Tag: wiskunde

Categorieën
Overige wetenschap

Oneindigheid en een virologenleven

Meestal ben ik maar matig enthousiast over populairwetenschappelijke documentaires, maar A Trip to Infinity bleek een indrukwekkend, gevarieerd én informatief spektakel over een toch vrij abstract begrip. Lees mijn recensie hier of in het decembernummer van de Nederlandstalige New Scientist.

Poster A Trip to Infinity

Bij de Marion Koopmans-biografie Viroloog in een veranderende wereld, opgetekend door haar zoon Mischa Huijsmans, had ik eerst zo mijn reserves, maar uiteindelijk vond ik het boek toch de moeite waard. Mijn recensie is hier vast te lezen en staat ook in het binnenkort te verschijnen januarinummer van New Scientist.

Boekcover Viroloog in een veranderende wereld

Of Koopmans & zoon ook mijn jaarlijstje halen? Houd deze site de komende weken in de gaten…

Categorieën
Overige wetenschap

Onoplosbare 18e-eeuwse puzzel opgelost met quantumtrucjes

Stel je zes regimenten voor, die elk zes officieren hebben met zes verschillende rangen, schreef de Zwitserse wiskundige Leonhard Euler in 1779. Kun je die dan neerzetten op een schaakbord van zes bij zes op zo’n manier dat er op geen enkele rij twee officieren staan uit hetzelfde regiment of met dezelfde rang?

Wie hier gelijk zijn sudoku-skills op los wil laten, moeten we teleurstellen. Zoals Euler al vermoedde en in 1901 werd bewezen door zijn Franse vakgenoot Gaston Tarry: er is geen oplossing voor dit raadsel. En dat is gek, want voor elk ander aantal regimenten en officieren, behalve twee (probeer maar), is zo’n oplossing er wél. 

Natuurkundigen Suhail Ahmad Rather en Adam Burchardt hebben nu samen met Indiase en Poolse collega’s ‘valsgespeeld’ door trucjes uit de quantummechanica los te laten op Eulers puzzel. En dan is er wél een oplossing – waarmee ook meteen een openstaand vraagstuk uit de wereld van de quantumcomputers aan te pakken bleek.

Lees het hele stuk op Scientias.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Haarloze gaten en twaalfdubbelziende Hubble topscoorders van 2019

Een van de leuke dingen aan New Scientist, het blad waar ik sinds begin september voor werk, is dat het lezerspubliek werkelijk gek zijn op vage natuur-, sterren- en wiskunde – net als ik.

Bekijk bijvoorbeeld dit overzicht van de 19 meest gelezen berichten van 2019 op de site van het blad. De ene topscoorder nog onpraktischer en exotischer dan de ander. Zelf schreef ik de nummer acht, ‘Zwart gat lijkt inderdaad geen haar te hebben’, en de nummer drie, ‘Hubble ziet twaalf keer hetzelfde sterrenstelsel‘.

Uiteraard is het bij het vullen van een website ook een beetje de sport om zoveel mogelijk lezers te trekken met je eigen berichtje. Voeg daarbij dat de redactie maar liefst drie harde bèta’s telt (en een halfharde die ook een boekje over sterrenkunde heeft geschreven) en je ziet de onderwerpenmix opschuiven richting deeltjes, kosmos en gekke formules. Waardoor we langzaamaan moeten gaan opletten dat we ook genoeg praktischere, directer relevante wetenschap behandelen…

 

Categorieën
Overige wetenschap

Magic: The Gathering ‘meest complexe spel’

Hoewel bord- en kaartspellen bij hun spelers tot flink wat gepeins, gezucht en gesteun kunnen leiden, zijn ze voor wetenschappers die zich bezighouden met complexiteitstheorie allemaal behoorlijk simpel. Die noemen een spel pas moeilijk als het uitrekenen van een goede strategie in principe onmogelijk is. Dat soort spellen zullen voor ons mensenbrein per definitie te hoog gegrepen zijn, zou je denken. Toch hebben drie onderzoekers aangetoond dat het kaartspel Magic: The Gathering ook voor complexiteitstheoretici in de categorie écht complex kan vallen.

Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur. Leuk om weer eens iets te doen met een héél oude hobby (speelde Magic in de jaren 1995-2000 of daaromtrent).

Categorieën
Overige wetenschap

KIJK Live! 1 juni: wat hebben Einstein en internet met elkaar te maken?

Op maandagavond 1 juni is de volgende editie van KIJK Live! Onder andere met het volgende onderwerp:

Einstein kennen we natuurlijk vooral van zijn relativiteitstheorie. Maar in het jaar dat hij de eerste versie daarvan publiceerde, 1905, zette hij nog een belangrijke wetenschappelijke mijlpaal op zijn naam. Hij bewees in zijn ‘wonderjaar’ namelijk ook het bestaan van moleculen, die daarvoor door velen nog werden gezien als puur denkbeeldig.

Een onderwerp dat daar ogenschijnlijk niets mee te maken heeft, is digitaal dataverkeer op het steeds drukker wordende internet. Toch heeft Einsteins ‘moleculenbewijs’ er alles mee te maken, zal wiskundige Johan van Leeuwaarden betogen op de volgende KIJK Live!-editie. Einstein nam namelijk zijn toevlucht tot statistische methodes en het schalen van ruimte en tijd, en met die gereedschappen is ook in de hightech-wereld van vandaag nog een boel te bereiken.

Meer info op de KIJK-site.

Toegang is nog steeds gratis, dus als je ook maar enigszins in de buurt van Eindhoven woont (of niet vies bent van even reizen voor een leuke avond): geef je op!