Wie het onderwerp een beetje volgt online, weet dat er online flink wat afgemopperd is op de Future Circular Collider (FCC), een voorstel voor een deeltjesversneller met een omtrek van 100 kilometer. Het argument in een notendop: we hebben vanuit de theorie geen overtuigende voorspellingen die zeggen dat we iets zullen vinden met zo’n versneller, dus is het onverantwoord om er miljarden aan uit te geven. Voor het aprilnummer van KIJK schreef ik een artikel over de kwestie. Daarbij nog een fiks kader over de vraag of de FCC nog zin heeft als China zo’n versneller gaat bouwen. Lees hier de inleiding van het artikel.
Domme fout
Overigens staat er in de bladversie een domme fout (online is ie al gecorrigeerd): ik schrijf dat de FCC 24 miljoen euro zou kosten. Dat moet natuurlijk 24 miljard zijn. Ik bedoel: ik heb zelf ook geen 24 miljoen liggen, maar als dát de prijs was geweest, was de ‘geen harde voorspellingen’-kritiek vrij makkelijk weg te wuiven.
Heel irritant natuurlijk, zo’n fout. Ik wéét dat het 24 miljard moet zijn; ik schrijf continu over dit soort big-science-projecten en daar bungelt altijd een prijskaartje aan van minimaal enkele honderden miljoenen en vaak meer dan een miljard. Als het dan gaat om een cirkelvormige tunnel van 100 kilometer, kun je op je klompen aanvoelen dat de kosten daar nog wel een eindje boven zullen zitten.
Cijferblind
Maar ja, juist als je zo goed weet wat ergens hoort te staan, lees je eroverheen als je je eigen tekst checkt. En natuurlijk zijn er altijd ook anderen die de tekst voor publicatie lezen, minimaal vier in dit geval. Maar ja: die hebben er dus ook allemaal overheen gekeken. Deels omdat ze simpelweg niet wisten dat 24 miljoen euro voor zo’n machine wel erg weinig zou zijn, deels omdat ze net als ik zó in het onderwerp zaten dat ze lazen wat er had moeten staan in plaats van wat er daadwerkelijk stond.
Daar komt bij dat eindredacteuren – en daar heb ik zelf ook last van – vaak zo druk bezig zijn met het checken van de spelling en het zo strak en helder mogelijk maken van de taal, dat ze wat cijferblind kunnen zijn. Jammer, want een verdwaalde lijdende vorm die niet actief is gemaakt, is toch echt minder pijnlijk dan een bedrag dat er met een factor duizend naast zit.
Altijd gedoe
Maar goed, het is niet anders; fouten worden gemaakt. Je kunt je dan alleen maar voornemen om in het vervolg nog beter op te letten. Al denk ik ook weleens: ik gebruik gewoon geen cijfers meer. Altijd gedoe mee, terwijl de precieze waarde er ook weer niet zóveel toe doet in de meeste verhalen. Iets is erg ver weg, iets is erg duur, iets is erg lang geleden; dáár gaat het om. En om het verhaal dat je er vervolgens bij te vertellen hebt natuurlijk. Jammer als dan alle discussie die je met je stuk opwekt alleen maar gaat over een getalletje of de eenheid erachter.
Het aprilnummer van KIJK kost 6,25 euro en is hier online te bestellen.