Categorieën
Sterrenkunde

3 planeten zoals je ze nooit hebt gezien

In KIJK 8/2013, vanaf vandaag in de winkel, vind je mijn beeldreportage ‘Far out! Het zonnestelsel zoals je het nog nooit hebt gezien’, met opmerkelijke foto’s van de zon en de acht planeten. Op de KIJK-site is een voorproefje van dit artikel te bekijken, met beelden plus uitleg van Jupiter, Mercurius en Saturnus.

Cover KIJK 8/2013KIJK 8/2013 ligt in de winkel tot en met 25 juli. Je kunt het nummer hier online bestellen zonder verzendkosten.

Categorieën
Sterrenkunde

Nieuwe Hubble-foto van Ringnevel

Vergaapt u!

Ringnevel
NASA, ESA, and C. Robert O’Dell (Vanderbilt University)

Meer informatie en een filmpje op de KIJK-site. (Ook weer van een tijdje geleden…)

Categorieën
Sterrenkunde

Dichtstbijzijnde exoplaneet ter discussie

Het was zo’n cool idee: een planeet, ongeveer zo zwaar als de aarde, in een baan rond een van de dichtstbijzijnde sterren. Maar de Amerikaanse, in Duitsland werkzame astronoom Artie Hatzes heeft op een andere manier in dezelfde berg data gezocht naar deze wereld en hem niet terug kunnen vinden.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Zou jammer zijn als Alpha Centauri Bb (Bibi voor intimi) inderdaad niet blijkt te bestaan. Aan de andere kant, hij was toch al veel te heet om door te kunnen gaan voor de planeet uit Sid Meier’s Alpha Centauri

Categorieën
Sterrenkunde

Welke catchphrase is bij welke ster?

Weer een mooi stukje werk van internetcartoonist XKCD: op welke nabije ster is nu welke aardse catchphrase nu een hit?

XKCD/CC BY-NC 2.5

Het idee achter de plaat: al decennialang zenden we onze radio- en tv-programma’s in de vorm van radiostraling met de lichtsnelheid de ruimte in. Dat betekent dat de bewoners (if any, uiteraard) van het Alpha Centauri-stelsel (op ruim 4 lichtjaar afstand) nu kennismaken met het verschijnsel Rickrolling (dat hier ruim 4 jaar geleden rondwaarde), terwijl men op eventuele planeten rond Beta Trianguli Australis nog in de The Godfather-fase zit.

Zelf benijd ik vooral de HD 14412-ianen, die net voor het eerst het muzikale wonder dat Genesis’ The Musical Box heet hebben mogen horen. En de Gamma Virginisten, die nu King Crimsons Red aan het verkennen zijn.

Categorieën
Sterrenkunde

Water op maan afkomstig van aarde?

Zo op het oog lijkt de maan nou niet bepaald nat. Toch bevat hij water, zo weten we inmiddels. Maar waar komt dat vandaan? Dat denken geoloog Alberto Saal en collega’s nu te hebben bepaald op basis van maanstenen, meegebracht door de missies Apollo 15 en 17.

Lees het volledige bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Waarom Pluto’s maan geen Vulcanus moet heten

Hoe moeten de twee nog naamloze maantjes van dwergplaneet Pluto gaan heten? Die vraag stond een tijdje terug centraal in een poll, uitgeschreven door de ontdekkers van beide hemellichaampjes.

Er kon aanvankelijk worden gekozen uit een aantal mythologisch verantwoorde opties, maar William Shatner, die kapitein James T. Kirk speelde in de oorspronkelijke Star Trek-serie, zorgde ervoor dat de naam ‘Vulcan’ werd toegevoegd. Oftewel: de planeet waar Spock vandaan komt – én, gelukkig, de naam van een Romeinse God. En jawel hoor: Shatners voorstel won vervolgens met gemak de wedstrijd. (Wat wil je: de man heeft anderhalf miljoen volgers op Twitter.) Nummer twee werd Kerberos, de driekoppige hond die de ingang van de onderwereld bewaakt.

Inmiddels is bekend geworden dat de organisatoren van de poll Vulcan en Kerberos daadwerkelijk officieel hebben voorgesteld bij de International Astronomical Union (IAU), die gaat over het benoemen van hemellichamen. Hebben we het straks dus inderdaad over Vulcan, oftewel Vulcanus, als maan van Pluto? Ik hoop van niet, om een aantal redenen.

Categorieën
Sterrenkunde

Zwarte gaten als maatstaf uitdijing heelal?

Het heelal dijt steeds sneller uit, zo weten we sinds eind jaren negentig. Maar hoe snel precies? Die vraag is lastig te beantwoorden, omdat we bij het meten van de uitdijing gebruikmaken van de afstanden tot een bepaald type supernova-explosie. En hoe verder je het heelal in kijkt, des te minder van die explosies er zijn te vinden. Een team astronomen heeft nu een nieuwe ‘truc’ gepresenteerd. Volgens hen kun je ook bepaalde zwarte gaten gebruiken om de uitdijing van het heelal te bepalen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Twee bewoonbare planeten bij één ster gevonden?

Kepler heeft weer eens beet! Deze keer heeft de ruimtetelescoop rond één en dezelfde ster maar liefst vijf planeten gevonden die qua afmetingen vergelijkbaar zijn met de aarde. Op twee van die planeten zou bovendien vloeibaar water kunnen voorkomen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site! Binnenkort in KIJK maar eens de balans opmaken rond al die ’tweede aardes’ die afgelopen tijd zijn ontdekt…

Categorieën
Sterrenkunde

‘Naam exoplaneet kopen heeft geen zin’

Begin maart schreven we over Uwingu, een site waar je namen voor planeten buiten ons zonnestelsel kunt voorstellen of op andermans inzendingen kunt stemmen. Kosten: respectievelijk 4,99 en 0,99 dollar. Mocht je echter de hoop koesteren dat jouw naam daadwerkelijk aan een planeet wordt gegeven, dan moeten we je teleurstellen. De International Astronomical Union (IAU), die gaat over de naamgeving van hemellichamen, meldt namelijk dat via deze weg gesuggereerde namen “geen invloed zullen hebben op het officiële naamgevingsproces”.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Heelal 80 miljoen jaar ouder dan gedacht

Planck CMB
ESA and the Planck Collaboration

Vandaag zijn nieuwe resultaten bekendgemaakt van ESA-ruimtetelescoop Planck, die sinds 2009 de zogenoemde kosmische achtergrondstraling van het heelal bestudeert. Uit de nu vrijgegeven kaart die Planck maakte van de hemel blijkt onder meer dat het heelal ietsje trager uitdijt dan we tot nu toe dachten. En dat betekent dat de oerknal 80 miljoen jaar eerder moet hebben plaatsgevonden dan eerdere waarnemingen uitwezen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.