Categorieën
Sterrenkunde

Vroege sterrenstelsels hadden al balk

Een volwassen sterrenstelsel ziet er anders uit dan een sterrenstelsel dat net is ontstaan. Zo kost het spiraalstelsels een paar miljard jaar om een zogenoemde balk te ontwikkelen: een rechte reep van sterren die dwars door het centrum van het stelsel heen gaat en waar de spiraalarmen uit lijken te komen. In het vroege heelal, dat louter jonge sterrenstelsels bevat, zou je deze balken dus nauwelijks verwachten. Toch zijn ze er, zo blijkt uit nieuw onderzoek – waaraan internettende sterrenkundeliefhebbers een cruciale bijdrage leverden.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

‘Melkweg maakt deel uit van enorme supercluster’

Even uitzoomen. De aarde en de overige planeten beschrijven een baan rond de zon, en de zon beschrijft samen met honderden miljarden andere sterren een baan rond het centrum van ons sterrenstelsel, de Melkweg. Die Melkweg maakt vervolgens deel uit van de Lokale Groep, die ruim vijftig stelsels bevat. De Lokale Groep maakt weer deel uit van de supercluster Virgo, die uit honderden groepen en clusters van sterrenstelsels bestaat.

Stopt het daar? Nee, zeggen astronoom Brent Tully (Universiteit van Hawaii) en zijn Franse en Israëlische collega’s, na de snelheden van ruim achtduizend sterrenstelsels te hebben geanalyseerd. Daar concluderen zij uit dat de Virgo-supercluster onderdeel is van een nóg groter geheel dat zij de Laniakea-supercluster noemen.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Afstand tot buursterrenstelsel preciezer bepaald

Op twee dwergstelsels na is de Grote Magelhaense Wolk (GMW) het sterrenstelsels dat zich het dichtst bij onze eigen Melkweg bevindt. Maar hoe dichtbij precies? Dat was tot voor kort niet helemaal duidelijk, omdat de verschillende meetmethodes allemaal kampten met onzekerheden. Een team van voornamelijk Poolse astronomen heeft nu een nieuwe methode gebruikt, die een onnauwkeurigheid heeft van maar 2,1 procent. En daaruit volgt dat de GMW zich 163.000 lichtjaar, oftewel 1,5 triljoen kilometer, van ons vandaan bevindt.

Lees het hele bericht op de KIJK-site!

Categorieën
Sterrenkunde

Andromeda in het ultraviolet

Mooi nieuw beeld van het sterrenstelsel Andromeda, de grote buurman van onze Melkweg:

Andromeda door GALEX
NASA/JPL-Caltech

De foto is een combinatie van twee beelden geschoten in het ultraviolet, oftewel: elektromagnetische straling met een golflengte iets korter dan die van het licht dat mensenogen kunnen zien.

Interessant is verder dat de foto werd gemaakt met de satelliet GALEX, kort voor Galaxy Evolution Explorer, die alweer bijna tien jaar geleden door NASA is gelanceerd. Onlangs werd GALEX ‘uitgeleend’ aan Caltech voor minstens drie jaar, wat klinkt als een goede move om het apparaat nog wat langer wetenschappelijk werk te laten doen zonder dat het drukt op het NASA-budget.

Meer informatie over de foto en GALEX op het onvolprezen Bad Astronomy-weblog van Phil Plait. Wallpaperjagers kunnen de plaat bij NASA in diverse resoluties downloaden.