Categorieën
Natuurkunde

Einstein, Bohr, Bell en Aspect

Even een leestip: Wouter van Joolingen heeft een flinke blogpost geschreven over de quantummechanica. Voor de kenners: specifiek heeft Van Joolingen het over Einsteins onvrede met de theorie, het EPR-gedachte-experiment, de ongelijkheden van Bell en de experimenten van Alain Aspect. (Ik interviewde Aspect een tijd geleden voor KIJK, waarbij dit traject ook uitvoerig aan bod kwam.) Een fascinerend, maar complex stukje natuurkunde waarbij ook bij mij nog lang niet alle kwartjes zijn gevallen; goed dus om het in nieuwe bewoordingen nog eens te lezen. Extra leuk: richting het eind van de blogpost heeft Van Joolingen een simulatie geplaatst die je kunt runnen om het verschil te zien tussen de te verwachten uitkomst van een experiment wanneer de quantummechanica geldt en wanneer er een klassieke verborgen-variabelen-theorie van toepassing zou zijn, zoals Einstein betoogde. Gaat dat lezen en uitproberen!

Categorieën
Overig

Wat is een goede blogfrequentie?

Ik ben er altijd een groot fan van als wetenschapsjournalisten aan het bloggen slaan. Twitter is leuk voor de losse flodders, de actuele linkjes en af en toe een fittie met een collega. Artikelen in kranten en tijdschriften zijn het opgepoetste eindproduct; de teksten die na lang researchen, puzzelen en schrijven een mooi rond geheel vormen. Maar daarnaast komen er geregeld gedachten, redeneringen of betogen in je op die niet in 140 tekens passen én die niet een, twee, drie op te waarderen zijn tot heusch, betaald artikel.

Enter het oude, vertrouwde blog, dat soms overkomt als een vorm van internetgebruik die door sociale media opzij is geduwd, maar dat wat mij betreft nog steeds een rol te spelen heeft. En dan niet zozeer als uitlaatklep voor de ‘man in de straat’ – die zijn ei doorgaans prima op Facebook kwijt kan – maar met name voor specialisten die echt iets te melden hebben over hun onderwerp. Zoals de eerdergenoemde wetenschapjournalisten, maar ook wetenschappers, mensen uit andere beroepsgroepen en fanatieke hobbyisten met veel verstand van zaken.

Categorieën
Natuurkunde

Minder dan 0 Kelvin? Hoe zit dat?

Ik was er enorm door geïntrigeerd, maar kwam er niet aan toe er écht in te duiken: het nieuws dat onderzoekers erin waren geslaagd een temperatuur te bereiken die onder het absolute nulpunt ligt. Gelukkig zie ik dat Wouter van Joolingen, nu ‘professor of teacher training and science education’ aan de UTwente maar natuurkundige van opleiding, er een mooie blogpost over heeft geschreven. Gaat dat lezen! En Wouter, meer van dit soort posts graag!

Categorieën
Natuurkunde

Higgslinks

Gisteren veegde ik mijn higgstweets bij elkaar, vandaag de interessantste en leukste higgslinks die ik de afgelopen dagen voorbij zag komen.

Categorieën
Overige wetenschap

‘Psychologen moeten bewijzen dat hun resultaten nieuw zijn, niet dat ze waar zijn’

“High-impact journals often regard psychology as a sort of parlour-trick area,” says [Chris Chambers, an experimental psychologist at Cardiff University, UK]. Results need to be exciting, eye-catching, even implausible. Simmons says that the blame lies partly in the review process. “When we review papers, we’re often making authors prove that their findings are novel or interesting,” he says. “We’re not often making them prove that their findings are true.”

Simmons should know. He recently published a tongue-in-cheek paper in Psychological Science ‘showing’ that listening to the song When I’m Sixty-four by the Beatles can actually reduce a listener’s age by 1.5 years. Simmons designed the experiments to show how “unacceptably easy” it can be to find statistically significant results to support a hypothesis.

Lang, maar erg interessant artikel op de Nature-site van wetenschapsjournalist Ed Yong over hoe lastig het is binnen de psychologie om onderzoek gepubliceerd te krijgen waarbij is geprobeerd eerdere experimenten te reproduceren, met name als dat niet is gelukt. Met een alineaatje over ‘onze’ Diederik Stapel.

Categorieën
Overig

Het hoe en waarom van kort en duidelijk schrijven

“There is a common misconception when it comes to writing that is professional in nature that a person must write in a verbose manner to come across as intelligent.”

I am sorry. Let me do that again.

“People often make a mistake in thinking that writing long-winded sentences with big words makes them appear smart.”

Actually, let me try this one more time.

“You don’t need to write a lot or use big words to sound smart.”

Now, that’s better.

Danny Rubin op Lifehacker over het hoe en waarom van kort en duidelijk schrijven.

