Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

KIJK 3/2017: spanningen in de Pacific, déjà vu’s en meer

KIJK 3/2017Nu in de winkel: KIJK 3/2017! Met van mijn hand het artikel(tje) ‘Echo’s van de firewall’, over een nieuwe bijdrage aan het al decennia durende debat over de informatieparadox: wat gebeurt er nu met informatie die in een zwart gat verdwijnt? Drie natuurkundigen denken dat zwaartekrachtsgolven ons daar meer over kunnen vertellen. Sterker nog: dat ze dat al hébben gedaan.

Ook onder meer in dit nummer (maar niet van mij): een groot verhaal over de spanningen in de Pacific, een artikel over het verschijnsel déjà vu, waarom peilingen er zo vaak naast zitten, hoe veilig auto’s die met vijf sterren uit botsproeven komen nu echt zijn, CSI met behulp van bacteriën, en een artikel over het verschijnsel déjà vu.

Koop het nummer in de winkel of bestel het hier online.

Categorieën
Sterrenkunde

Overleef je een reis naar een zwart gat?

“Stel dat we naar een zwart gat zouden kunnen reizen”, mailt Rob Roede. “Zou je dan zo dichtbij kunnen komen als je op de bekende illustraties ziet? Of is de zwaartekracht dan al te groot en overleef je dat niet?”

Door mij beantwoorde lezersvraag op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Westerbork-telescoop verruimt zijn blik

De inmiddels bijna vijftig jaar oude Westerbork Synthese Radiotelescoop heeft een flinke upgrade gekregen. Het gezamenlijke blikveld van de veertien uit de kluiten gewassen schotelantennes is veertig keer zo groot gemaakt.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Sterrenkunde

China opent jacht op zwaartekrachtsgolven

Nadat begin vorig jaar de eerste directe waarneming van zwaartekrachts- of gravitatiegolven bekend was gemaakt, nam het onderzoeksveld een grote vlucht. Ook China stort zich op het fenomeen dat Einstein in 1916 voorspelde, onder meer met een serie telescopen in Tibet die de codenamen Ngari No. 1 en Ngari No. 2 hebben gekregen.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.

Categorieën
Sterrenkunde

KIJK 2/2017: het trage einde van het heelal

Nu in de winkel: KIJK 2/2017!

Het eerste nummer waar ik niet meer op de redactie aan meegewerkt heb (nu ja, een weekje dan) en dus het eerste nummer sinds jaren dat ik niet pagina voor pagina heb zien groeien, maar pas onder ogen kreeg toen het helemaal af was. Vreemde ervaring.

Maar: het is absoluut een mooie editie geworden, met van mij de Far Out-aflevering over het einde van het heelal, recensies van twee tentoonstellingen en een boek, en een stukje in de vragenrubriek KIJK antwoordt (‘Waar dijt het heelal in uit?’).

KIJK 2/2017

Verder onder meer artikelen over de gezondheidsrisico’s van het moderne kantoor en (de reacties op) de zwaartekrachtstheorie van Erik Verlinde, een interview met seksuoloog Wim Slabbinck over mannen en seks, en een goed getimede Complot!-aflevering over Donald Trump. Gaat kopen!

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Bevatten zwaartekrachtsgolven tekenen van ‘firewalls’ rond zwarte gaten?

Wat gebeurt er met je als je in een zwart gat valt? Die vraag speelt al jaren de hoofdrol in een van de grootste debatten binnen de wetenschap. Het antwoord bepaalt namelijk welke steunpilaar van onze huidige natuurkunde ongeschonden overeind blijft: Einsteins algemene relativiteitstheorie of de quantummechanica. Amerikaanse en Iraanse wetenschappers denken nu een tipje van de sluier op te kunnen lichten – met dank aan de zwaartekrachtsgolven die samensmeltende zwarte gaten het heelal in sturen. Anderen zetten echter grote vraagtekens bij hun werk.

Nieuwe Far Out-aflevering voor KIJK, nu al te lezen op de site.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

LIGO weer op zoek naar zwaartekrachtsgolven

Dit artikeltje van begin december nog vergeten te delen hier:

Het zou zomaar eens het belangrijkste stukje wetenschapsnieuws van 2016 kunnen blijken: de in februari bekendgemaakte waarneming van zwaartekrachtsgolven door het Amerikaanse LIGO. Sinds deze week speurt het experiment opnieuw naar deze door Einstein voorspelde ‘rimpelingen in de ruimte’na een flinke upgrade.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

227 sterren krijgen officiële ‘bijnaam’

Sirius, Betelgeuze, Rigel… Allemaal algemeen geaccepteerde namen van sterren die prominent aan de hemel staan. Maar officieel heetten ze tot voor kort respectievelijk Alfa Canis Majoris, Alfa Orionis en Beta Orionis. Nu heeft de Internationale Astronomische Unie (IAU) daar eindelijk verandering in gebracht, door meer dan tweehonderd wat meer tot de verbeelding sprekende sterrennamen officieel te accepteren.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Sterrenkunde

Eindigt ons heelal in een ‘Little Rip’?

Hoewel we allemaal lang en breed onder de groene zoden zullen liggen als het gebeurt, blijft het toch een intrigerende vraag: hoe komt ons universum aan zijn eind? Het standaardscenario is op het moment dat alles in het heelal verder en verder uit elkaar drijft, totdat er een koude leegte overblijft: de Big Freeze. Een gewelddadiger alternatief is de Big Rip, waarbij alles in ons universum uit elkaar wordt gescheurd. Portugese en Spaanse wetenschappers hebben nu drie Big Rip-varianten met elkaar vergeleken en concluderen dat een zogenoemde Little Rip het waarschijnlijkst is. Dat wil zeggen: ja, alles in het heelal wordt uit elkaar gescheurd – maar dat gebeurt dan wel uitgesmeerd over een heel lange periode.

Lees het hele artikel op de KIJK-site!

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Is Erik Verlinde de nieuwe Einstein?

De wereld heeft er flinke tijd op moeten wachten, maar nu is het er dan toch: het artikel van natuurkundige Erik Verlinde waarin hij zijn nieuwe theorie van de zwaartekracht uiteenzet. Met zijn ideeën treedt hij in de voetsporen van Isaac Newton en Albert Einstein – als zijn indrukwekkende theoretische bouwwerk helemaal klopt én onze werkelijkheid blijkt te beschrijven. Is dat inderdaad zo, dan zijn we volgens Verlinde in één klap verlost van de vraagstukken rond donkere materie en donkere energie.

Beetje laat, maar toch: mijn stukje over de onlangs online geplaatste paper van Erik Verlinde op de KIJK-site. In KIJK 2/2016 een heel artikel over de theorie en de reacties daarop (niet door mij geschreven, overigens).