Categorieën
Natuurkunde

Hawking en zijn al dan niet bestaande zwarte gaten

Toen op Twitter voorbij kwam dat Stephen Hawking een nieuwe paper had geschreven over de informatieparadox, spitste ik mijn spreekwoordelijke oren. Deels vanwege de naam Hawking, want alles wat de man zegt – hoe onorigineel ook – wordt breed uitgemeten in de pers. Maar vooral vanwege het onderwerp, een van de grote hete hangijzers binnen de natuurkunde, in combinatie met de naam Hawking. De informatieparadox, het gegeven dat zwarte gaten informatie lijken te vernietigen terwijl dat niet mag van de quantummechanica, werd namelijk in de jaren zeventig geïntroduceerd door Hawking, dus als die er weer iets over te melden heeft, is dat zeker interessant.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Hawking: zwart gat heeft muur van chaos

Stephen Hawking denkt een manier te hebben gevonden om een groot, vraagstuk rond zwarte gaten op te lossen. Chaos zou daarbij een cruciale rol spelen.

Lees het volledige bericht op de KIJK-site!

Ook weer een lastig bericht, zowel om te schrijven als om te lezen, dat allicht beter te volgen is als je eerst mijn artikel over de informatieparadox leest in KIJK 12/2013 en/of onderstaand KIJK Live!-filmpje bekijkt:

Categorieën
Natuurkunde

CERN bouwt antimateriestraal

Antimaterie is maar moeilijk in leven te houden in het lab. Komt een antideeltje namelijk het corresponderende deeltje tegen, dan verdwijnen ze allebei. Toch weten experimenten op CERN de laatste jaren allerlei interessante, nieuwe trucjes uit te halen met antimaterie. Het meest recente voorbeeld: de antimateriestraal van het experiment ASACUSA. Hierbij worden antiwaterstofatomen een aantal meter weggestuurd van de plek waar ze zijn geproduceerd. Voor een tachtigtal antiwaterstofatomen is aangetoond dat dit is gelukt.

Lees het volledige bericht op de KIJK-site! Een lastig bericht om te schrijven; ik hoop van harte dat het een beetje te volgen is met niet al te veel voorkennis. Maar ja, een nieuwtje met het woord ‘antimateriestraal’ in de kop kon ik natuurlijk niet laten liggen…

Categorieën
Natuurkunde

Archeologen en deeltjesfysici op de vuist?

Een paar jaar geleden schreef ik een artikel waar ik nog steeds met plezier aan terugdenk: ‘Zware metalen voor een vederlicht deeltje’ (KIJK 7/2010). Hierin vertelde ik het verhaal van een lading lood, gehaald uit een Romeins scheepswrak, die werd gebruikt om het Italiaanse deeltjesexperiment CUORE af te schermen. Destijds omschreef ik de gang van zaken als een ‘win-win-situatie’ voor archeologen en fysici. Maar enkele dagen geleden verschenen er ineens berichten online met koppen als ‘Underwater Archaeologists Fight Particle Physicists on Using Ancient Roman Ingots’. Wat is er aan de hand?

Categorieën
Natuurkunde

Filmpje: Strange Charm – A Song about Quarks

Niet nieuw voor internet, wel nieuw voor mij: ‘Strange Charm – A Song about Quarks’ van ‘Vlogbrother’ Hank Green. Erg leuk gedaan – en het klopt allemaal ook nog!

In hetzelfde straatje, maar flink wat jaartjes ouder: ‘Quark, Strangeness and Charm’ van Hawkwind, met helaas een wat minder informatieve songtekst (Einstein was not a handsome fellow / Nobody ever called him ‘Al’ / He had a long moustache to pull on, it was yellow / I don’t believe he ever had a girl):

Categorieën
Natuurkunde

Hoe zwarte gaten het kopieerverbod ontduiken

Een deleted scene van mijn artikel over zwarte gaten, firewalls en de informatieparadox uit KIJK 12/2013, die ik met pijn in het hart heb weggelaten om niet te ver over het voorgeschreven aantal woorden heen te gaan. Hierbij alsnog dit naar mij idee toch wel intrigerende aspect van het verhaal. (Voor wie het KIJK-artikel voor zijn neus heeft liggen: dit tekstfragment stond oorspronkelijk halverwege de rechterkolom op pagina 35.)

Categorieën
Natuurkunde

KIJK Live!-praatje over zwarte gaten en informatie

Bekijk het praatje dat theoretisch natuurkundige Jan Pieter van der Schaar gaf over zwarte gaten en en de informatieparadox op de derde KIJK Live!:

Meer weten? Lees mijn artikel over hetzelfde onderwerp in KIJK 12/2013. (Nummer ligt inmiddels niet meer in de winkel, maar is wel te bestellen via deze pagina, zonder verzendkosten!)

Categorieën
Natuurkunde

Wat weegt een neutrino?

Ze zijn waarschijnlijk de meest talrijke deeltjes in ons universum: neutrino’s. Maar doordat ze vrijwel overal ongemerkt doorheen vliegen (zelfs een plak lood van 1 lichtjaar dik houdt ze nauwelijks tegen), zijn ze heel lastig te onderzoeken en bestaan er nog behoorlijk wat vragen over deze minuscule deeltjes. Zoals: hoeveel wegen ze eigenlijk?

Stukje uit de rubriek ‘KIJK antwoordt’, nu te lezen op de KIJK-site!

Categorieën
Natuurkunde

Bezoek aan CERN: de foto’s!

Afgelopen week mocht ik met een klein groepje andere Nederlandse journalisten een exclusief bezoekje brengen aan de LHC-tunnel en een aantal van de experimenten die rond de deeltjesversneller staan opgesteld. Enkele foto’s (geschoten met mijn mobieltje, dus excuses voor de niet al te hoge kwaliteit).

Categorieën
Natuurkunde

Filmpje: Ivo van Vulpen over deeltjes

Op een mini-symposium van het KNAW over het higgsboson zag ik hem spreken: deeltjesfysicus Ivo van Vulpen. Die praat makkelijk, dacht ik toen; mochten we ooit een KIJK-evenement organiseren, dan wil ik hem wel als spreker.

Maar ja, van zo’n evenement was toen totaal geen sprake. Dat moest dan gelijk iets worden à la de Tina-dag of de Margriet Winter Fair, dachten we. En dat soort aantallen mensen zouden we nooit op de been krijgen.

Maar toen ontstond het idee van KIJK Live!: geen grootse plannen met dito budgetten, maar klein beginnen, zonder noemenswaardig budget. En ineens hadden we dus wél dat podium waar ik Ivo zo graag eens op zou zetten.

Het resultaat mocht er zijn: zonder enige twijfel was het praatje over higgs- en andere deeltjes een van de hoogtepunten (voor mij zelfs hét hoogtepunt) van de avond. Maar oordeel vooral zelf:

Meer natuurkunde op het podium zien? Kom dan vooral naar de derde editie van KIJK Live!, waar theoretisch fysicus Jan Pieter van der Schaar het gaat hebben over de vraag of zwarte gaten al dan niet zijn voorzien van allesverschroeiden firewalls, en wat dat betekent voor de natuurkunde. (Inderdaad, het onderwerp van mijn artikel in KIJK 12/2013.)