnen zijn geweest van een zeldzame samenloop van omstandigheden, waarbij de maan en de zon hoofdrollen speelden.