Wie krijgt of krijgen dit jaar de Nobelprijs voor de natuurkunde? Altijd aardig om daar een voorspellinkje tegenaan te gooien.
Allereerst iemand die hem hoogstwaarschijnlijk niet gaat krijgen: Peter Higgs. Ja, het higgsboson is een Nobelprijs waard (voor wie precies, dat is nog een apart blikje wormen). Maar de ontdekking van ‘een deeltje dat zomaar eens het higgsdeeltje zou kunnen zijn’ werd pas afgelopen zomer bekendgemaakt, terwijl de nominaties voor de Nobelprijzen van dit jaar in februari al ingediend moesten zijn. Daarnaast gok ik dat men op safe gaat spelen en even afwacht of het ontdekte deeltje inderdaad een spin van nul heeft, zoals het higgsdeeltje volgens de theorie hoort te hebben.
Verder werd eerder dit jaar wel gezegd dat Leo Kouwenhoven met zijn majoranadeeltje misschien kans maakt op een Nobelprijs. Maar ja: die aankondiging vond op de laatste dag van februari plaats, de paper in Science volgde een paar maanden daarna – dus we mogen er wel van uitgaan dat hij net zo min als Higgs nu al in aanmerking komt. Verder kan ik me ook hier voorstellen dat men eerst meer zekerheid wil.
Daarnaast is het Delftse experiment de praktische uitvoering van twee al heel concrete recepten van theoretici, die op hun beurt voortborduurden op een belangrijke paper uit 2008, waarin weer werd voortgeborduurd op een paper uit 2001. Auteur van dat laatste artikel was Alexei Kitaev, die eerder dit jaar nog 3 miljoen dollar won; misschien is hij dan een logischere keus voor een majorana-Nobel, als die over een paar jaar wordt uitgereikt? Je zou ook nog kunnen denken aan een combinatie van Kitaev, de twee auteurs van de paper uit 2008 en Kouwenhoven. Maar ja, dan heb je vier namen, en een niet-vredes-Nobelprijs kan maar aan maximaal drie personen worden uitgereikt.
Goed, terug naar de Nobelprijs van dít jaar, die dus naar alle waarschijnlijkheid niet naar Higgs of Kouwenhoven zal gaan. Waarheen dan wel? Misschien wordt het tijd om wat fysici betrokken bij quantumteleportatie-experimenten te bekronen. Twee namen die dan bij mij opkomen, zijn de Fransman Alain Aspect en de Oostenrijker Anton Zeilinger. (Zou mooi zijn, want Aspect heb ik dit jaar geïnterviewd, en het resulterende artikel moeten we nog in KIJK gaan publiceren. Dat zou dan ineens lekker actueel worden.)
Voor de rest zou je nog kunnen denken aan een paar sleutelpersonen bij de realisatie van de LHC, zoals Lyn Evans, of wat tot op heden overgeslagen deeltjesfysici. (Frank Close breekt bijvoorbeeld een lans voor James ‘BJ’ Bjorken in zijn recente boek The Infinity Puzzle.) Maar ja: met een prijs voor het higgsdeeltje in het vooruitzicht voor 2013 of 2014 is dat dit jaar misschien niet zo waarschijnlijk.
Voor de rest zullen er wel heel wat natuurkundige doorbraken zijn buiten de deeltjesfysica die nog bekroond kunnen worden; suggesties hoor ik uiteraard graag. En anders lezen we op 9 oktober wel wie het geworden is of zijn…