Categorieën
Natuurkunde

LEGO-versie van LHC ontworpen – stem!

Als je op bezoek gaat bij CERN, moet je de giftshop niet overslaan – want wie wil er nou niet een kekke zwarte mok met het standaardmodel van de deeltjesfysica erop? Maar als het aan de Britse promovendus Nathan Readioff ligt, komt daar binnenkort een must-have bij: een mini-LHC, uitgevoerd in LEGO.

Lees het hele bericht op de KIJK-site! En stem hier om ervoor te zorgen dat dit heerlijk minimalistische, en toch behoorlijk gedetailleerde ontwerp daadwerkelijk in productie wordt genomen.

LHC in LEGO
Illustratie: Nathan Readioff/LEGO Ideas

Ook leuk: alleen het LHC-experiment ATLAS (maar dan een stuk groter) en een werkende deeltjesversneller uitgevoerd in LEGO.

Categorieën
Sterrenkunde

Win een stukje van Hubble!

Hier moet toch het hart van elke ruimtevaartliefhebber sneller van gaan kloppen: rond het 25-jarig jubileum van de Hubble Space Telescope is een wedstrijd georganiseerd waarmee je een onderdeel van de beroemde kijker kunt winnen! Om precies te zijn: een deel van de zonnepanelen die de telescoop van 1990 tot 1993 van energie voorzagen, totdat ze werden vervangen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Overige wetenschap

Nieuwe landbouwgrond leidt tot grotere kans op pestepidemie

Bij het woord ‘pest’ denk je waarschijnlijk vooral aan middeleeuwse toestanden. Maar ook anno 2015 is de ziekte nog steeds een probleem. En nu er in allerlei Afrikaanse landen flink wat nieuw landbouwgebied wordt vrijgemaakt, wordt de kans op een pestepidemie een stuk groter, stellen Amerikaanse en Tanzaniaanse wetenschappers in het American Journal of Tropical Mecidine and Hygiene.

Lees het volledige bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Ster passeerde zonnestelsel 70.000 jaar geleden

Zo’n 70.000 jaar geleden kreeg ons zonnestelsel bezoek. De ster met de bijnaam Schulz’s Star passeerde toen onze zon op 0,8 lichtjaar afstand. Van geen enkele andere ster is bekend dat hij ooit zo dichtbij kwam. Dat stelt een internationaal team van astronomen onder leiding van Eric Mamajek (Universiteit van Rochester) in een studie, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Schulz's Star en begeleider
Schulz’s Star, zelf een rode dwerg, werd vergezeld door een bruine dwerg (een ‘mislukte ster’ die net niet zwaar genoeg is voor kernfusie). Illustratie: Michael Osadciw/University of Rochester.
Categorieën
Natuurkunde

Wat is er de afgelopen twee jaar aan de LHC gedaan?

Ruim twee jaar heeft hij geduurd, maar nu is hij zo goed als voltooid: de eerste grote onderhoudsbeurt of long shutdown van de Large Hadron Collider (LHC). In maart gaan er als alles volgens plan verloopt weer protonen door ’s werelds grootste deeltjesversneller, vanaf mei of juni zullen die op elkaar botsen met een nog veel hogere energie dan voorheen. Op de KIJK-site beschrijf ik wat er zoal is veranderd aan de LHC om dat te bereiken en tegelijkertijd de kans op ongelukken te verkleinen.

LHC 2015
Beeld: Daniel Dominguez/CERN (grotere versies hier).
Categorieën
Natuurkunde

Interview over Deeltjessafari in Teylers Museum, 8 maart

Op zondag 8 maart word ik in Teylers Museum, Haarlem, geïnterviewd over mijn boek De deeltjessafari, als onderdeel van de Jongeschrijversmiddag. (Dat ik daar met mijn 36 nog bij mag zijn!)

Ook op het programma: Lucas Ellerbroek, auteur van het geweldige Planetenjagers, en Norbert Peeters, co-auteur van Plantaardig.

