Dat Pluto geen eenzame (dwerg)planeet is, maar zich bevindt in een gebied vol grote en kleine ijzige objecten, is inmiddels alweer een tijdje bekend. Maar wat is er nóg verder van de zon te vinden? Een deze week op een sterrenkundeconferentie in Maryland, VS bekendgemaakte ontdekking van een nieuw, ver hemellichaam werpt daar mogelijk meer licht op.
Categorie: Sterrenkunde
[Vorige week] maakte het team achter New Horizons via Twitter bekend dat de laatste uit een setje geplande koerscorrecties voor de sonde met succes was uitgevoerd. Dat betekent dat het ruimtescheepje dat eerder Pluto en zijn manen bezocht nu onderweg is naar zijn volgende reisdoel: 2014 MU69. Dit kleine object maakt, net als Pluto, deel uit van het verre gebied vol ingevroren kometen dat de Kuipergordel wordt genoemd.
De eerste straling die door ons heelal werd uitgezonden, wordt al jaren nauwgezet onderzocht. Die bevat namelijk een enorme schat aan informatie over ons heelal. Maar één Amerikaanse astronoom, Ranga-Ram Chary, gaat nog een stap verder. Volgens hem zijn er in deze straling ook sporen te vinden van een ánder heelal, dat ooit met het onze zou hebben gebotst. Krijgt het tot nu toe nogal theoretische idee van parallelle universums daarmee eindelijk een experimentele onderbouwing?
24 november: KIJK Live! in Utrecht
Na een geslaagde editie in Delft staat alweer de volgende KIJK Live! op stapel. Deze keer strijken we weer neer in museum & sterrenwacht Sonnenborgh, Utrecht. De vorige keer was het op deze schitterende locatie stampvol en hebben we zelfs mensen teleur moeten stellen die wilden komen, dus wacht niet te lang met je opgeven! Dat kan door een mail te sturen naar info@kijkmagazine.nl met als titel ‘KIJK Live! Utrecht’ en in het bericht de namen van de bezoekers, of via de site Meetup.
Wat je onder meer kunt verwachten: sterrenkundige Lucas Ellerbroek over hoe je leven zoekt op verre planeten die in aanmerking komen voor het label ’tweede aarde’ (meer info hier), kolonel en strategisch analist Ludy de Vos over de toekomst van de tank (wij hebben er geen meer, terwijl de Russen juist aan een heel nieuw type werken), en ‘MacGyver-wetenschapper’ Rolf Hut van de TU Delft. En waarschijnlijk doen we ook weer zo’n toffe KIJK-pubquiz met de aanwezigen – tenzij we iets nóg leukers verzinnen natuurlijk.
Het officiële programma duurt van 20.00 uur tot 22.00 uur, met inloop vanaf 19.30 uur. Na afloop is er nog een borrel. Toegang is gratis.
Hopelijk tot de 24ste! Het zijn echt heel leuke avonden, dus ik kan je van harte aanraden om gelijk de datum in je agenda te blocken en je in te schrijven.
Waarom Mars zo’n onderdeurtje is
Mars is eigenlijk maar een klein opdondertje. Onze eigen aarde heeft een bijna twee keer zo grote diameter en zelfs een tien keer zo grote massa. Hoe dat zo is gekomen, is voor astronomen een raadsel. Volgens onze huidige planeetvormingstheorieën zou Mars namelijk ongeveer zo groot als de aarde moeten zijn, of zelfs nog een tikje groter. De Amerikaanse astronoom Hal Levinson en zijn collega’s van het Southwest Research Institute denken nu dit raadsel te hebben opgelost.
Het team achter de NASA-missie New Horizons blijft maar intrigerende resultaten en plaatjes de wereld in druppelen. Deze keer gaat het om het Pluto-maantje Kerberos, dat in werkelijkheid minder groot én een stuk helderder blijkt dan eerder werd gedacht.
“Ik hoor en lees vaak dat niets sneller kan gaan dan het licht”, mailt Marcel Rouwhorst. Maar als licht niet snel genoeg is om aan een zwart gat te ontsnappen, vraagt hij zich net zo vaak af, hoe kan het dan dat uit zwarte gaten in veel gevallen toch stromen materie lijken te komen, de zogenoemde jets? (Zie afbeelding.) “Als deze jets een zwart gat kunnen verlaten, bestaat er dus blijkbaar toch iets dat sneller is dan het licht”, concludeert Marcel.
We hebben de afgelopen maanden al behoorlijk wat Pluto-nieuws kunnen melden op basis van de resultaten van NASA’s ruimtescheepje New Horizons, dat de dwergplaneet in juli passeerde. Maar [vorige] week is pas de eerste volwaardige wetenschappelijke publicatie verschenen van het voor de missie verantwoordelijke team. Een greep uit de resultaten.
Lees het hele bericht op de KIJK-site! (In de vorm van een lijstje deze keer. Leek me wel aardig, ook omdat de paper vooral een opsomming bleek, deels van zaken die eerder al per persbericht de wereld in waren geholpen.)
Binnenkort gaat het kilometers grote experiment Virgo weer op zoek naar de door Einstein voorspelde gravitatiegolven. Maar wat zijn dit eigenlijk voor golven? En in wat voor bochten moet je je allemaal wringen om ze te kunnen meten? Dat legt natuurkundige Laura van der Schaaf (Vrije Universiteit Amsterdam) uit op de KIJK Live!-editie op donderdag 22 oktober in Delft, waarbij ze onder meer een model van Virgo zal meenemen.
Meer informatie over het gravitatiegolvenpraatje en de andere onderwerpen die aan bod komen op deze KIJK Live!-editie vind je op de KIJK-site. (Aanleiding voor bovenstaand praatje is overigens mijn reportage ‘Op jacht naar Einsteins rimpels’ in komend nummer van KIJK.)
Toegang is gratis, dus geef je snel op! Dat kan via de site Meetup of door een mail te sturen naar info@kijkmagazine.nl met als titel ‘KIJK Live! Delft’ en in het bericht de namen van de bezoekers.
Hubble richt zijn blik op Jupiter
Zo door je oogharen bekeken zien Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus er op foto’s altijd hetzelfde uit. Toch vinden er allerlei veranderingen plaats in de dikke gaslagen die deze vier megaplaneten omhullen. De Hubble-telescoop heeft nu als opdracht om elk van deze planeten elk jaar helemaal in beeld te brengen, zodat deze veranderingen bestudeerd kunnen worden. De Amerikaanse astronomen Amy Simon, Michael Wong en Glenn Orton hebben nu de resultaten gepubliceerd van de eerste keer dat Jupiter op deze manier is doorgelicht.