Categorieën
Overig

Jaarlijstjes! Mijn favoriete boeken, gelezen in 2015

Afgelopen jaar tot mijn eigen verbazing tachtig boeken gelezen – inclusief comic-bundels en luisterboeken; dat wel – dus voldoende materiaal om wat aanraders uit te plukken.

Categorieën
Natuurkunde

Het deeltje dat alles oplost

Internetcartoonist XKCD introduceert: het fixion! Dat donkere energie én donkere materie verklaart, naakte singulariteiten bedekt, neutrino’s heel af en toe sneller dan het licht laat bewegen en nog veel meer!

Categorieën
Sterrenkunde

KIJK 1/2016: water op Mars, ‘Sir Cloaking’ John Pendry en meer

Nu in de winkel: KIJK 1/2016!

Met als coververhaal ‘Hoe blauw is rode planeet?’ door sterrenkundige Lucas Ellerbroek, over de vraag hoe het nu precies zit met water op Mars. De illustratie op het omslag – erg blij mee! – is speciaal voor ons gemaakt door Marco Lap.

KIJK 1/2016Verder onder meer in dit nummer: de terugkeer van de serie ‘Complot!’, een interview met cloaking-pionier Sir John Pendry, en een artikel over de vraag waarom we eigenlijk nog kinderen krijgen dat het zelfs tot Linda.-stukje heeft geschopt.

KIJK 1/2016 is te koop in de winkel en te bestellen (zonder verzendkosten!) via deze webpagina.

Categorieën
Sterrenkunde

Plutonium voor ruimtevaart weer geproduceerd in VS

Ruimtemissies zoals New Horizons en Cassini halen hun energie uit een zogenoemde RTG: een generator die draait op de hitte die vrijkomt bij het verval van radioactieve materialen. Een van de meest gebruikte stoffen voor zo’n RTG is plutonium-238 (zie foto), waar de NASA dan ook veel behoefte aan heeft. Maar de Amerikaanse voorraad raakt op. Vandaar dat de ruimtevaartorganisatie een paar jaar geleden het Oak Ridge National Laboratory zo’n 15 miljoen dollar per jaar begon toe te schuiven om deze vorm van plutonium te gaan produceren. Nu is dat gelukt: het lab heeft 50 gram van de gewilde isotoop geleverd.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Overige wetenschap

De beste non-fictieboeken van 2015 volgens KIJK

Dit jaar eens niet de persoonlijke boeken-picks van alle KIJK-medewerkers, maar een heuse top-tien:

  1. De globaliseringsparadox (Dani Rodrik)
  2. Robots, aliens en popcorn (George van Hal)
  3. De schaduw van Tambora (Philip Dröge)
  4. Over de grens (Jang Jin-Sung)
  5. Hoe leven ontstaat (Jim Al-khalili en Johnjoe McFadden)
  6. In het spoor van ebola (Guido van der Groen)
  7. De gebroeders Wright (David McCullough)
  8. Mijn Russische geschiedenis (Anya von Bremzen)
  9. De geldrevolutie (Frederieke Hegger)
  10. Rolfs maakbare wereld (Rolf Hut)

Om te lezen waar deze boeken precies over gaan en wat ze zo goed maakt, zie dit en dit bericht op de KIJK-site.

Categorieën
Overige wetenschap

Yoda weegt -47 kilo en meer nerdy Star Wars-berekeningen

Met The Force Awakes in de bioscoop is Star Wars weer helemaal hot. Ongetwijfeld gaat dat tot het nodige nerdy rekenwerk leiden, als het spektakel eenmaal is bezonken. Terwijl we wachten op deze nieuwe oogst, een greep uit wat de eerdere Star Wars-films allemaal aan (semi-)wetenschappelijke berekeningen en speculaties hebben opgeleverd.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Heb The Force Awakes zelf overigens nog niet gezien; wel erg benieuwd.

Categorieën
Natuurkunde

ATLAS en CMS vinden nog geen harde tekenen van nieuwe fysica

De afgelopen dagen kwam de natuurkundige geruchtenmolen weer eens op gang. De twee grote experimenten waarmee in deeltjesversneller LHC botsingen worden bestudeerd, CMS en ATLAS, zouden vandaag bewijs voor een nieuw deeltje bekendmaken, zo werd her en der beweerd. Helaas bleef een spectaculaire aankondiging uit. Wel zien beide experimenten een ‘bobbeltje’, dat bijvoorbeeld zou kunnen wijzen op een tweede higgsdeeltje.

Lees het hele (alweer wat oudere) bericht op de KIJK-site!

Jammer dat er nog niet echt duidelijke tekenen van nieuwe fysica zijn, natuurlijk. Hoe cool was het bijvoorbeeld geweest als dat Z’-verhaal van afgelopen zomer (zie ook dit interviewtje) vastere grond onder de voeten had gekregen, of die bump bij 750 GeV al echt serieus te nemen was geweest?

Maar goed, wie weet hoe het er over een halfjaar of zo voorstaat.

Categorieën
Sterrenkunde

Scholier vindt kandidaat-planeet met formaatje Jupiter

Het zijn altijd mooie verhalen, over briljante scholieren die er, hoe jong ze ook zijn, in slagen om al iets bij te dragen aan de wetenschap. De nieuwste toevoeging aan het lijstje met dit soort bollebozen: Dominick Rowan, uit het 4330 inwoners tellende dorpje Armonk in de staat New York. Hij vond in een berg gegevens bewijs voor een nieuwe exoplaneet.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Hoeveel buitenaardse beschavingen zijn er geweest in het heelal?

Dé formule binnen de zoektocht naar buitenaardse intelligentie, SETI, is de zogenoemde Drake-vergelijking. Die vergelijking, bedacht door sterrenkundige Frank Drake in 1961, geeft een schatting van het aantal technologische beschavingen in ons sterrenstelsel, de Melkweg. Probleem is alleen dat er een hoop nattevingerwerk komt kijken bij het invullen van deze vergelijking, waardoor de mogelijke antwoorden uiteenlopen van ‘we zijn hoogstwaarschijnlijk alleen’ tot ‘de Melkweg barst van de aliens’. Twee Amerikaanse astronomen, Adam Frank en Woody Sullivan, hebben nu een variant op de Drake-vergelijking bedacht, die volgens hen wat duidelijkere antwoorden geeft.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Overige wetenschap

De evolutie van de jaarboekfoto

Iedereen die weleens een Amerikaanse tienerfilm of -serie heeft gezien, kent ze: de befaamde jaarboeken, gevuld met foto’s van alle afstuderende leerlingen. Heel belangrijk voor de leerlingen zelf, maar totaal oninteressant voor de rest van de wereld, zou je zeggen. Toch hebben promovendus elektrotechniek en informatica Shiry Ginosar (Universiteit van Californië te Berkeley) en anderen deze fotoboeken tot onderwerp gemaakt van een heuse wetenschappelijke studie.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!