Een enorme wolk waterstof, de Smith Cloud, nadert momenteel de Melkweg met zo’n 240 kilometer per seconde. En dat is gek, want de hele wolk had eigenlijk miljoenen jaren geleden al uit elkaar moeten zijn getrokken, tijdens een vorige ontmoeting met ons sterrenstelsel. De reden dat dit niet is gebeurd, volgens astronoom Matthew Nichols (Sauverny-observatorium, Zwitserland) en collega’s: de wolk heeft een beschermende jas van donkere materie.
Categorie: Sterrenkunde
Hij is alweer een tijdje met pensioen: de in 1978 gelanceerde satelliet ISEE-3. Eerst bestudeerde hij een paar jaar de zonnewind, daarna kreeg hij de nieuwe naam ICE en vloog hij door de staart van de komeet Giacobini-Zinner en passeerde hij de beroemde komeet van Halley… Maar sindsdien maakt hij zo goed als werkloos baantjes rond de zon. Daarbij komt hij in juni in de buurt van de aarde; aanleiding voor een groep burgerwetenschappers om te kijken of ze de satelliet weer aan de praat kunnen krijgen. En dat mag, zo maakte de NASA vorige week bekend.
Wat zien aliens van onze programma’s?
Wij mensen sturen onbedoeld onze radio- en tv-programma’s de lucht in. Kunnen eventuele aliens ‘meegenieten’ van onze nieuwsuitzendingen, soaps enzovoort?
Stukje voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’, eerder gepubliceerd in KIJK 6/2014, nu op de KIJK-site te lezen. (Vond het vooral ontluisterend te constateren dat Friends alweer twintig jaar oud is…)
Helft Amerikanen twijfelt aan oerknal
De tune van The Big Bang Theory komt vaak genoeg voorbij op tv, zou je denken. Toch is de boodschap ervan, in elk geval in de VS, nog steeds niet aangekomen. Ruim de helft van de Amerikanen twijfelt er namelijk flink aan of het heelal zo’n 13,8 miljard jaar geleden begon met een oerknal.
Lees het hele bericht op de KIJK-site!
En dan gelijk maar even ingaan op reacties in de trant van ‘het is toch heel logisch om te twijfelen aan de oerknal?’
Om de zoveel tijd komt er een voorbij: een vers ontdekte exoplaneet die genoeg op onze wereld lijkt om de woorden ‘tweede aarde’ te laten vallen. Het nieuwste exemplaar, zo melden astronomen deze week in Science, heet Kepler-186f. Deze planeet heeft een diameter die maar 11 procent groter is dan die van de aarde. Bovendien zou er vloeibaar water kunnen voorkomen; een voorwaarde voor leven zoals wij dat kennen. Alleen: het type ster waar deze planeet omheen beweegt, is wel heel anders dan de zon.
Ruim tien jaar geleden haalde Sedna het nieuws: een object dat zich 76 keer zo ver van de zon bevond als de aarde, of, zoals astronomen zeggen, dat 76 astronomische eenheden (AE) van de zon af staat. Nu melden de astronomen Chad Trujillo en Scott Sheppard in Nature een nieuwe recordhouder. Zij ontdekten 2012 VP113 (we wachten met spanning op een wat pakkendere naam), een object van zo’n 450 kilometer dat maar liefst 80 AE van de zon af staat.
Het Carnegie Institute of Science, waar Sheppard voor werkt, stelt daarom in een persbericht dat 2012 VP113 het “nieuwe verste lid van ons zonnestelsel” is. Daar moet echter wel een belangrijke kanttekening bij. In 2003 bevond Sedna zich namelijk op het punt van zijn baan dat hem het dichtst bij de zon bracht; de genoemde 76 AE. Inmiddels is Sedna echter alweer een stukje gevorderd op zijn 11.400 jaar durende tocht rond de zon, waardoor het object zich inmiddels verder van de zon af bevindt dan 2012 VP113. Die laatste is dus alleen de recordhouder als je kijkt naar de afstand tot de zon op het moment van ontdekking. Of, wat je ook kunt zeggen: de minimale afstand tot de zon van 2012 VP113 is groter dan die van Sedna.
Vorige week werd bekend dat in de VS een persconferentie zou worden gegeven over een grote ontdekking. Wat voor ontdekking? Dat was in eerste instantie niet duidelijk, maar al snel gonsde het rond op internet: het zou gaan om tekenen van gravitatiegolven in de eerste straling die het heelal uitzond, 380.000 jaar na de oerknal: de kosmische achtergrondstraling. Dat bleek gisteren te kloppen. En die tekenen ondersteunen een breed geaccepteerd, maar nog altijd speculatief onderdeel van de oerknaltheorie: inflatie.
Meteorietinslag op maan breekt record
Een meteoriet is met extreem hoge snelheid op de maan neergestort: de helderste en langst zichtbare inslag die tot nu toe is waargenomen. De inslag was zo gewelddadig dat hij vanaf de aarde met het blote oog was te zien. Het stuk steen kwam neer met een snelheid van 61.000 kilometer per uur en sloeg een krater van 40 meter. De klap kwam overeen met de explosie van 15 ton TNT, en leidde tot een schouwspel dat ruim 8 seconden duurde.
Vijf missies waren er in de race om over tien jaar te worden gelanceerd, deze week maakte de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de winnaar bekend: PLATO. Deze ruimtetelescoop moet straks in zes jaar tijd ongeveer een miljoen relatief nabije sterren gaan bestuderen. Het doel: aardachtige planeten vinden (of zogenoemde superaardes, die net een maatje groter zijn), waar vloeibaar water, en dus leven, kan voorkomen.
Van een asteroïde weten we normaal gesproken op zijn best de gemiddelde dichtheid: hij weegt bijvoorbeeld 2000 kilo per kubieke meter. Maar nu heeft een internationaal team van astronomen vastgesteld dat de asteroïde Itokawa uit twee delen bestaat, met heel verschillende dichtheden.