De HiRISE-camera aan boord van de Mars Reconaissance Orbiter fotografeert al jaren het Marsoppervlak, wat bij tijd en wijle schitterende, soms haast surrealistische platen oplevert. Zoals deze, via Bad Astronomy, van een aantal duinen op het zuidelijk halfrond, waarop koolstofdioxide aan het bevriezen is:
Zie deze pagina op de HiRISE-site voor meer informatie en allerlei versies van bovenstaande plaat. Een selectie van eerdere, minstens zo mooie HiRISE-foto’s vind je op de KIJK-site.
Let op: dit is een oud bericht, dat ik op 17 februari 2011 op mijn vorige weblog publiceerde!
Dat je voor betrouwbaar wetenschapsnieuws in de regel niet bij De Telegraaf moet zijn, was me al duidelijk. Toch schrok ik van het berichtje ‘Mogelijk nieuwe planeet zonnestelsel’ van deze week. Zó veel fouten, in zó weinig regels tekst… Ongelofelijk. Lees even mee.
Wetenschappers van NASA hebben een mogelijk nieuwe planeet op de rand van het zonnestelsel ontdekt.
Het gaat om twee wetenschappers, John Matese en Daniel Whitmire. Beiden natuurkundigen verbonden aan de Universiteit van Lafayette te Louisiana, niet ‘van NASA’. Van een ontdekking is bovendien geen sprake; de twee hópen met gegevens van de ruimtetelescoop WISE, waarvan in april [2011, JPK] pas het eerste deel wordt vrijgegeven, een planeet te vinden waarvan ze het bestaan vermoeden. Dat doen ze trouwens al sinds 1999; nieuws is alleen dat de twee onlangs een update hebben gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Icarus, die het bestaan van hun planeet, Tyche genaamd, in hun ogen aannemelijker maakt.
Let op: dit is een licht geredigeerd oud bericht, dat ik op 10 maart 2011 op mijn vorige weblog publiceerde. Inmiddels lijkt het erop, in tegenstelling tot wat destijds werd aangekondigd, dat The Journal of Cosmology helemaal niet is gestopt. Daarom leek het mij zinnig om deze tekst met bedenkingen bij het online tijdschrift door te plaatsen naar mijn nieuwe site.
Eerder schreef ik op dit weblog over de schrijvers en redacteuren van het Journal of Cosmology (JoC) dat ze:
“een bont gezelschap [vormen] van mensen met een goede naam, en mensen die, hoe zal ik het zeggen, wat meer op de grens tussen wetenschap en pseudowetenschap opereren. Alles bij elkaar zou ik mijn collega-wetenschapsjournalisten dan ook willen adviseren dit tijdschrift met een korreltje zout te nemen.”
Inmiddels heeft JoC, na het nieuws gehaald te hebben met een sceptisch ontvangen onderzoek waarbij leven in meteorieten zou zijn aangetroffen, aangekondigd de handdoek in de ring te gooien, middels een persbericht dat wat mij betreft boekdelen spreekt. Zo lezen we dat JoC met zijn bestaan de conventionele publicaties in die mate bedreigde dat de site “het doelwit werd van wetenschappelijke tijdschriften en anderen die zich bedienden van illegale, criminele, anticompetitieve praktijken”. Verder nam JoC het op tegen de wetenschappelijke gemeenschap, die zo graag “gemakkelijk te weerleggen mythes in stand houdt en afwijkende meningen verplettert”. De NASA komt er ook niet bepaald goed vanaf: “De leiding is een ramp”, de organisatie is “alleen maar goed in de aftocht dekken en programma’s annuleren” en bestaat zelfs uit, jawel, “nincompoops and gutless wonders”.
Het is vooral groot nieuws als er een planeet buiten ons zonnestelsel wordt ontdekt die veel op de aarde lijkt. Maar stiekem zijn exoplaneten die heel anders in elkaar blijken te zitten natuurlijk minstens zo interessant. Zoals GJ1214b, waarvan zowel de atmosfeer als de planeet zelf voor een groot deel uit water lijkt te bestaan – en die daarmee afwijkt van alle andere tot nu toe bestudeerde planeten.
Lees mijn vanochtend in alle vroegte geschreven nieuwsberichtje op de KIJK-site!
Let op: dit is een oud bericht, dat ik op 28 oktober 2010 op mijn vorige weblog publiceerde!
Als je in een persbericht of populairwetenschappelijk artikel een zinnetje ziet staan als “het onderzoek wordt gepubliceerd in The Journal of Cosmology”, dan boezemt dat vertrouwen in. Klinkt immers als een bona fide wetenschappelijk tijdschrift in de trant van The Journal of Cosmology and Astroparticle Physics, of The Journal of Astrophysics and Astronomy.
Een sterrenstelsel zoals de Melkweg lijkt een duidelijk begrensde schijf van sterren, gas en stof, met daaromheen niets dan leegte. Nieuw Japans onderzoek lijkt echter uit te wijzen dat buiten de zichtbare grenzen van sterrenstelsels nog heel wat donkere materie is te vinden. En dat zou zelfs genoeg zijn om een groot probleem binnen de sterrenkunde op te lossen.
Slecht nieuws voor wie hoopt op leven op Mars. Op basis van gegevens verzameld door Marsrover Phoenix hebben wetenschappers vastgesteld dat in de bodem aan het oppervlak van onze buurplaneet – of in elk geval: het stukje waar hun onderzoek zich op richtte – waarschijnlijk al minstens 600 miljoen jaar geen vloeibaar water meer voorkomt. Bovendien zou de onderzochte Marsgrond in de miljarden jaren sinds zijn vorming in totaal minder dan 5000 jaar ‘nat’ zijn geweest.
Lees het hele bericht op KIJK.nl, inclusief fijne quotes van de Nederlandse aardwetenschapper Maarten Kleinhans.
De Very Large Telescope heeft een mooi nieuw plaatje geschoten van de Carinanevel, in het infrarood:
Ik zeg: wallpaper!
Er is een Nederlandstalig persbericht met meer informatie over de foto, en een pagina waar het beeld in allerlei formaten is te downloaden (rechtsonder).
Vandaag met een KIJK-delegatie van vier langsgeweest bij TNO Delft aan de Stieljesweg voor een brainstorm en een bezoekje aan de clean room. Op de vruchten van die brainstorm zal het nog wel een paar maanden wachten zijn, maar deze foto van ons in de pakken die het tere ruimtevaartspul tegen onze viezigheden moesten beschermen, kan ik alvast delen:
(Ik ben de tweede van links.)
Tijdens de rondleiding kregen we onder meer BAM OMA te zien, het onderdeel dat de hoeken van de twee spiegels op de GAIA-ruimtetelescoop in de gaten moet gaan houden, en dat heel binnenkort naar Toulouse zal worden vervoerd. Lees er meer over op de TNO-site.
De legendarische Blue Marble-foto van de aarde uit 1972 heeft twee nieuwe varianten gekregen.