Het was zo’n mooi, duurzaam idee, het 150 miljoen kostende Bahrein Wold Trade Center. Twee wolkenkrabbers, met daartussenin drie bruggen waaraan windturbines hangen. En door de gebouwen als een soort trechter neer te zetten in de meest voorkomende windrichting, hoopten de ontwerpers op een maximaal rendement. Helaas, hoe logisch die laatste gedachte ook klinkt: hij klopt niet, stelt hoogleraar bouwkunde Bert Blocken van de TU Eindhoven. De turbines hadden 14 procent meer energie kunnen opleveren als de gebouwen juist de andere kant op waren gericht.
Auteur: Jean-Paul
Om de zoveel tijd komt er een voorbij: een vers ontdekte exoplaneet die genoeg op onze wereld lijkt om de woorden ‘tweede aarde’ te laten vallen. Het nieuwste exemplaar, zo melden astronomen deze week in Science, heet Kepler-186f. Deze planeet heeft een diameter die maar 11 procent groter is dan die van de aarde. Bovendien zou er vloeibaar water kunnen voorkomen; een voorwaarde voor leven zoals wij dat kennen. Alleen: het type ster waar deze planeet omheen beweegt, is wel heel anders dan de zon.
‘Als de baas het doet, mag ik het ook.’ Die houding zou je verwachten als het gaat om het kopiëren van fraudegedrag op het werk, zoals stelen, liegen en bedriegen. Maar zo gaat het niet, stelt Sanne Ponsioen (Rijksuniversiteit Groningen) in het proefschrift waar ze vandaag op promoveert. In werkelijkheid wordt onethisch gedrag juist afgekeken van collega’s met een lágere status in het bedrijf.
Lees het hele bericht op de KIJK-site!
(En ja, dat is mijn hand, die op de foto Post-its aan het jatten is. Geen zorgen, heb ze na afloop netjes teruggelegd.)
63 miljoen jaar geleden was het goed raak: een asteroïde sloeg in op onze planeet, wat een massa-uitsterving in gang zette die onder andere de dinosauriërs de kop kostte. Maar die inslag was nog niets vergeleken bij wat er 3,26 miljard jaar geleden gebeurde. Toen werden we getroffen door een asteroïde die drie tot vijf keer zo groot was als de dino-killer, stellen geofysicus Norman Sleep en geoloog David Lowe in een nieuw wetenschappelijk artikel. En die megaruimterots, met een middellijn van zo’n 50 kilometer, zou een krater hebben achtergelaten met bijna vijf keer de oppervlakte van Nederland.
Ruim tien jaar geleden haalde Sedna het nieuws: een object dat zich 76 keer zo ver van de zon bevond als de aarde, of, zoals astronomen zeggen, dat 76 astronomische eenheden (AE) van de zon af staat. Nu melden de astronomen Chad Trujillo en Scott Sheppard in Nature een nieuwe recordhouder. Zij ontdekten 2012 VP113 (we wachten met spanning op een wat pakkendere naam), een object van zo’n 450 kilometer dat maar liefst 80 AE van de zon af staat.
Het Carnegie Institute of Science, waar Sheppard voor werkt, stelt daarom in een persbericht dat 2012 VP113 het “nieuwe verste lid van ons zonnestelsel” is. Daar moet echter wel een belangrijke kanttekening bij. In 2003 bevond Sedna zich namelijk op het punt van zijn baan dat hem het dichtst bij de zon bracht; de genoemde 76 AE. Inmiddels is Sedna echter alweer een stukje gevorderd op zijn 11.400 jaar durende tocht rond de zon, waardoor het object zich inmiddels verder van de zon af bevindt dan 2012 VP113. Die laatste is dus alleen de recordhouder als je kijkt naar de afstand tot de zon op het moment van ontdekking. Of, wat je ook kunt zeggen: de minimale afstand tot de zon van 2012 VP113 is groter dan die van Sedna.
Vorige week werd bekend dat in de VS een persconferentie zou worden gegeven over een grote ontdekking. Wat voor ontdekking? Dat was in eerste instantie niet duidelijk, maar al snel gonsde het rond op internet: het zou gaan om tekenen van gravitatiegolven in de eerste straling die het heelal uitzond, 380.000 jaar na de oerknal: de kosmische achtergrondstraling. Dat bleek gisteren te kloppen. En die tekenen ondersteunen een breed geaccepteerd, maar nog altijd speculatief onderdeel van de oerknaltheorie: inflatie.
Juweeltje: het KIJK Live!-praatje van natuurkundige Carlo Beenakker (waar ik ooit nog het vak Elektromagnetisme 2 van heb gehad) over de quantumcomputer:
Geen tijd, zin of gelegenheid om het filmpje te kijken? Op de KIJK-site kun je ook de kern van Beenakkers verhaal lezen.
Er zijn trouwens nog aardig wat plekken vrij voor de volgende KIJK Live!, op 19 maart in Amsterdam. Geef je op via de site Meet-up – toegang is gratis en het wordt vast weer heel gaaf.
Volvo laat goederen in auto afleveren
Iedereen die weleens iets online bestelt, kent het probleem wel: je nieuwe Blu-ray-speler, keukenmachine of wat dan ook wordt bij je thuis afgeleverd als je op je werk zit of net even naar de winkel bent. Volvo denkt daar een oplossing voor te hebben gevonden: laat je spullen niet bij je woning afleveren, maar in je auto.
Meteorietinslag op maan breekt record
Een meteoriet is met extreem hoge snelheid op de maan neergestort: de helderste en langst zichtbare inslag die tot nu toe is waargenomen. De inslag was zo gewelddadig dat hij vanaf de aarde met het blote oog was te zien. Het stuk steen kwam neer met een snelheid van 61.000 kilometer per uur en sloeg een krater van 40 meter. De klap kwam overeen met de explosie van 15 ton TNT, en leidde tot een schouwspel dat ruim 8 seconden duurde.
Vijf missies waren er in de race om over tien jaar te worden gelanceerd, deze week maakte de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de winnaar bekend: PLATO. Deze ruimtetelescoop moet straks in zes jaar tijd ongeveer een miljoen relatief nabije sterren gaan bestuderen. Het doel: aardachtige planeten vinden (of zogenoemde superaardes, die net een maatje groter zijn), waar vloeibaar water, en dus leven, kan voorkomen.