Je zult goed moeten zoeken om iemand te vinden die niet weet dat Barack Obama de huidige president van de VS is, en dat diens voorganger George W. Bush was. Ook Bill Clinton, George Bush senior, en Ronald Reagan zullen de meesten zich nog wel herinneren. Maar hoe zit het met de presidenten die al wat langer niet meer aan de macht zijn? Op die vraag richt Henry Roediger III, een expert op het gebied van het menselijk geheugen, zich met tussenpozen al zijn hele carrière. Samen met een van zijn studenten, Andrew DeSoto, heeft hij nu de resultaten van die onderzoeken gebundeld in een nieuw Science-artikel. En daaruit blijkt dat het leeuwendeel van de presidenten gedoemd is om grotendeels te worden vergeten door hun eigen bevolking.
Maand: november 2014
Al bijna negen jaar is het onderweg naar dwergplaneet Pluto: het onbemande ruimtescheepje New Horizons. Op 6 december wordt de sonde voor de laatste keer uit zijn ‘winterslaap’ gehaald, zodat hij vanaf januari 2015 kan beginnen met het doen van waarnemingen aan de buitenwijken van ons zonnestelsel.
Komende donderdag – 27 november – is van 20.00 tot 22.30 uur in Naturalis, Leiden, de nieuwe editie van hun evenement Naturalis After Dark, met als thema humor. Ik zal op deze avond een praatje geven over The Big Bang Theory en magnetische monopolen, opgehangen aan dit fragment:
Verder is er een interview met letterkundige Bas Jongenelen over humor in de middeleeuwen, een presentatie in Pecha Kucha-stijl van mediawetenschapper Emiel Martens over Geer & Goor als onderwerp van wetenschappelijk onderzoek, een flitscollege door Kees Moeliker, een column van filosoof Victor Gijsbers, een interview met bioloog Jan van Hooff over primaten en humor, een experiment van sociaal-psycholoog Disa Sauter en filmpjes van Ype Driessen en Bruno van Wayenburg.
Kaartjes voor de avond zelf zijn hier te bestellen voor 10,80 euro. Voorafgaand ter plekke dineren (lopend buffet) kost 15 euro.
Meer weten over magnetische monopolen? Zie hoofdstuk zes van mijn nieuwe boek, De deeltjessafari!
Categorieën
Philae begonnen aan ‘winterslaap’
Het wereldwijde gejuich ten spijt verliep de landing van ESA’s Philae op de komeet 67P niet volgens het boekje. Toch heeft de lander van de Rosetta-missie de nodige data kunnen verzamelen en terugsturen. Maar nu zit hij zonder energie, en zullen we voorlopig niets meer van hem horen.
Lees het hele bericht op de KIJK-site (nog van afgelopen maandag).
Categorieën
Filmpje: deeltjesversneller van LEGO
Gaaf: een werkende deeltjesversneller van LEGO. Deze Large Brick Collider (LBC) kan een LEGO-voetbal tot 12,5 kilometer per uur versnellen, zo meldt bouwer Jason Alleman. Bekijk het filmpje:
Als twee sterrenstelsels botsen, gaan ze in de regel samen tot één groot sterrenstelsel. Hetzelfde geldt voor de superzware zwarte gaten die zich in het hart van sterrenstelsels bevinden: die smelten samen tot een nieuw gat. Maar soms, zo denken astronomen, gebeurt er daarbij iets geks: zwaartekrachtsgolven die ontstaan bij het samengaan van beide gaten geven het nieuw gevormde gat een enorme rotschop. Dat kan daardoor in zijn eentje de ruimte tussen de sterrenstelsels in vliegen. Een team van sterrenkundigen onder leiding van Mike Koss meent nu zo’n eenzaam gat te hebben gevonden.
Als het warmer wordt op aarde, bliksemt het dan ook vaker? Geen onbelangrijke vraag, al was het maar omdat bliksem een belangrijke veroorzaker is van bosbranden. Toch is er erg veel onduidelijkheid over het antwoord: schattingen lopen momenteel uiteen van slechts 5 tot wel 100 procent meer bliksem per graad temperatuurstijging. Aardwetenschapper David Romps (Universiteit van Californië te Berkeley) en collega’s denken nu het échte antwoord te hebben gevonden: voor elke graad dat het warmer wordt, neemt het aantal bliksems toe met 12 procent.
Categorieën
ESA zet Rosetta-lander neer op komeet
Ruim tien jaar is hij onderweg geweest: de lander Philae, aan boord van de Rosetta-missie. En vandaag, iets na vijven, kwam hij eindelijk aan op zijn bestemming, komeet 67P. Een mijlpaal: nooit eerder is een lander op een dergelijk object neergezet.
Lees het hele bericht op de KIJK-site! (En nu maar hopen dat het goed komt met die harpoenen.)
Ons heelal bevat de nodige donkere materie: een vorm van materie die we niet kunnen zien, maar die wel zwaartekracht uitoefent. Daarnaast lijkt er iets te zijn als donkere energie, die het heelal steeds sneller uit elkaar drijft. De Britse kosmoloog David Wands en zijn team stellen nu dat die twee mogelijk niet los van elkaar staan. Volgens hen kan de hoeveelheid donkere energie toenemen door donkere materie als het ware op te eten.
Categorieën
Vroege sterrenstelsels hadden al balk
Een volwassen sterrenstelsel ziet er anders uit dan een sterrenstelsel dat net is ontstaan. Zo kost het spiraalstelsels een paar miljard jaar om een zogenoemde balk te ontwikkelen: een rechte reep van sterren die dwars door het centrum van het stelsel heen gaat en waar de spiraalarmen uit lijken te komen. In het vroege heelal, dat louter jonge sterrenstelsels bevat, zou je deze balken dus nauwelijks verwachten. Toch zijn ze er, zo blijkt uit nieuw onderzoek – waaraan internettende sterrenkundeliefhebbers een cruciale bijdrage leverden.