Zoals ik hier schreef, liep ik al een tijdje rond met het idee om een artikel te schrijven over voorstellen om zwaartekrachtgolven te meten met andere frequenties dan de golven die observatoria als LIGO en Virgo sinds acht jaar oppikken. Even werd ik ingehaald door de waarschijnlijke waarneming van zwaartekrachtgolven met ultrakorte frequenties door Pulsar Timing Arrays. Dat leidde tot een nieuwsbericht en een achtergrondartikel in Trouw, en een nieuwsbericht op de KIJK-site.
Daarna pakte ik de draad weer op en werkte ik verder aan mijn KIJK-artikel over de zwaartekrachtgolven met frequenties tússen die van de Pulsar Timing Arrays en die van LIGO en Virgo. En dat verhaal kun je nu lezen in het nieuwe nummer. Een voorproefje van het artikel vind je hier.
Wantrouwige mailtjes
Zoals dat altijd gaat, bleef er ook weer informatie ongebruikt. Zo vond ik geen plek voor dit plan om de afstand tot de maan in de gaten te houden, om zwaartekrachtgolven te meten. Maakte het stuk ietsje minder volledig, maar ach: ooit had ik er al twee KIJK-pagina’s aan gewijd, dus prima.
Jammerder was dat ik geen ruimte over had voor het meten van zwaartekrachtgolven met frequenties hóger dan die waar LIGO en Virgo gevoelig voor zijn. Had ook wel ermee te maken dat de benaderde wetenschapper na een paar wantrouwige mailtjes niets meer van zich liet horen. Misschien voor een later artikel. En met een andere betrokken wetenschapper als interviewkandidaat.
Tot slot had ik graag wat meer uitgeweid over atoominterferometers, een totaal andere manier van zwaartekrachtgolven meten die nog in de kinderschoenen staat. Dat werd uiteindelijk een kadertje. Ach, ook hier: misschien iets voor een later artikel, in een ander medium.
Het hele spectrum
Voor nu ben ik tevreden dat ik zes mooie pagina’s heb gevuld met ambitieuze experimenten als LISA, DECIGO, LGWA en μAres. En meer nog: een beeld heb kunnen schetsen van het héle spectrum aan zwaartekrachtgolven, waar we tot nu toe nog maar één of hopelijk twee stukjes van hebben kunnen verkennen.
KIJK 9/2023 is hier te bestellen, met gratis verzending binnen Nederland.
In hetzelfde nummer vind je trouwens mijn Far Out-aflevering over buitenaardse bakens in het hart van de Melkweg. Ook leuk. (Staat alleen niet in de inhoudsopgave, zie ik net. Welke incompetente technisch eindredacteur heeft dat nummer zo naar de drukker laten gaan?! Oh ja, ik.)