Onder de Italiaanse berg Gran Sasso bevindt zich het experiment OPERA, dat afgelopen najaar meldde te hebben vastgesteld dat neutrino’s sneller dan het licht van Zwitserland naar Italië zouden zijn gereisd. Maar in hetzelfde lab bevindt zich nog een aantal andere experimenten die zich met neutrino’s bezighouden. En een van die experimenten, ICARUS, meldt nu dat volgens hun metingen de neutrino’s zich vorig jaar netjes aan Einsteins snelheidslimiet hebben gehouden.
Er zijn wat zaken te verduidelijken rond de neutrino’s die al dan niet sneller dan het licht van Zwitserland naar Italië zijn gereisd. Zoals het idee dat ik af en toe zie opduiken dat de deeltjes waar het om gaat uit de LHC zouden komen. Dat klopt niet; verantwoordelijk voor de neutrinobundel is het project CNGS, een afkorting van CERN Neutrinos to Gran Sasso, dat geen gebruikmaakt van de LHC, maar van een kleinere en oudere deeltjesversneller op CERN: de Super Proton Synchrotron (SPS). (1)
Na de soms nogal spottende manier waarop de al-dan-niet-sneller-dan-het-licht-neutrino’s afgelopen week weer in de belangstelling zijn komen te staan, lijkt het me goed om even in herinnering brengen hoe het nieuws van de neutrino’s vorig jaar precies voor het voetlicht is gebracht. Dat was namelijk, kort samengevat, met de boodschap: ‘Wij van het OPERA-experiment hebben iets geks gevonden, wij kunnen het niet verklaren, kijken jullie er eens naar.’
Vorig najaar waren ze de ’talk of the town’: de neutrino’s die sneller dan het licht de 730 kilometer lange afstand van CERN in Zwitserland naar de Gran Sasso-berg in Italië zouden hebben afgelegd. Een opmerkelijk resultaat, want in tegenspraak met Albert Einsteins speciale relativiteitstheorie. Vanuit het experiment dat met dit resultaat kwam, OPERA, komen nu echter berichten over twee mogelijke fouten die de controversiële waarnemingen in twijfel trekken.