Categorieën
Natuurkunde

De aanloop naar Majorana-avond

Interessant leesvoer: TU Delft-voorlichter Michel van Baal schreef een flinke blogpost over zijn beleving van de aanloop naar ‘Majorana-avond’, toen het werk van Leo Kouwenhoven groot de journaals en de praatprogramma’s haalde. Ik word ook nog even genoemd:

Op Twitter stelt wetenschapsjournalist @jeanpaulkeulen meteen dat zijns inziens het door de NOS gestelde verband tussen de Majorana’s en die van de eventuele donkere materie niet klopt. Daar heeft hij gelijk in, de ontdekking van het een zegt niets over het andere. Journalist Peter van de Ploeg (@pvdp) reageert naar mij: “Ja, maar jullie suggeren het zelf.” Ik kijk nog eens naar het persbericht. Dat verband staat er strikt genomen niet, maar ik snap wel wat ze bedoelen: je kunt het inderdaad wel zo begrijpen. We hebben wellicht iets te veel geanticipeerd op de waarom-vraag: die alinea is bedoeld om uit te leggen waarom onderzoek aan Majorana’s zo interessant is. Leerpuntje voor de volgende keer.

Mijn vier tweets over de kwestie – schijnbaar zelfs voor mede-wetenschapsjournalisten nogal onbegrijpelijk – werkte ik later uit tot dit uit de kluiten gewassen blogje (overigens naar aanleiding van RTL Nieuws, niet het NOS-journaal – maar blijkbaar maakte dat dezelfde fout).

Terzijde: ik schreef zelf eind februari al over Kouwenhovens Majorana-deeltjes, maar verwijt mezelf nu dat ik dat bericht niet heb aangevuld op basis van de daadwerkelijke Science-paper en het, toen het embargo verliep, opnieuw heb gepost op de KIJK-site. Ik had simpelweg niet verwacht dat het nieuws nog zoveel aandacht zou krijgen, aangezien het een toch wel erg complex onderwerp betrof én er enkele maanden eerder al aardig wat over was geschreven. Maar blijkbaar was de combinatie van een grote Science-publicatie, kreten als “nieuw deeltje”, “donkere materie” en “quantumcomputer”, en, laten we eerlijk zijn, een flinke scheut chauvinisme, desondanks onweerstaanbaar voor de media. Dat is dan mijn leerpuntje voor de volgende keer…

Categorieën
Overig

Is een handgeschreven tekst beter?

Ik vraag het mezelf weleens af als ik weer eens een artikel op mijn scherm aan het componeren ben, daarbij rijkelijk gebruikmakend van delete en backspace tot alle woordjes naar mijn gevoel op de juiste plek staan: hoe beïnvloedt die manier van schrijven het eindresultaat? Hoe zouden mijn teksten anders zijn als ik ze op een ouderwetse typemachine in elkaar zou hameren, of ze zelfs volledig met de hand zou schrijven? Zou ik in het laatste geval bijvoorbeeld dieper nadenken over mijn zinnen, ze op voorhand al helemaal ‘uitformuleer’, en worden ze daar mooier van? Of zou ik genoegen nemen met minder kwaliteit omdat aanpassen zoveel meer werk kost?

Kevin Hartnett nam de proef op de som, en beschrijft zijn bevindingen en overpeinzingen:

This essay is the first piece of writing I’ve done by hand, start to finish, since 5th grade, 1992. I drafted it using a Uniball Signo pen and black notebook while sitting at my desk. I edited it in the same way. When it came time to enter the essay into the computer so that it could appear on this website, I typed it in almost exactly as I’d put it down on paper.

Lees het hele artikel op The Millions.

Categorieën
Natuurkunde

Waarom natuurkundigen geen graag geziene gasten zijn

Ed zag er bedrukt uit. Hij had net een gesprek gehad met de manager van het hotel. We mogen volgend jaar weer niet terugkomen, klaagde hij. Ieder jaar ben ik 6 maanden bezig om een goed conferentieoord voor een redelijke prijs te vinden. En altijd krijg ik al na twee dagen te horen dat we het volgende jaar niet meer welkom zijn. Ik was nogal verbaasd. Wat kon de reden zijn? Televisies door de ruiten, kotsen in de pool, male-only groepsseks met cocaïne overdoses in de fitnessruimte? Ik was er niet van op de hoogte dat zich dat soort excessen voordeed. Integendeel, mompelde Ed vermoeid.  Hij nam een slok bier en schudde moedeloos zijn hoofd. Integendeel? Ik keek Ed vragend aan. Hij had niet veel aansporing nodig om zijn frustratie te verwoorden.

Erg leuk blogje van Marco de Baar over de vraag waarom natuurkundeconferenties nooit twee keer in hetzelfde hotel worden gehouden

Categorieën
Overig

Leestip: atheïsten in de VS

“Zoals ik vorig jaar ontdekte toen ik door de VS reisde, leven atheïsten geïsoleerd en in het geheim, verspreid over het hele land. In een natie die de vrijheid van religie als geen ander hoog in het vaandel heeft staan, kan de vrijheid om géén religie te hebben net zo moeilijk uit te oefenen zijn als het recht om de Atlantische Oceaan over te zwemmen.”

De Britse filosoof/journalist (en atheïst) Julian Baggini bezocht de VS en sprak met atheïsten. Lees zijn lange, maar interessante artikel ‘Atheism in America’ in de Financial Times.