Deeltjesfysicus Don Lincoln legt uit wat er wordt bedoeld met Quantum Field Theories (QTF) oftewel een quantumveldentheorieën:
Categorie: Natuurkunde
Het is een van de grote openstaande vraagstukken binnen de natuurkunde: wat gebeurt er met informatie die in een zwart gat valt? Wordt die onherroepelijk vernietigd, of komt die er toch op de een of andere manier weer uit? De man die het probleem ooit op de kaart zette, Stephen Hawking, denkt nu met twee collega’s de oplossing op het spoor te zijn.
Lees het hele bericht op de KIJK-site; de nieuwste aflevering in de decennia-durende zwarte-gaten-informatieparadox-soap.
Het deeltje dat alles oplost
Internetcartoonist XKCD introduceert: het fixion! Dat donkere energie én donkere materie verklaart, naakte singulariteiten bedekt, neutrino’s heel af en toe sneller dan het licht laat bewegen en nog veel meer!
De afgelopen dagen kwam de natuurkundige geruchtenmolen weer eens op gang. De twee grote experimenten waarmee in deeltjesversneller LHC botsingen worden bestudeerd, CMS en ATLAS, zouden vandaag bewijs voor een nieuw deeltje bekendmaken, zo werd her en der beweerd. Helaas bleef een spectaculaire aankondiging uit. Wel zien beide experimenten een ‘bobbeltje’, dat bijvoorbeeld zou kunnen wijzen op een tweede higgsdeeltje.
Lees het hele (alweer wat oudere) bericht op de KIJK-site!
Jammer dat er nog niet echt duidelijke tekenen van nieuwe fysica zijn, natuurlijk. Hoe cool was het bijvoorbeeld geweest als dat Z’-verhaal van afgelopen zomer (zie ook dit interviewtje) vastere grond onder de voeten had gekregen, of die bump bij 750 GeV al echt serieus te nemen was geweest?
Maar goed, wie weet hoe het er over een halfjaar of zo voorstaat.
CERN test versnellermagneet van 16 tesla
De krachtigste deeltjesversneller ter wereld is momenteel de LHC van CERN. Maar al een tijdje circuleren er plannen voor een machine die deeltjes met maar liefst zeven keer zoveel energie op elkaar laat botsen. Onder andere zijn daarvoor veel sterkere magneten nodig, die een magneetveld halen met een sterkte van minimaal 16 tesla. En afgelopen week heeft CERN die waarde met een testmagneet weten te bereiken.
KIJK 12/2015: kernfusie binnen vijf jaar?
Zou ik toch bijna vergeten te bloggen over KIJK 12/2015 – en dat terwijl ik zowaar het coververhaal heb geschreven!
Het onderwerp: kernfusie, en dan met name de claims van allerlei bedrijfjes om in vijf jaar tijd een fusiereactor op te tuigen. In de media worden hun resultaten geregeld als “doorbraak” gepresenteerd, maar hoe geloofwaardig zijn hun plannen nu echt? Dat zet ik op acht pagina’s uiteen, met input van de Nederlandse fusie-experts Marco de Baar en Tony Donné.
Verder onder meer in deze editie: de voorlopig laatste aflevering in de serie ‘Wat als…?’, over wat er was gebeurd als de Duitsers de oorlog hadden gewonnen (want die mocht natuurlijk niet in de reeks ontbreken), een artikel over de historie van Sint en Piet, en een interview met sluipwespenexpert Hans Smid, die de insecten naar bommen of drugs laat zoeken.
KIJK 12/2015 is te koop voor 5,95 euro – in de winkel of online (geen verzendkosten).
Ons heelal lijkt maar voor een zesde te bestaan uit materie die we kunnen zien; de rest is ‘donkere materie’. Waar die vorm van materie van is gemaakt, is al decennia een van de grootste problemen waar natuur- en sterrenkundigen mee worstelen. Het nieuwe experiment XENON1T gaat de komende paar jaar een dappere poging doen dit raadsel op te lossen.
LHC verwisselt protonen voor lood
Het zit erop! Deeltjesversneller LHC heeft deze week de eerste periode waarin protonen op elkaar botsten met de nieuwe, hogere energie afgesloten. De komende weken wordt er toegewerkt naar een tweede, minder bekende soort botsing: tussen loodionen.
Over vijf tot tien jaar wil China beginnen met de bouw van een nieuwe deeltjesversneller, zo meldt de door de overheid gecontroleerde krant China Daily. Deze “super giant particle collider” zou twee tot vier keer zo groot in omtrek moeten worden als de LHC van CERN bij Genève, momenteel ‘s werelds grootste deeltjesversneller. We hebben het dan over een cirkelvormige tunnel van maar liefst 50 tot 100 kilometer lang.
Natuurkundigen hebben inmiddels heel wat deeltjes bedacht die het donkere-materie-probleem zouden kunnen oplossen. Probleem is alleen dat voor geen van die deeltjes echt goed experimenteel bewijs bestaat. Maar een kandidaat is daarop mogelijk een uitzondering: het steriele neutrino. Vorig jaar wisten twee onafhankelijke teams van wetenschappers al een signaal te meten dat mogelijk op het bestaan van dit deeltje wijst. Nu heeft een van beide teams, onder leiding van Alexey Boyarski (Universiteit Leiden), nieuwe waarnemingen gedaan die in dezelfde richting wijzen. Zou het dan toch…?
Onderzoek naar steriele neutrino’s waar ik al over schreef in De deeltjessafari en het artikel ‘De onzichtbare troubleshooter’ in KIJK 11/2014) heeft weer een nieuwe paper opgeleverd. Lees erover op de KIJK-site.