Aan het rijtje Nobelprijswinnaars kunnen vandaag twee namen worden toegevoegd: de Japanner Takaaki Kajita en de Canadees Arthur B. McDonald. Zij leidden twee experimenten waarmee kon worden vastgesteld dat neutrino’s van identiteit kunnen veranderen – iets wat alleen mogelijk is als ze een massa hebben.
Lees het hele bericht op de KIJK-site!
Meer achtergronden over neutrino’s? Lees hoofdstuk 4 van mijn boek De deeltjesdierentuin!
Op 18 september ging in de VS het experiment LIGO weer van start, met een berg nieuwe hardware aan boord. En welgeteld één week later bracht kosmoloog Lawrence Krauss via Twitter het gerucht de wereld in dat LIGO al in zijn opzet geslaagd zou zijn: een directe detectie van een gravitatie- of zwaartekrachtsgolf.
Dat zou wel héél erg vlug zijn – en bovendien een beetje lullig voor Europa. In Italië staat men namelijk ook op het punt om een opgewaardeerd gravitatiegolvenexperiment opnieuw met zijn zoektocht te laten beginnen: Virgo. En dat zou zich dan de kaas van het brood hebben laten eten door een vergelijkbare Amerikaanse opstelling die nét even een paar maanden eerder gereed was om het werk te hervatten?
Het aantal racistische sites is sinds 2000 verzesvoudigd. Heeft dat ook geleid tot meer ‘hate crimes’, oftewel: meer doorgaans gewelddadige misdaden met racistische of andere, op vooroordelen gebaseerde motieven? Dat besloten Jason Chan, Anindya Ghose en Robert Seamans te onderzoeken, onder meer uitgaand van gegevens van de FBI. Hun conclusie: voor elke breedbandprovider die er per gebied bij komt, stijgt het aantal hate crimes zelfs in hun meest voorzichtige schattingen met 21 procent.
Afgelopen week vrijgegeven: een nieuwe, scherpere foto van Plutomaan Charon, die NASA-sonde New Horizons op 21 september naar de aarde stuurde.
Van het inmiddels iconische beeld van Pluto door New Horizons is een nog veel betere versie vrijgegeven:
Als wetenschappers het hebben over water op Mars, gaat het meestal om water dat er ofwel lang geleden moet zijn geweest, ofwel is bevroren. Maar daarmee doen we de waterhuishouding van onze buurplaneet tekort, zo lijkt het. De NASA claimde namelijk vandaag tijdens een persconferentie bewijs voor vloeibaar water te hebben gevonden dat nú vlak onder het Marsoppervlak stroomt.
Berichtje op de KIJK-site, mét nuancerende quote van wetenschapper Maarten Kleinhans. De NASA klopt alles waar de woorden ‘Mars’ en ‘water’ in voorkomen toch wel erg op…
Eind november hoopt de ESA de LISA Pathfinder-missie te lanceren, een voorbereiding voor het veel grotere project eLISA. Dat moet straks rimpelingen in de ruimtetijd gaan meten, voorspeld vanuit Einsteins relativiteitstheorie. Maar volgens nieuw onderzoek kan succes weleens wat langer op zich laten wachten dan optimistische schattingen deden vermoeden. Het lijkt er namelijk op dat een belangrijke bron voor dit soort golven, samensmeltende zwarte gaten, zeldzamer is dan gedacht.
Lees het hele bericht op de KIJK-site, als een soort voorproefje van mijn grote artikel over gravitatiegolven in KIJK 11/2015.
Als er een onthoofding in het nieuws komt, denken we tegenwoordig gelijk aan IS. Deze keer gaat het echter niet om het Midden-Oosten, maar om een heel ander deel van de wereld: Brazilië. Daar is namelijk het oudst bekende afgehakte hoofd gevonden van het continent, zo schrijven onderzoekers deze week in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS One.
Nu in de winkel: KIJK 10/2015! Aangezien hoofdredacteur Inge ten tijde van het maken van dit nummer met vakantie was, is dit een editie waar ikzelf nóg harder dan gewoonlijk aan heb gewerkt. En het resultaat mag er zijn, alzegikhetzelf.
Onder meer ben ik erg blij met het coverartikel over het vinden van leven op exoplaneten; het KIJK-debuut van Lucas Ellerbroek. Van Ellerbroeks hand las ik in 2014 het boek Planetenjagers, dat me zó beviel (vijf sterren in KIJK) dat ik gelijk dacht: die man moet ook voor ons gaan schrijven. Vervolgens duurde het even om tot concrete afspraken te komen, maar nu is het dan eindelijk zover. En dan ook maar meteen een verhaal van tien pagina’s, want dat is het onderwerp wel waard.
Verder onder meer in dit nummer: een intrigerend interview over menselijke intelligentie en voeding met archeoloog José Joordens, een ‘Wat als…’-scenario waarin de mensheid leert te teleporteren, een schitterende beeldreportage met actiefoto’s van jagende dieren en een historisch verhaal over een relatief onbekende, relatief recente genocide in Indonesië. Met een half miljoen slachtoffers, dus daar mogen we het toch best weleens over hebben.
Koop KIJK 10/2015 in de winkel of online voor 5,95 euro.
(Ook interessant: de abonnee-aanbieding waarbij je vijf nummers én een CoolBlue-cadeaubon van 25 euro krijgt voor 30 euro – maar dat begint dan pas te lopen met ingang van de vólgende KIJK.)
Het team achter de NASA-sonde New Horizons heeft misschien wel de mooiste Pluto-foto tot nu toe vrijgegeven (klik om te vergroten voor maximaal effect):
