Op de zuidpool is de jacht op neutrino’s al een tijdje geopend. Zo is er het experiment IceCube, dat een kubieke kilometer aan ijs monitort op signalen van deze deeltjes. Ook speurt de ballon ANITA ernaar, vanaf een hoogte van 37 kilometer. Toch werken fysici hard aan nóg een methode, waarbij radiogolven op het ijs worden afgevuurd. Die zou namelijk neutrino’s kunnen meten die bij zowel IceCube als ANITA grotendeels buiten de boot vallen.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist.
De ontdekking van planeet Proxima b was in de zomer van 2016 groot nieuws. Niet zo gek ook: deze wereld beschrijft een baan rond Proxima Centauri, een ster die zich maar 4,2 lichtjaar hiervandaan bevindt – een steenworp, naar Melkwegbegrippen. Bovendien staat hij zo dicht bij zijn ster, dat er vloeibaar water kan voorkomen. Nu lijkt een internationaal team van astronomen een tweede planeet bij onze buurster te hebben gevonden: Proxima c. Toegegeven, de kansen voor leven lijken hier miniem. De planeet staat namelijk zo ver van zijn ster af, dat het er naar schatting gemiddeld -233 graden Celsius is. Die grote afstand tussen ster en planeet maakt Proxima c echter op een andere manier juist interessant voor astronomen.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist.
Een van de leuke dingen aan New Scientist, het blad waar ik sinds begin september voor werk, is dat het lezerspubliek werkelijk gek zijn op vage natuur-, sterren- en wiskunde – net als ik.
Bekijk bijvoorbeeld dit overzicht van de 19 meest gelezen berichten van 2019 op de site van het blad. De ene topscoorder nog onpraktischer en exotischer dan de ander. Zelf schreef ik de nummer acht, ‘Zwart gat lijkt inderdaad geen haar te hebben’, en de nummer drie, ‘Hubble ziet twaalf keer hetzelfde sterrenstelsel‘.
Uiteraard is het bij het vullen van een website ook een beetje de sport om zoveel mogelijk lezers te trekken met je eigen berichtje. Voeg daarbij dat de redactie maar liefst drie harde bèta’s telt (en een halfharde die ook een boekje over sterrenkunde heeft geschreven) en je ziet de onderwerpenmix opschuiven richting deeltjes, kosmos en gekke formules. Waardoor we langzaamaan moeten gaan opletten dat we ook genoeg praktischere, directer relevante wetenschap behandelen…
Bij de zwaartekracht zou een deeltje moeten horen – en naar verwachting weegt dat deeltje niets. Toch heeft een team van Franse sterrenkundigen de mogelijkheid bekeken dat het een heel kleine massa heeft.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist. Een heel hoofdstuk over gravitonen vind je in mijn tweede boek, De deeltjessafari.
Op het plaatje bij dit bericht, gemaakt door de Hubble-ruimtetelescoop, zijn minstens twaalf boogjes te zien. In werkelijkheid zie je hier twaalf keer hetzelfde sterrenstelsel – met dank aan de zwaartekracht van een groep nabijere stelsels. Dit vreemde effect kan ons helpen een mysterie uit het vroege heelal op te lossen.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist.
lexitariërs kennen het probleem: het liefst zou je in een restaurant voor een vegetarische optie gaan, maar er staat er maar een op de kaart – en die spreekt je niet aan. Bestel je dan toch maar die fantasieloze roerbakschotel of gebakken camembert? Of ‘zondig’ je en ga je voor een van de vele gerechten met vlees of vis? Dat getwijfel roept de vraag op: als restaurants meer vegetarische opties aanbieden, kiezen mensen dan ook vaker voor vleesloos? Het klinkt als een open deur, maar volgens Emma Garnett en collega’s van de Universiteit van Cambridge is deze kwestie nooit echt wetenschappelijk onderzocht.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist.