Inloop vanaf 13.30 uur, programma duurt van 14.00 tot 16.00 uur. Kaarten kosten 8 euro in de voorverkoop (online en bij boekhandel Athenaeum aan de Gedempte Oude Gracht), 10 euro op de dag zelf. Meer informatie vind je op de site van Teylers.

Categorieën
Natuurkunde

BICEP2-resultaat afgeserveerd

In de categorie ‘beter laat dan nooit’: hier nog mijn berichtje van begin vorige week over het afserveren van het BICEP2-resultaat.

Voorjaar 2014 claimde het zuidpoolexperiment BICEP2 patronen te hebben gezien in de achtergrondstraling van het heelal, die zo’n 380.000 jaar na de oerknal werd uitgezonden. Groot nieuws, want deze patronen zouden bewijs vormen voor de inflatietheorie, die stelt dat het heelal direct na de oerknal héél even met een enorm tempo uitdijde. Helaas concludeert een samenwerking van BICEP2, de Keck Array en ESA’s Planck-satelliet nu dat het bewijs hiervoor te dun is.

Lees het hele bericht op de KIJK-site.

Een en ander heeft ook wel wat consequenties voor De deeltjessafari. In dit boek noem ik het BICEP2-resultaat (met een boel voorbehoud, weliswaar) in de hoofdstukken over gravitonen en magnetische monopolen. In het eerste geval zouden de patronen ons meer kunnen vertellen over hoe een quantumtheorie van de zwaartekracht in elkaar steekt (waarin het graviton dan de rol van ‘krachtuitwisseldeeltje’ speelt). In het tweede geval zou BICEP2 inflatie onderbouwen, een verschijnsel dat er op zijn beurt voor gezorgd zou kunnen hebben dat de magnetische monopolen in ons heelal zo verdund zijn dat we ze nu nergens meer zien. In beide gevallen zijn we dus helaas terug bij af. Er zou nog steeds informatie over quantumzwaartekracht en inflatie in de achtergrondstraling versleuteld kunnen zitten, maar die hebben we dan nog niet op een overtuigende manier gezien.

Categorieën
Natuurkunde Sterrenkunde

Nieuwe donkere-materie-kandidaat alleen te vinden in ruimte?

De meeste wetenschappers gaan ervan uit dat donkere materie bestaat uit deeltjes die zich weinig aantrekken van gewone materie. Dat zou dan ook de reden zijn dat we ze maar niet kunnen vinden. Maar een groep van vijf Britse en Duitse wetenschappers heeft een verrassende andere mogelijkheid bedacht: volgens hen kunnen donkere-materie-deeltjes juist relatief makkelijk interactie hebben met gewone deeltjes. En dát is dan, gek genoeg, de reden dat aardse experimenten steeds niets opleveren.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Weet zelf nog niet zo goed wat ik van deze nieuwe kandidaat moet vinden – maar origineel is hij zeker. Benieuwd of we er nog wat van gaan horen.

Categorieën
Sterrenkunde

Door amateurs gevonden ‘yellowballs’ verklaard

Het is een van de vele manieren waarop je als particulier kunt bijdragen aan de sterrenkunde: het Milky Way Project. Hier krijg je infraroodfoto’s gemaakt door ruimtetelescoop Spitzer voorgeschoteld, waarop je onder meer sterrenstelsels, sterrenclusters en ‘bubbels’ (ovale donkere plekken) aangeeft. Maar één Milky Way Project-deelnemer zag vier jaar geleden iets anders. “Enig idee wat die heldere, gele, wazige objecten zijn?” vroeg hij op de discussiepagina van het project. De aanwezige, echte astronomen moesten het antwoord toen schuldig blijven, maar hebben dat nu wel gevonden: het zijn compacte regio’s van waterstof waaruit zware sterren aan het ontstaan zijn.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!