En jawel hoor, de eerste stukjes uit De deeltjessafari zijn alweer een tikje achterhaald! Ik noem namelijk in een paar hoofdstukken – met de nodige slagen om de arm; dat wel – de sporen van zwaartekrachtsgolven die het experiment BICEP2 in de achtergrondstraling van het heelal meende te hebben gezien. Die sporen zouden namelijk a) de inflatietheorie ondersteunen (die op zijn beurt kan verklaren waarom we geen magnetische monopolen zien; zie hoofdstuk 6) en b) een indicatie zijn dat de zwaartekracht kan worden ‘verquantumd’ (zie hoofdstuk 5). Natuurkundigen die ik hierover sprak net na de ontdekking, waren dan ook erg enthousiast.
Er was echter ook al snel kritiek: de gemeten ‘kolkjes’ in de achtergrondstraling zouden afkomstig kunnen zijn van stof, stelden niet bij het experiment betrokken onderzoekers, en ons dus niets vertellen over de oerknal. Het wachten was op het team achter Planck, dat nog steeds de data die deze ruimtetelescoop tussen 2009 en 2013 verzamelde van de kosmische achtergrondstraling aan het analyseren is. Deze week liet dat team eindelijk van zich horen (oké, met het oog op De deeltjessafari had het van mij nog wel wat langer op zich mogen laten wachten…), en hun conclusies zien er niet goed uit voor BICEP2.
Overigens zegt dit uiteindelijk niet zoveel, in die zin dat inflatie en van quantumzwaartekracht hiermee niet van tafel zijn geveegd. We hebben alleen een vroege kans gemist om indicaties van beide te zien, maar op de achtergrondstraling gerichte experimenten als BICEP2 kunnen die best in de toekomst alsnog vinden. Al zal de reactie dan wel nóg sceptischer zijn dan al het geval was bij het bovengenoemde resultaat.