En tja, de ‘ja duh’-reacties liggen bij dit soort berichten op de loer (die probeer ik dan ook een beetje voor te zijn in bovenstaande inleiding), maar je moet zoiets toch onderzoeken voordat je er echt iets over kan zeggen. Bovendien vond ik het resultaat dat juist de klanten die het verst aan de vleeskant van het spectrum zitten vaker voor vegetarisch gaan als er meer vega-opties zijn wel degelijk verrassend.
Benieuwd alleen hoe goed het bericht scoort. De bezoekers van de New Scientist-site zijn toch vooral van de extreme natuur- en sterrenkunde – waar ik op zich graag in voorzie, maar soms moet je ook eens iets anders durven aanbieden. Of, om in lijn met bovenstaand bericht te blijven: verandering van spijs doet eten.
Gek genoeg nog niet hier vermeld, maar: sinds begin van de maand ben ik eindredacteur van de Nederlandse editie van New Scientist! Later misschien meer over mijn overstap, voor nu even een siteberichtje dat ik afgelopen week schreef:
Een zwart gat heeft geen haar, zo nemen natuurkundigen al decennia aan. Wat ze daarmee bedoelen: een zwart gat wordt getypeerd door slechts drie eigenschappen, namelijk zijn massa, zijn draaiing en zijn elektrische lading. Twee zwarte gaten die hetzelfde wegen, even snel in het rond bewegen en dezelfde lading hebben, zijn dus identiek. Het maakt niet uit hoe ze zijn ontstaan of wat ze in de loop der tijd naar binnen hebben getrokken. Natuurkundigen Matthew Giesler en Maximiliano Isi zijn er nu samen met anderen in geslaagd die stelling te testen.
Lees het hele bericht op de site van New Scientist!
Leuk om te merken dat een nieuwsbericht als dit behoorlijk goed scoort onder de bezoekers. Qua interesses heb ik dus in elk geval een boel met mijn nieuwe publiek gemeen.
Om het stijgende waterpeil het hoofd te bieden, is het niet genoeg om de dijken te verhogen en te verstevigen, vreest fysisch geograaf Maarten Kleinhans, die ik interviewde voor de Nederlandse editie van New Scientist. ‘We moeten het in Nederland ook gaan hebben over het gecontroleerd terugtrekken uit gebieden. Op den duur kun je dan door afzetting van slib zelfs hoogland terugkrijgen voor laagland dat je aan de natuur hebt prijsgegeven.’
Nu in de winkel: het maartnummer van de Nederlandse New Scientist, met daarin mijn interview met de Leidse wiskundige Bas Edixhoven, die een aantal kritische kanttekeningen plaatst bij de vele juichverhalen over de quantumcomputer.
Zo betwijfelt hij ten zeerste of je met zo’n apparaat echt het complete weersysteem van de aarde kunt simuleren, zoals wel wordt beweerd, en vindt hij dat we de investeringen van bedrijven als Microsoft, Google, IBM enzovoort ook weer niet moeten overdrijven.
Lees het artikel los voor 29 cent via Blendle of koop het honderd pagina’s tellende tijdschrift voor 8,50 euro.
Nu in de winkel: de nieuwe KIJK én de nieuwe New Scientist.
In het februarinummer van KIJK schrijf ik over een groepje wetenschappers dat de mogelijkheden heeft bekeken om ‘Oumuamua, de bezoeker uit een ander zonnestelsel, alsnog met een onbemand ruimtescheepje te bereiken. Ook beantwoord ik de lezersvraag of de aarde door een botsing met een asteroïde in een baan dichter bij de zon kan belanden en of dat de temperatuur merkbaar zou doen stijgen.
In New Scientist interview ik taalwetenschapper Marc van Oostendorp over de discussie rond het oprukkende Engels in de Nederlandse universitaire wereld. Wat hem betreft zitten zowel de mensen die pleiten voor alles in het Engels als degenen die het Nederlands streng bewaken ernaast. (Zelf vind ik ook wel iets van de hele kwestie, maar dat moet een keer een aparte blogpost worden, denk ik.)
De nieuwe KIJK ligt in de winkel voor 5,99 euro en is hier online te bestellen. New Scientist kost 8,50 euro en is aan te schaffen via deze pagina.